Ümeyye oğulları maymun ve lanetli ağaç mı?

- Melun ağaç, Ümeyye oğulları mı?
- Ümeyye Oğullarından bazı kişilerin Efendimizin minberine çıkması hakkında bir hadis var mı?
- Ben bunu benzer bir hadisi seneler önce okumuştum amma uydurma hadis mi Efendimizin rüyası mı hakikat mi bilmiyorum. Hatırladığım kadarıyla Ümeyye Oğullarından bazı kişiler Efendimizin minberine çıkmış ve orada maymun suretinde görülmüşler. Bununla ilgili İsra 60. ayetin nüzul sebebi hakkında bir rivayet şöyle:
- Sehl ibn Sad'den, o şöyle anlatıyor:
Allah'ın Resulu (s.a.v.) bir gün rüyasında filan oğulları (kabilesi)nin minberi üzerinde maymunlar gibi zıpladıklarını görerek bunu hayra yormamış ve ölünceye kadar da bir daha gülmedi. İşte onun gördüğü bu rüya üzerine Allah Tealâ: "Sonra sana göstermiş olduğumuz rüyayı sadece insanlar için bir imtihan kıldık." ayet-i kerimesini indirmiş. (Taberî, Alusi)

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, soruda geçen rivayet son derece zayıftır, Ehlisünnete aykırıdır, Şiilerin iddialarından biridir. (bk. İbn Kesir, Tefsir, 5/93; İbn Hacer, Fethu’l-bârî, 8/258)

Taberi’nin bizzat kendisi de söz konusu İsra suresi 60. ayetin tefsiri ile ilgili yaptığı değişik rivayetlerden en doğrusunun “İsra-Beytülmakdis” olayı olduğunu ve buradaki rüyetten maksat yakaza hâlinde gözle gördüğü harikalar olduğunu bildirmiştir. Böylece sorudaki rivayetin sahih olmadığına işaret etmiştir. (Taberi, ilgili ayet tefsiri)

Bu görüş müfessirlerin cumhuruna aittir ve en sahih görüştür. (bk. Razi, Maverdi, Kurtubi, ilgili yer)

Alusi de birkaç rivayete yer vermiş, sorudaki şeklini Taberi’den nakletmiştir. (bk. ilgili yer/8/102)

Bu nedenle, Taberi ve Alusi nakletmiş diyerek soruda geçen bilgiyi kesinmiş gibi aktarmak asla doğru olmaz.

Ehlisünnet müfessirlerinin soruda geçen rivayeti uygun görmemelerinin başka nedenleri var:

- Ümeyyeoğullarından birçok şahsın gerek Hz. Peygamber (asm) gerekse raşid halifeler devrinde devletin çeşitli mevkilerinde göreve getirilmiş olmasıdır.

- Ayrıca onların içinden Hz. Osman (ra) gibi İslam davetine ilk dönemden itibaren samimi bir şekilde destek veren Müslümanların olması da bir soyun toplu bir şekilde lanetlenmiş olma ihtimalini ortadan kaldırmaktadır.

- Diğer taraftan, ilgili ayet Mekke’de nazil olmuştur; Peygamberimizin Mekke'deyken bir minberi yoktu. Dolayısıyla soruda geçen rivayet ve benzeri yorumlar ayetin indiği zaman ve mekânla uygunluk göstermemektedir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet