Allah eserini yaratmadan kendi güzelliğini göremez miydi?

- ​Her güzel güzelliğini görmek ister. Mesela bir sanatkâr eşi benzeri olmayan bir sanat ortaya koyduğunda ondaki güzelliği ilk önce kendisi izlemek ister. Ve bundan lezzet alır. Peki:
1. Allah cc her şeyi görür olduğu halde bu eserini yaratmadan kendi güzelliğini göremez miydi?
2. Allah cc madem her güzel güzelliğini görmek ister ve yaptığı eşi benzeri olmayan bir sanatı ilk önce kendisi görmek ister ve bundan LEZZET ALIR. Allah cc haşa lezzete muhtaç mı?
- (La teşbih) mesela ben bir tablo resim yapsam ve onu görmesem ızdırap duyarım (görmek İHTİYACI UYANIR)...
- Allah cc katında bu nasıl gerçekleşiyor?

Değerli kardeşimiz,

Cevap 1:

Allah’ın isim ve sıfatlarının tecellileri olan harici vücudu giymiş olan sanat ile ilmen bilinen ilmi vücudu olan sanat arasında dağlar kadar fark vardır.

- Mesela, bir mimarın mimarlık maharetini önceden bilmesi ayrıdır, onu bizzat fiilen sahnelemesi ayrıdır.

Mevcud-u ilmi madum-u harici olabilir. Yani Allah’ın ezeli ilminde var olan sanatları ilmi vücudu mevcut olduğu halde, harici vücudu madumdur, yoktur. Hariçte yok olan bir şeyin bilinmesi söz konusu olduğu halde, onun görülmesi söz konusu olmayabilir. Bu görmemek, görenin vasfında bir kusur değil, görülenin kabiliyetsizliğinden kaynaklanır.

Allah’ın yalnız görmesi değil, bilmesi de iki şekilde düşünülmelidir:

Birincisi: Ezeli ilmiyle olan olmayan her şeyi bilmesidir.

İkincisi: Vücud-u ilmisi olan bir şeyin, vücud-u hariciyi giydiği zamandaki ilimle taalluk etmesidir.

“Elbette Allah iman edenleri de ortaya çıkaracak, münafıkları da ortaya çıkaracaktır.” (Ankebut, 29/11) mealindeki ayette bu gerçeğin altı çizilmiştir.

Demek ki bir varlığın var olmadan önceki halini bilmek ayrıdır, var olduktan sonraki hâlini bilmek ayrıdır.

İşte önceden bildiği halde, varlıkların harici vücutlarıyla gösterdikleri sanat tablolarını da bilmek ve görmek ister. 

Cevap 2:

Allah’ın hiçbir sıfatı mahlukların vasıflarına benzemediği gibi, lezzet alması ve memnun olması da böyledir. Allah’a hiçbir zarar dokunmaz, dokunsa kendisinden daha güçlü bir ilahın varlığı kabul etmek gerekir ki bu hatadır.

Madem Allah’a zarar dokunmaz, dokundurulamaz, elbette Allah için ızdırap diye bir şey de olmaz. Allah, razı olmadığı isyanlar karşısında ızdırap duymaz, fakat gazaba gelir. 

Risale-i Nur'da bu konu çok titiz bir elemeden geçirilmiş, “Onun hiçbir benzeri yoktur.” mealindeki ayete uygun olarak birçok kayıtla kayıtlanmıştır. Örneğin:

“Ve madem Kemal-i Mutlak ve Kâmil-i Zülcelal olan Vâcib-ül Vücud, zât ve sıfât ve ef'alinde, bütün enva'-ı kemalâta câmi'dir; elbette o Zât-ı Vâcib-ül Vücud'un vücub-u vücuduna ve kudsiyetine lâyık bir tarzda ve istiğna-i zâtîsine ve gına-i mutlakına muvafık bir surette ve kemal-i mutlakına ve tenezzüh-ü zâtîsine münasib bir şekilde; hadsiz bir şefkat-i mukaddese ve nihayetsiz bir muhabbet-i münezzehesi vardır.” (bk. Mektubat, Yirmi Dördüncü Mektup, Birinci Makam, s. 286)

“." İkinci Remiz'de beyan edildiği gibi, Zât-ı Vâcib-ül Vücud'un kudsiyet ve istiğna-i kemaline muvafık bir tarzda ve ona lâyık bir surette; hadsiz bir muhabbet, nihayetsiz bir şefkat, gayetsiz bir iftihar, -tabiri caiz ise- mukaddes hadsiz bir memnuniyet, bir sevinç, -tabirde hata olmasın- hadsiz bir lezzet-i mukaddese, bir ferah-ı münezzeh şuunat-ı rububiyetinde bulunur ki; onların âsârı bilmüşahede görünüyor.” (bk. age., İkinci Makam, s. 295)

Özetle, Allah’ın görmesi, duyması bizim görmemize, duymamıza benzemediği gibi, lezzet ve memnuniyeti de bizimkine ve hiçbir şeye benzemez.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Allah insanı, O'na kulluk etmesi, kendi sanatını ona göstermesi için ...
- Allah'ın sanatını başkalarının gözüyle görmesi ne demektir ...
- Allah sonsuz bir mutluluk içerisinde midir?
- Tanrının sevilmeye, görülmeye, bilinmeye ihtiyacı mı var ki varlıkları ...
- Yüce Allah hakkında, neşe, sevinç, ferah, memnuniyet gibi isimler ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet