Evlilikte emir mi rica mı?

- Bir durumu açıklamanızı istiyorum sizden. Durup dururken aklıma takılan bir şey var vesvese hastası olduğum için de içinden çıkamıyorum bana cevap verebilirseniz çok mutlu olurum.
- Biliyoruz ki erkeğin evdeki işlerde emir hakkı var. Örneğin kadına dışarı çıkma diyebilir veya buraya taşınıyoruz diyebilir, misafirlerde ve kadının görüşeceği insanlarda tam söz sahibidir ve maddi sorumluluklar ona aittir. Bunun dışındaki durumlarda da eşlerin birbirlerinin isteklerine önem vermesi gerekir ve karşılıklı bir sevgi saygı anlayış durumu içerisinde olmalılar. Buraya kadar tamam diyorum, ama aklıma takılan bir şey var.
- Bu durumlar haricindeki işlerde de erkeğin sözü sanki emirmiş gibi algılanıyor. Mesela erkek "su getir" dese veya "annemlere git" dese bunu emir olarak algılayıp, kadın yapmazsa isyankar olur gibi bakıyorlar. Fakat kadın kocasına "bunu alır mısın" derse bu rica sayılıyor.
- Küçük bir şey görünebilir ama ben vesvese yüzünden mi bunu böyle görüyorum yoksa gerçekten böyle mi olmalı?
- Erkek emir verir, kadın ise rica eder diye bir kural mı vardır?
- Aile içindeki samimiyet ve kadın ve koca arasındaki bir rütbe farkı gibi oluyor diye hissediyorum. Yani kadının ev işi yapma veya erkeğin istediği bir yere gitme mecburiyeti yoksa neden emir denmeli ki buna?
- Tarafların karşıdakinin istediğini yapması ve bu isteklere emir adının verilmesi farklı değil midir?
- Lütfen beni aydınlatır mısınız bu emir/rica konusunda? Erkeklerin yanlış davrandığı bir husus mudur bu, yoksa gerçekten erkeğin istekleri emir midi(r)?

Değerli kardeşimiz,

Elbette her durumda rica esastır. Aile dışında yaptığımız nice incelikleri ve muaşeret adabını, ne yazık ki aile hayatımızda ihmal edebiliyoruz. Halbuki dünyadaki cennetimiz olan aile hayatımız için daha çok nezaket, fedakârlık, vefa ve muaşeret adabına ihtiyacımız var.

Kadının kocasına kocanın da karısına karşı hak ve ödevleri bellidir. Bunlar, evlenme akdinin doğurduğu hukuki sonuçlardır ki, karılık ve kocalık durumu ile sınırlıdır.

Mesela koca “Bana bir su ver.” diye emretse kadın bunu, nikâh akdinin gereği olarak yapmaya mecbur değildir, yani bunu yerine getirmediğinde haram işlemiş olmaz.

Kadın veya erkek cinsel temas, kadın ve çocuklar nafaka talep ettiklerinde bunları yerine getirmek akdin gereği olarak mecburidir.

Ancak hukukun yanında bir de ahlak, mutluluk veren davranışlara riayet, merhamet, şefkat, ihsan… vardır.

Mesela kadın veya erkek, makul bir sebeple bir cinsel temas talebini arzu etmese, iki tarafa düşen ihsan kuralı şunu gerektirir:

Kadın kocasının hatırı için katlanır, koca istemeyen karısını zorlamaz.

İşte bu davranışa “maruf çerçevesinde” ilişki ve yaşama denir. (bk. Nisâ, 4/19)

Maruf ise, örf, âdet, toplumun hoş ve makul karşıladığı, güzel geçim ve mutluluğun gerekli kıldığı davranışlar bütünüdür.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet