"İki ortak birbirlerine hainlik etmezse üçüncüsü Allah’tır." sözü hadis midir?

- Allah’a mecaz da olsa ortak demek şirk olmaz mı?

Değerli kardeşimiz,

Ebu Davud ve Hakim’in Ebu Hüreyre’den rivayet ettiklerine göre Peygamberimiz (a.s.m) şöyle buyurdu:

“Muhakkak ki Allah buyurdu ki; ‘İki ortaktan biri diğerine hıyanet etmediği sürece onların üçüncüsü benim. Şayet biri diğerine hıyanet ederse ben aralarından çıkarım.'” (Kenzu’l-ummal, h.no: 9295)

Bu ifade sizin de işaret ettiğiniz gibi, mecaz bir ifadedir; Allah’ın emin olan ortakların yanlarında olduğuna, onlara yardımda bulunduğuna, onları himaye ettiğine işarettir.

Allah’ın birileriyle birlikte olduğunu söylemek, onlara ortak koşmak anlamına gelmez. Bu nedenle, “İki ortak birbirlerine hainlik etmezse üçüncüsü Allah’tır.” ifadesinden de şirk anlamında bir ortaklık düşünülmemelidir.

Ayrıca bu gibi ifadelerde niyet de önemlidir:

Örneğin teslis akidesine sahip olan Hristiyanların Allah’ı üçlü bir sistemde düşünmeleri küfür sayılmıştır:

“Andolsun ‘Allah, üçün üçüncüsüdür.’ diyenler, elbette kâfir olmuşlardır. Oysa tek bir ilahtan başka hiçbir ilah yoktur. Eğer bu sözlerinden vazgeçmezlerse, onlardan kâfir olanlara elbette can yakıcı bir azap dokunacaktır.” (Maide, 5/73).

Halbuki şu ayeti ayet-i celilede “Allah’ın başkalarıyla birlikte olduğu” hususu açıkça vurgulanmıştır. Zaten Allah’ın ilim ve kudretiyle her yerde, her zamanda ve her şeyin yanında hazır ve nâzır olduğu hususu imanın temel esaslarından biridir ve bu asla “bir ortaklık birlikteliği” değildir.

“Göklerde ve yerde olan her şeyi, Allah’ın bildiğini görmedin mi? Üç kişinin gizli konuştuğu yerde dördüncüsü mutlaka odur. Beş kişi gizli konuşsa, mutlaka altıncıları odur. Bunlardan az olsunlar veya çok olsunlar, nerede bulunurlarsa bulunsunlar, Allah mutlaka onlarla beraberdir. Sonra kıyâmet günü, yaptıklarını kendilerine haber verecektir. Şüphesiz Allah, her şeyi çok iyi bilendir.” (Mücadele, 58/7).

Şu hadis-i şerifte de yukarıdaki ayetin manasıyla örtüşmektedir.

Buharî’nin bildirdiğine göre, Hz. Ebu Bekir (ra) şöyle demiştir:

“(Hicret esnasında) mağarada iken, ‘Ya Resulallah! Bunlardan (Müşriklerden) biri ayağının altına baksa bizi gürür.’ dedim. Bunun üzerine 'Yâ Ebab Bekir! Sen üçüncüleri Allah olan iki kişiyi ne zannediyorsun!' diye buyurdu.”(Buharî, Fezailu’l-Ashab, 3).

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet