Sahabenin, Ümmetin Annelerinden ümit duymaları mümkün mü?

1) Ahzab suresinde, ağırbaşlı konuşun kalbinde fesat olan birisi ümide kapılmasın diye ayet var. Onlar annelerinizdir peygamber hanımları, annesi olan bir kişiye nasıl ümitle bakarlar?
2) Annelerimizin ağırbaşlı konuşmadıkları anlamına mı gelir?
3) Tahrim suresi dilediğini bırakabilir dediği halde, Peygamberimiz neden bırakmamış, bu ayetten kesin bırakacağı anlamına gelmez mi?

Değerli kardeşimiz,

Cevap 1:

“Kalbinde hastalık / fitne fesat olan” vasfıyla nitelenen bu kimselerin münafık olmaları kuvvetle muhtemeldir. Ancak, münafıklar da diğer Müslümanlarla birlikte yaşadıkları için, Müslümanların girip çıktıkları yere onlar da girip çıkıyorlardı. Hz. Huzeyfe gibi Resulullah (asm) Efendimizden bu insanların kimliğini öğrenenlerin dışında diğerleri münafıkları bilmiyorlardı.

Hadislerde olduğu gibi ilgili ayette de münafıkların deşifre olmamaları için bu vasıfları ön plana alınmamıştır. Nitekim Saadet asrında hadlerle cezalandırılanların büyük çoğunluğu münafıklardır.

Müfessirlerin çoğu ayetteki “kalbin hastalığı”, şüphe, nifak, fısk-u fücur olarak yorumlanmıştır. (bk. Maverdi, Kurtubi, İbn Aşur, Meraği,  ilgili ayetin tefsiri)

Cevap 2:

Hayır, böyle bir anlamı çıkarmak suiedeptir. Fakat Allah, onlara verdiği değeri bu şekilde ifade etmiş olabilir. Bu ayetin başında “Siz başka kadınlara benzemezsiniz...” ifade edilmesi, bu ayetin ardından gelen 33. ayette “Allah’ın Ehl-i beyti tertemiz yapmak istediğinin” belirtilmiş olması, böyle bir vesvesenin çok yersiz olduğunun göstergesidir.

Cevap 3:

Bu sorunun hafif kokusunu veren Tahrim suresinin 5. ayetidir. Meali şöyledir: 

“Eğer sizi boşayacak olursa Rabbi ona, sizin yerinize sizden daha iyi olan, Allah’a teslimiyet gösteren, yürekten inanan, içtenlikle itaat eden, tövbe eden, kulluk eden, dünyada yolcu gibi yaşayan, dul ve bâkire eşler verebilir.”

Görebildiğimiz kadarıyla, bu ayette boşama emri yoktur. Burada müminlerin annelerine Hz. Peygamber (asm) Efendimize karşı saygıda kusur etmemeleri, onun kendilerine gösterdiği sevgi ve saygı onları boşamayacağı anlamına gelmediğini bilmeleri istenmiştir. Yoksa kesin bırakacağı anlamına gelmez.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet