Ölmüşlerimizin ruhuna neden Fatiha okuruz?
- Ölülerinize Yasin okuyunuz diye bir hadis olduğunu duydum ama Fatiha ile ilgili hiçbir kaynak bulamadım, Fatiha-ı Şerif okumanın ölülerimize bir faydası var mıdır?
- Ve neden mezar taşlarında ruhuna el-Fatiha yazıyor?
Değerli kardeşimiz,
Hz. Peygamber (asm) Efendimiz bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuş:
اِذَا مَاتَ أحَدُكُمْ فَلاَ تَحْبِسُوهُ وَأَسْرِعُوا بِهِ إِلَى قَبْرِهِ ولْيُقْرَأْ عِنْدَ رأْسِهِ بِفَاتِحَةِ الْكِتَابِ وعِنْدَ رِجْلَيْهِ بِخَاتِمَةِ سُورَةِ الْبَقَرَةِ في قَبْرِهِ
“Sizden birisi öldüğünde onu durdurmayın, onu kabrine koyma hususunda acele edin. “Kabri başında ölünün başucunda Fatiha Suresi okunsun ve ayakucunda da Bakara Suresi'nin sonunu okusun.” (1)
- Ayrıca, vefat edenlere Kuran okuyup ruhlarına sevabını göndermenin hükmü Fatiha için de geçerlidir.
Mezar taşlarında "Ruhuna el-Fatiha" yazılması, o mezarı ziyaret edenlerin Fatiha suresini okumalarına vesile olmak içindir.
Kur'an'ın en faziletli sûresi Fatiha olduğu gibi, en faziletli ayeti de yine Fatiha'nın bir ayetidir.
Diğer taraftan, Fatiha suresi, Kur'an'ın bir özetidir. Tevhid, ahirette ceza ve mükafat, sadece Allah'a ibadet, sırat-ı müstakim yani hidayet ve saadet yolu, geçmiş toplulukların ibret alınacak kıssalarını hedef edinen Kur'an'ın bu ilk suresinde bütün bunlara temel teşkil eden hususlar vardır.
Diğer taraftan, Fatiha suresi her namazın her rekatında okunur.
Bu ve benzeri faziletlerinden dolayı, Fatiha suresi her vesile ile okunur ve sevapları vefat edenlerin ruhlarına bağışlanır.
- Hanefî mezhebine göre, bir insan akrabasının veya yakın dostunun kabri başında Kur’an okusa güzel olur. (2)
Şu ifadeler de Hanefî alimlerine aittir:
“Ehl-i Sünnet ve cemaate göre, bir insan namaz, oruç, Kur’an’ın okumak, zikir, hac gibi işlediği güzel amellerinin sevabını başkasına hediye edebilir." (3)
- Malikî mezhebinde ise -şartsız olarak- kişinin, kendi kabri üzerinde Kur’an okunmasını tavsiye etmesi caizdir. (4)
- Şafii ve Hanbelî mezhebine göre, kişinin kendi kabri üzerinde Kur’an okumayı vasiyet etmesi caizdir. Çünkü, şu üç durumda Kur’an okumanın sevabı ölüye ulaşır:
- Kabrin yanında okumak,
- Okumadan sonra dua etmek,
- Sevabını ölünün ruhuna niyet ederek okumak. (5)
İmam Nevevî’nin el-Memu'unda da (6) şu bilgilere yer verilmiştir: Şafii mezhebinde daha çok şöhret bulmuş görüşe göre, Kur’an’ın sevabı ölüye ulaşmaz. Ancak, tercih edilen görüşe göre bu sevap -özellikle arkasından dua edildiği zaman- ölüye ulaşır.
- Bazı Şafii alimlerine göre, kabrin sahibi, -arkasından dua okunsun, okunmasın- kabri üzerinde okunan Kur’an sevabından faydalanır. (7)
- “Bir mezarlıkta okunan ve oradaki bütün ölülerin ruhuna hediye edilen Kur’an’ın sevabı, bölünerek mi, yoksa bölünmeden mi onların ruhuna gider?” şeklindeki bir soruya karşılık, Şafii alimlerinden İbn Hacer; “Her ölüye okunan Kur’an’ın sevabı bölünmeden tam olarak ulaşır, bu Allah’ın geniş rahmetine en uygunudur.” diye cevap vermiştir. (8)
Bediüzzaman Hazretlerinin şu ifadeleri de bize bu konuda ışık tutmaktadır:
"Fâtır-ı Hakim nasıl ki, unsur-u havayı; kelimelerin, berk (şimşek) gibi intişarlarına ve tekessürlerine (yayılma ve çoğalmalarına) bir mezraa (tarla) ve bir vasıta yapmış ve radyo vasıtasıyla bir minarede okunan ezan-ı Muhammedi (a.s.m.) umum yerlerde ve umum insanlara aynı anda yetiştirmek gibi; öyle de okunan bir Fatiha dahi, meselâ, umum ehl-i imanın emvâtına (ölülerine) aynı anda yetiştirmek için hadsiz kudret ve nihayetsiz hikmetiyle manevî âlemde, mânevî havada çok manevî elektrikleri, manevî radyoları sermiş, serpmiş; fıtri telsiz telefonlarda istihdam ediyor, çalıştırıyor."
"Hem nasıl ki, bir lamba yansa, mukabilindeki binler aynaya, her birine tam bir lâmba olur. Aynen öyle de, Yâsin-i Şerif okunsa, milyonlar ruhlara hediye edilse, her birine tam bir Yâsin-i Şerif düşer." (9)
Kaynak:
1) Taberânî, Mu’cemu’l-Kebir, XII, 340, Hadis no: 13613; el-Beyhakî, Şuabu’l-İman, VII, 16, Hadis no: 9294.
2) V. Zuhaylî, el-Fıkhu’l-İslamî, 8/49.
3) bk. Fethu’l-kadîr, 6/132; el-Bahru’r-Raik,7/379- Şamile-; Reddu’l-Muhtar, 2/263.
4) V. Zuhaylî, el-Fıkhu’l-İslamî, 8/51.
5) bk. V. Zuhaylî, el-Fıkhu’l-İslamî, 8/51.
6) Mecmu, 15/521-522.
7) Yusuf el-Erdebilî, el-Envar, 1/399.
8) bk. Buğyetu’l-musterşidîn, s.97.
9) bk. Şualar, s. 576.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- Ölen yakınlarımız için yalnızca cuma günü mü Kur'an okuyabiliriz?
- Ölüye (ölünün ardından) veya ölmek üzere olana Kur'an okunabilir mi?
- Ölüye Kur'an okumak caiz mi ve faydası var mı?
- Ölüye Kur'an okuma
- Ölünün arkasından Kur'an okunur mu?
- Kabirde komşuluk var mı?
- Ölülere Kur'an okuma, Maliki mezhebine göre caiz değil mi?
- Kabir ziyaretinin faydaları nelerdir? Ölüler kabrine gelenleri görür mü?
- Peygamberimiz, mezar başında Kur'an okumuş mudur?
- Abdestsiz Kur'an okumanın ve Mushaf'a dokunmanın hükmü nedir?
Yorumlar
Teşekkür ederim, Allah razı olsun hakkınızı helal edin inşallah, Rabbim ilminizi arttırsın bizleri de bu yollara layık eylesin inşallah hak dini ile aydınlanmak isteyen biz gençler için dua edin lütfen. Allaha emanetsiniz esselamüaleyküm ve rahmetullah