Eşimin ailesi geldiğinde geriliyorum, ne yapmalıyım?

Kendi ailem bize geldiğinde rahatım ama kocamın ailesi geldiğinde çok geriliyorum böyle hissetme yanlış mı? Kendi ailem geldiğinde sıkıntı yok fakat eşimin ailesi geldiğinde çok fazla geriliyorum. Çünkü benim ailem eşim ile kararlarımıza ya da evdeki düzenimize karışmıyor ama kocamın ailesi özellikle kayınvalidem karışmak istiyor. Bir şey olduğunda hemen fikrini belirtiyor, eşimi işe uğurlamak istiyorum mesela benden önce o kapıya yöneliyor her şeyi merak edip soruyor bunlardan rahatsız olduğum için geriliyorum. Böyle olması normal mi? Dua ediyorum kendim için de onlar içinde ama bu duygulara engel olamıyorum rahatsız oluyorum. Ne yapmalıyım? Bu duygularım yanlış mı?

Değerli kardeşimiz,

Bu hislerin aslında yanlış değil. Aksine anlaşılır bir tepki veriyorsunuz. Kendi ailenizle kendinizi daha rahat hissetmeniz normal; çünkü onlar sınırlarını biliyorlar ve evinizin düzenine müdahale etmiyorlar. Eşinin ailesi geldiğinde gerilme nedeniniz, onların davranışlarının sizin kişisel alanınıza ve ev içi düzeninize temas etmesi. Bu da tetiklenmenize yol açıyor.

1. Kayınvalidenizi, Hak Vermeden, Anlamaya Çalışın

Kayınvalidenizin davranışlarının muhtemel kişisel ve art bir niyetle değil, çoğu zaman kendi psikodinamik ihtiyaçlarıyla ilişkilidir:

Mesela oğluyla olan bağın değiştiğini hissediyorsa böyle davranabilir. Çünkü birçok anne, oğlunun evlenmesiyle birlikte bilinçdışı bir kayıp duygusu yaşar. Bu, “yerim değişti mi?” endişesini doğurur. Bazı anneler, aile düzeninin güvenli olduğunu, herkesin iyi olduğunu ancak kontrol ederek hissederler.

Meraklı olmak, her şeye karışmak çoğu zaman “endişe”nin davranışa dönüşmüş hâlidir. Yıllarca evin merkezinde olup karar veren kişi, sistem değiştiğinde yeni rolüne alışmakta zorlanabilir. Kapıya önce yönelmek, fikrini hemen söylemek gibi davranışlar, “Ben hâlâ bu ailede varım” demenin davranışsal yolları olabilir.

Bu köklerin hiçbiri onun haklı olduğunu göstermez; sadece davranışın kişisel olmadığını, daha çok kendi iç dünyasıyla ilgili olabileceğini anlamanı sağlar. Bunu anlamak, sizin yükünüz hafifletir.

2. Sizi Tetikleyen Duyguları Anlamaya Çalışın

Evet, kayınvalidenizin davranışları rahatsız edicidir, ama bunun altında yatan ve size bakan nedenler de vardır, bunları anlamanız rahatsızlığınızı azaltır.

Mesela kendi sınırlarınızın tehdit edildiğini hissetmeniz, psikolojik olarak sizi savunmaya götürür. ‘Ev benim güven alanım’ hissinin bozulması, evde kontrolün sizde olmaması, içsel gerilimi artırır. Veya onaylanmama ya da görülmeme hissi, kayınvalidenizin müdahaleleri, istemeden de olsa “sizi  pas geçiyor” gibi hissettirebilir.

Bu hislerin hiçbiri “yanlış” değil; tamamen insani ve beklenen tepkiler.

3. Kendinizi Suçlamayın, İhtiyaçlarınızı Fark Edin

Rahatsız olduğunuz noktaları eşinizle sakin bir zamanda paylaşmak, birlikte net ve nazik sınırlar belirlemenize yardımcı olabilir. Sınır koymak saygısızlık değildir; tam tersine ilişkileri daha sağlıklı hâle getirir.

Dua ediyor ve sakin kalmaya çalışıyorsunuz, ama duygularınız yine de ortaya çıkıyor ve sizi rahatsız ediyorsa bu durum, duygularınızın bastırılmak yerine görülmeye ihtiyaç duyduğunu gösterir. Kendinize karşı şefkatli olun. Bu süreçte hissettiğiniz şeyler normaldir.

4. Sınırlarınızı Karşı Tarafı Rencide Etmeden Koruyun

Gerilmenizin nedeni sınırlarınıza müdahale edilmesidir. Kocanızın ailesi geldiğinde gerilmenizin temel nedeni de budur işte. Onların –özellikle kayınvalidenizin– davranışlarının kişisel alanınıza, mahrem düzeninize ve ilişki sınırlarınıza dokunuyor olmasıdır. Bu da içsel bir alarm sistemi gibi devreye giriyor. Bu tepki sınırlarınızın zorlandığını hissettiğinizde doğal olarak ortaya çıkan korunma tepkisidir.

Bundan dolayı kayınvalidenizi incitmeden, kalbini kırmadan yumuşak bir şekilde rahatsız olduğunuz konularda sınır çizebilirsiniz. Mesela “anneceğim, müsaadenle kocamı ben uğurlamak istiyorum” gibi

5. Kocanızla Sakin Bir zamanda Konuşun

Suçlama değil, ihtiyaç üzerinden konuşun.

“Senin aileni seviyorum ama bazı davranışlar evimde güvende hissetmemi zorlaştırıyor.”, “Çözümü birlikte bulmak istiyorum.” gibi cümlelerle sorunu anlatın ve ortak çözüm bulmaya çalışın.

Asıl önemli olan, bu duygularla sağlıklı şekilde başa çıkmayı öğrenmek — ki siz zaten bunun farkındasınız, bu çok değerli.

Özetle

Duygularınız yanlış değil; doğal.

Sakin, yumuşak sınırlar kurmak çözüm olur.

Eşinizle ihtiyaç odaklı konuşmak süreci kolaylaştırır.

Kayınvalidenizi anlamak yükünüzü azaltır ama onu haklı çıkarmaz.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet