Mümin ruhu arı, kafir ruhu çekirge şeklinde mi?

- Müminin ruhu arı şeklinde ve kafir ruhu çekirge şeklindedir. (İmâm Gazâlî, Dürre-i Fâhire)

Değerli kardeşimiz,

Bu anlamda bir hadis rivayeti bulamadık.

İlgili eserde geçen ifade ise, hadis olarak değil eserin müellifinin sözü olarak geçer.

Ayrıca, "ed-Dürretü’l-Fahire" adlı eserin İmam Gazali’ye ait olup olmadığı hakkında farklı yorumlar vardır. Gazali’nin kitaplarıyla ilgilenen bazı araştırmacılar, hatta bu kitabı neşreden müsteşrik Motgomariwat dahi bu eserin Gazali’ye aidiyetinin oldukça şüpheli olduğuna dikkat çekmiştir.

Ruhun şekli, sureti ve maddi bir yönü yoktur. Bu nedenle ruhu arı veya çekirge şekline benzetmek asla doğru olmaz.

Şu halde, soruda geçen sözün eğer sahih bir yönü varsa, bu ifade ruh anlamıdan değil, mümin ve kâfir anlamında olabilir.

Nitekim bir hadis-i şerifte şöyle buyurlmuştur:

“Mümin, bal arısına benzer. Temiz olanı yer (helal yer), temiz olan şeyler ortaya koyar (Hakk’ın rızasına uygun işler yapar), temiz yerlere konar (salih ve sadık kişilerle dost olur) ve konduğu yeri ne kırar ne de bozar (bilakis ihya ve abat eder).” (Ahmed bin Hanbel, 2/199)

Bu konuda özellikle inkârcıların ruhlarının çekirgeler misali kabirlerden çıkıp mahşere doğru yürümelerine işaret eden birkaç ayetin meali şöyledir. 

“(Resulüm!) o inkârcıların üzerlerine varmaktan artık vazgeç! Çünkü bir gün gelecek, bir davetçi onları hiç görülmemiş, tanınmamış dehşetteki bir gerçeğe çağıracaktır. O gün onlar, gözleri zillet ve dehşet içinde öne düşmüş olarak kabirlerinden çıkacak; yayılmış çekirgeler gibi dalga dalga her tarafı kaplayacaklar. Tam bir teslimiyet içinde süratle koşacaklar davetçiye doğru. Kâfirler: 'Bugün, çok çetin bir gün!' diye feryat edecekler.” (Kamer, 54/6-8)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet