Üç şey iman alametidir sözü hadis mi?

- Üç şey iman alametidir: Belaya sabır, nimete şükür, kadere rıza. (İmam Gazali Hz.)
- Burada İmam Gazali denilmiş, acaba bu söz hadis mi, yoksa Gazali’ye mi aittir?

Değerli kardeşimiz,

Bu söz bir hadisten alınmıştır. Sorudaki şekliyle aktaran kimse, bu hadis rivayetinin İmam Gazali’in eserinde geçtiğini belirtmek amacıyla yapmış olabilir.

İmam Gazali İhya isimli eserinin "Sabır ve Şükür Bölümünde" bir hadis olarak şöyle nakletmiştir:

Ata'nın İbn Abbas'tan rivayet ettiği hadiste deniliyor ki: Hz. Peygamber (asm) Ensar'ın yanına girip şöyle buyurmuştur:

“Siz mümin misiniz?” Ensar sustu. Bu esnada orada bulunan Hz. Ömer (onların yerine) “Evet! Ey Allah'ın Resulü!” diye cevap verdi.

Hz. Peygamber (asm) devamla “Sizin imanınızın alameti nedir?” dedi.

“Biz genişlikte şükür, belaya karşı sabır ve kazaya karşı rıza gösteririz.” dediler.

Bunun üzerine Hz. Peygamber (asm) şöyle dedi:

“Kâbe'nin Rabbine yemin ederim ki durumu böyle olanlar mümindirlerdir.”

Taberani’in rivayet ettiği hadis şöyledir:

وعن ابن عباس - رضي الله عنهما - قال : دخل رسول الله - صلى الله عليه وسلم - على عمر ومعه أناس من أصحابه ، فقال : " أمؤمنون أنتم ؟ " فسكتوا ، ثلاث مرات ، فقال عمر في آخرهم : نعم نؤمن على ما أتيتنا به ، ونحمد الله في الرخاء ، ونصبر على البلاء ، ونؤمن بالقضاء . فقال رسول الله - صلى الله عليه وسلم - :  مؤمنون ورب الكعبة 

İbn Abbas (r.anhüma)’dan, rivayet edildiğine göre, Resulullah sallallahü aleyhi vesellem yanında başka sahabilerin de olduğu bir sırada Ömer’in yanına uğradı ve onlara: “Siz mümin misiniz?” diye sordu.

Oradakiler sessiz kaldılar. Bu durum üç defa tekrar etti.

Nihayet Ömer (r.a.) şöyle dedi:

“Evet, Ya Resulellah, müminiz, senin bize getirdiğin her şeye iman ettik. Genişlikte hamdederiz, belaya sabrederiz, kazaya (ilahi takdire) razı oluruz.”

Bunun üzerine Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurdu:

“Kâbe’nin Rabbine yemin olsun ki, siz gerçekten müminsiniz.” (Taberani, Kebir, 11/153, No. 11336)

Bu rivayetin senedinde geçen Yusuf b. Meymun’un zayıf, diğerlerin güvenilir olduğu söylenmiştir. Ancak İbn Hıbban bu ravinin de güvenilir olduğu belirtmiştir. (Heysemi, Mecmeu’z-zevaid, h.no: 172)

Hz. Peygamber (asm) Efendimiz, çeşitli hadislerinde imanın alametlerinden bahsetmiş; namazı, zekatı, yardımlaşmayı, selamlaşmayı, yemek yedirmeyi, mescitlere devam etmeyi ve daha pek çok davranışı imanın alameti olarak saymıştır.

İman konusu hadis kaynaklarında çok geniş bir şekilde yer almıştır. Kütüb-i Sitte’den Ṣaḥîḥ-i Buḫârî ile Ṣaḥîḥ-i Müslim’de, Tirmizî’nin el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ ve Nesâî’nin es-Sünen’in de “Îmân” adıyla müstakil birer bölüm açılmış, Ṣaḥîḥ-i Müslim’de 200 sayfaya yakın bir hacim tutan 380 hadis rivayet edilmiştir.

Hadis kaynaklarında ayrıca çeşitli başlıklar altında kaydedilen birçok rivayet de iman konusunu ilgilendirmektedir. Bu hadisler imanın esasları, alâmetleri, amelle münasebeti ve müminin vasıfları gibi hususları açıklamaktadır.

İlave bilgi için tıklayınız:

- "İman yetmiş küsur bölümdür; en üstte 'Allah'tan başka ilâh yoktur ...
- "İman iki kısımdır, yarısı şükür yarısı sabırdır." buyuruluyor; bunu ...
- Mü'min-i kâmilin alâmeti.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet