Cin suresinin ilk ayetleri neden karışık?

Cin suresi ilk 13 ayettekileri cinler mi söylüyor? Cin suresindeki ayetleri kim söylüyor, hepsi cinlerin söylediği sözler mi? Sanki okurken kimin söylediği anlamak zor gibi. Bir ayeti okuyorum sanki Allah'ın dediği gibi geliyor, sonraki ayette aynı konunun devamı cinlerin söylediği söz gibi duruyor. Neden kimin söylediği karışık?

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, ayetlerde bir karışıklık yok meal verirken yanlış anlaşılmaya uygun ifadeler kullanılmış olabilir.

İlk ayetteki “De ki: Cinlerden bir taifenin (Kuran’ı okuduğumda) dinledikleri, bana vahyolundu.” buyurularak Peygamber Efendimize hitap edilir. Dediler ki ifadesinden sonrakilerde ise cinlerin konuşmaları haber verilir. (bk. Razi, Mefatih, Cin Suresi tefsiri)

Böylece, surenin ilk yarısında cinlerin diliyle ifade edilmiş olan dinî gerçekler, ikinci yarısında ya doğrudan ilâhî ifadeler şeklinde veya Hz. Peygamber’e söyletilmek suretiyle tekrar dile getirilir.

İlk bakışta aynı şeyleri tekrar eder nitelikte görünen bu ikinci grup ayetin surede yer alışı, vahiy bilgisinin -cinlerin elde ettikleri de dahil- her türlü bilgi ve habere üstünlüğünü vurgulama ve sıradan bir bilgi olmadığını belirtme hikmetine bağlı olmalıdır.

Nitekim İlkçağlardan beri cinlerden bilgi toplama peşinde koşanlar ve bu uğurda ömür tüketenler, bütün insanlığın değil bir tek insanın hidayetine yetecek kadar bilgi birikimi elde edememişlerdir. Ortaya koydukları bazı bilgi kırıntıları ise son derece çelişkili ve tutarsız şeylerden ibarettir.

Şimdi Cin suresinin ilk 15 ayetinin meallerini verelim:

(Ey Muhammed!) De ki: "Bana cinlerden bir topluluğun (Kur'an'ı) dinleyip şöyle dedikleri vahyedildi: "Şüphesiz biz doğruya ileten hayranlık verici bir Kur'an dinledik de ona inandık. Artık Rabbimize hiç kimseyi asla ortak koşmayacağız." ﴾1-2﴿

"Doğrusu Rabbimizin şanı çok yücedir; ne bir eş edinmiştir, ne de bir çocuk." ﴾3﴿

"Demek bizim beyinsiz olanımız Allah hakkında doğruluktan uzak sözler söylüyormuş." ﴾4﴿

"Şüphesiz biz, insanların ve cinlerin Allah hakkında asla yalan söylemeyeceklerini sanıyorduk." ﴾5﴿

"Doğrusu insanlardan bazı kimseler, cinlerden bazılarına sığınırlardı da, cinler onların taşkınlıklarını artırırlardı." ﴾6﴿

"Gerçekten onlar da, sizin sandığınız gibi, Allah'ın hiç kimseyi öldükten sonra tekrar diriltmeyeceğini sanmışlardı." ﴾7﴿

"Kuşkusuz biz göğe ulaşmak istedik, fakat onu çetin bekçilerle ve yakıcı ışıklarla dolu bulduk." ﴾8﴿

"Halbuki biz, (daha önce) göğün bazı yerlerinde gayb haberlerini dinlemek için otururduk. Fakat şimdi her kim dinlemeye kalkacak olursa, kendini gözetleyen yakıcı bir ışık bulur." ﴾9﴿

"Hakikaten biz bilmiyoruz, yeryüzündekilere kötülük mü istendi, yoksa Rableri onlara bir hayır mı diledi?" ﴾10﴿

"Doğrusu içimizde salih olanlar da var, olmayanlar da. Ayrı ayrı yollar tutmuşuz." ﴾11﴿

"Muhakkak ki biz Allah'ı yeryüzünde aciz bırakamayacağımızı, kaçarak da onu aciz bırakamayacağımızı anladık." ﴾12﴿

"Gerçekten biz hidayet rehberini (Kur'an'ı) işitince ona inandık. Kim Rabbine inanırsa, artık ne hakkının eksik verilmesinden ne de haksızlığa uğramaktan korkar." ﴾13﴿

"Kuşkusuz içimizde Müslüman olanlar da var, hak yoldan sapanlar da var. Kim Müslüman olursa, işte onlar doğruyu arayıp bulmuşlardır." ﴾14﴿

"Hak yoldan sapanlara gelince, onlar cehenneme odun olmuşlardır." ﴾15﴿

Görüldüğü üzere Cin Suresinin ilk ayetinde geçen, “(Resulüm!) De ki: Cinlerden bir taifenin (Kuran’ı okuduğumda) dinledikleri, bana vahyolundu.” mealindeki ifade Peygamberimize hitap eder, ondan sonraki ayetlerin tamamı cinlerin konuşmalarını haber verir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet