Zevc kelimesinin geçtiği ayetlere iftira eden inkarcılara nasıl cevap verilir?

1) Zevc ve türevlerinin kullanıldığı ayetlerin tümünde, kullanılan zevc kelimesi, erkek ve dişi anlamında veriliyor. Çünkü başka anlamlarda kullanılamaz. Zariyat 49. ayeti için, zevc kelimesi sadece cinsiyet için kullanılmaz deniyor. Bu ayetteki bilimsel hatayı örtmek istedikleri için mi?
- Diğer ayetlerin hiçbirinde zevc kelimesi başka anlamda kullanılmıyor. O halde Zariyat suresinin 49. ayeti için neden böyle bir yorum yapılıyor? 
2) Rad 3. ayetine göre meyvelerin sadece dişi ve erkek olması gerekirken dişilik ve erkekliği kendi bünyesinde barındırması nasıl açıklanır? 
3) Taha 53. ayet: "Ki (Rabbim), yeryüzünü sizin için bir beşik kıldı, onda sizin için yollar döşedi ve gökten su indirdi; böylelikle bununla her tür bitkiden çiftler çıkardık."
- Bu ayete göre eşeysiz üreyen bitkiler nasıl olur? 
4) Şuara 7. ayet: "Yeryüzünde bir bakmadılar mı ki, biz onda her güzel çiftten nice ürünler bitirdik."
- Bu ayete göre dişiliği erkekliği olmayan ürünler nasıl olur?

Değerli kardeşimiz,

Soruların cevaplarına geçmeden önce, zevc kelimesiyle ilgili kısa bir cevap vermeyi uygun görüyoruz:

Zevc kelimesi, sözlükte “eş”, “tür”, “çift” anlamlarına gelir. Terim olarak evlilik birliğinin taraflarını meydana getiren kadın ve erkeğin her birini ayrı ayrı ifade eder.

Zevc denince -Türkçe’deki eş kelimesinde olduğu gibi- kadın esas alındığında koca, koca esas alındığında da karısı kastedilmiş olur.

Bununla birlikte örfte kocayı ifade etmek için zevc, evli kadını ifade etmek üzere bu kelimenin müennesi olan zevcenin (çoğulu zevcât) kullanımı yaygınlık kazanmıştır.

Karı kocayı birlikte anlatmak için de zevceyn tabiri kullanılır.

Kur'an-ı Kerîm’de zevc kelimesi hem sözlük hem de ıstılahtaki anlamında tekil, ikil ve çoğul şekillerinde sıkça kullanılmıştır. (Mesela bk. Bakara 2/35, 232, 234; Nisâ 4/20; En‘âm 6/143; Hûd 11/40; Hac 22/5; Ahzâb 33/28; Rahmân 55/52)

Sorularınıza gelince:

Soru 1:
Zevc ve türevlerinin kullanıldığı ayetlerin tümünde, kullanılan zevc kelimesi, erkek ve dişi anlamında veriliyor. Çünkü başka anlamlarda kullanılamaz. Zariyat 49. ayeti için, Zevc kelimesi sadece cinsiyet için kullanılmaz deniyor. Bu ayetteki bilimsel hatayı örtmek istedikleri için mi? Diğer ayetlerin hiçbirinde zevc kelimesi başka anlamda kullanılmıyor. O halde Zariyat suresinin 49. ayeti için neden böyle bir yorum yapılıyor? 

Cevap 1:

Zariyat suresinin 9. ayetinin meali:

a) Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılan meal:

“Düşünüp ibret alasınız diye her şeyden (erkekli dişili) iki eş yarattık.”

b) Bu sahada söz ve otorite sahibi olan Elmalılı Hamdi Yazır’ın bu ayetle ilgili meali:

“Biz her şeyden iki çift yarattık. Umulur ki, iyice düşünürsünüz.”

Burada “zevc” kelimesine farklı mana verildiğini görüyoruz. Arapçada kelimelerin farklı manaları sebebiyle, verilen manalar da farklı olabiliyor. Bunun itiraz edilecek bir tarafı yoktur.

Çift yaratılmış olma sadece kadın ve erkeklik için düşünülmez. “Her şey” dendiğine göre, bütün varlıklar bunun içerisine girer. Mesela; güzel-çirkin, iyi-kötü, soğuk-sıcak, gece-gündüz, artı elektrik yükü-eksi elektrik yükü, dağ-ova vs. gibi zıt manalar da bu çift ifadesi içerisinde düşünülebilir.

Soru 2:
Rad 3. ayetine göre meyvelerin sadece dişi ve erkek olması gerekirken dişilik ve erkekliği kendi bünyesinde barındırması nasıl açıklanır? 

Cevap 2:

Rad Suresinin 3.ayetinin Diyanet meali şöyledir:

“Yeryüzünü enine boyuna uzatan, onda sabit dağlar ve ırmaklar meydana getiren, orada meyvelerin her birinden çifter çifter yaratan O’dur. Geceyi de gündüzün üzerine O bürüyüp örtüyor. Düşünen insanlar için şüphesiz bütün bunlarda ibretler vardır.”

Yeryüzünün enine boyuna uzatılmasından maksat, yer küresinin çeşitli jeolojik oluşumlar neticesinde bugünkü halini alması ve arazi yapısı itibariyle üzerinde dolaşmaya, barınmaya, korunmaya, ziraat yapmaya ve beşerî ihtiyaçların gereği olan başkaca faaliyetlerde bulunmaya, uygarlık kurmaya elverişli kılınması, kısaca gerek insan gerekse diğer canlıların hayatlarını sürdürmeleri için lüzumlu olan özellikleri taşır hale getirilmesidir. 

Allah Teâlâ’nın yeryüzünü yaşamaya elverişli olarak yaratmış olması, bunun için yer küresinin dengesini sağlayacak dağlar, tarım ve hayvancılığa elverişli ovalar, vadiler, yaylalar, nehirler, çeşit çeşit meyveler meydana getirmiş olması, O’nun büyüklüğünü ve kudretini gösteren delillerdir.

Allah canlı varlıkları erkekli dişili yarattığı gibi bitkileri de erkekli dişili yaratmıştır. Bitkiler de erkek ve dişi tohumların birleşmesiyle ürün verir. Bazı türlerde erkek ve dişi organlar ayrı bitkilerde olduğu halde çoğunda aynı çiçekte olur. Bunlar Allah’ın kudretini gösteren delillerdir. (bk. Kur'an Yolu Tefsiri ilgili ayetin tefsiri)

Bu tefsirde de belirtildiği gibi, bazıları meyvelerin çiçeklerinde hem dişi organ denilen yumurtalık kısmı ve hem de erkek organ vazifesini gören çiçek tozları vardır. Mesela; elma, armut, kiraz, şeftali gibi meyvelerin çiçekleri böyledir. Onlarda dişi ve erkek organ aynı çiçektedir.

Ceviz ve fındık gibi bazı ağaçların çiçekleri de ayrıdır. Cevizin ve fındığın meydana geldiği dişi çiçektir. Püskül ve salkım şeklindekiler de erkek çiçekler topluluğudur.

Soru 3:
Taha 53. ayet: "Ki (Rabbim), yeryüzünü sizin için bir beşik kıldı, onda sizin için yollar döşedi ve gökten su indirdi; böylelikle bununla her tür bitkiden çiftler çıkardık." Bu ayete göre eşeysiz üreyen bitkiler nasıl olur?

Cevap 3:

Bitkilerin erkekli ve dişi olarak yaratılması farklı bir hadisedir. Onların üreyip çoğalması başka bir hadisedir. Burada “Her canlı mutlaka erkek ve dişisi olmak şartıyla çoğalır.” diye bir ifade yok ki, siz, öyle bir ifade varmış gibi kabul ediyorsunuz.

Mesela patates bitkisi toprak üzerinde çiçek açar. Çiçeklerinde erkek ve dişi organ bir aradadır. Bunlar tozlaşıp olgunlaşınca tohum teşekkül eder. Toprak altında da patatesler meydana getirilir. Bir patatesi tomurcukların bulunduğu yerleri içine alacak şekilde küçük parçalara ayırabilirsiniz. Bu parçaları toprağa atarsanız her birisinden patates bitkisi hâsıl edilir. Aynı şekil bitkiler âleminde aynı bitkinin hem eşeyli ve hem de eşeysiz üremesi olmaktadır.

Soru 4:
Şuara 7. ayet: “Yeryüzünde bir bakmadılar mı ki, Biz onda her güzel çiftten nice ürünler bitirdik”. Bu ayete göre dişiliği erkekliği olmayan ürünler nasıl olur?

Cevap 4:
3. sorunun cevabı, aynı zamanda bu sorunun da cevabıdır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet