Kadınların el ve yüzlerini örtmesi farz mıdır?

- Nur suresi 31 ayetle alakalı İbni Abbas’tan geldiği iddia edilen bir rivayet var. Fakat bu rivayet diğer rivayetlerle çelişiyor. Çünkü diğer rivayetlerde İbni Abbas zahir olan zinetin el ve yüz olduğunu söylüyor.
- Benim sorum bu rivayet sahih mi uydurma olamaz mı?
- Senedinde yalancı veya eleştirilen raviler var mı?
- İddia sahibi sahih olduğunu iddia ediyor, fakat ben hiç bir hadis kitabında bu rivayeti bulamadım, açıklayabilir misiniz?
- İbn Ebi Şeybe Musannef inde (4/283) ve İbn Ebi Hatim Tefsir'inde (8/2574) Ziyad b. Er-Rabi - Salih b. ed-Dehhan - Cabir b. Yezid - İbn Abbas radıyallahu anhuma isnadıyla rivayet ediyorlar:
"İbn Abbas; "ziynetlerini göstermesinler" kavli hakkında: el ve yüzü (göstermesinler) demektir" dedi. Bunun ravileri güvenilir olup isnadı sahihtir.

Değerli kardeşimiz,

Evet, ilgili rivayet kaynaklarda geçmektedir. (bk. İbn Ebi Şeybe,el-Musannef, 3/546 / h.no: 17003; İbn Ebi Hatim, 8/2574/h. no:14396)

Bu iki kaynaktaki rivayetler aynı senetle gelmiştir. Ve bu senetteki raviler sikadır, dolayısıyla bu rivayetler -soruda ifade edildiği gibi- sahihtir.

İlgili ravilerin durumu şöyledir:

Ziyad b. Er-Rabi: Sikadır. (bk. İbn Hacer, Tehzibu’t-Tehzib, 3/364-365)

Salih  ed-Dehhan: İbn Hanbel, onun “zararsız” olduğunu söylemiştir. (bk. el-İ’lel ve marifetu’r-rical,  2/484); İbn Hibban, onu “es-Sikat” adlı eserinde zikretmiştir. (bh. es-Sikat, 6/457)

Cabir b. Zeyd el-Yahmedi: Sikadır. (bk. el-Ayni, Meğani’l-Ahyar, 1/135/h.no:278); İbn Hibban da onu “es-Sikat” (4/102-102) adlı eserinde zikretmiştir.

Tekrar edelim ki, yukarıdaki rivayetler sahihtir.

- Taberi’nin kendi senediyle yaptığı rivayete göre İbn Abbas ilgili ayette yer alan “Kadınlar zinetlerini açmasınlar.” mealindeki ifadeyi açıklarken “Zahir olan ziynetten maksat, yüzdür, göz sürmesi, elin kınası ve yüzüktür. Bir kadın evinde iken yanına gelenlere açabilir.” demiştir. (bk. Taberi, Nur 31. ayetin tefsiri)

Bu rivayetin senedi sağlamdır. Burada İbn Abbas, el ve yüzün zahir ziynetten olduğunu kabul ediyor, fakat bu ruhsatın yalnız evin içinde geçerli olduğunu söylüyor.

- Kurtubi’ye göre, “Kadınlar -zahir olanlar hariç- ziynetlerini açmasınalar.” mealindeki ayeti açıklayan İbn Abbas “Bundan maksat, onların yüzleri, elleri ve yüzükleridir.” şeklindeki sözü iki anlama gelir:

Birincisi: “Yüz ve elin de açılmaması gereken ziynetten olduğunu” kastetmiş olabilir.  

İkincisi: Bununla, "zahir / kendiliğinden ortaya çıkanların el ve yüz olduğunu” kastetmiş olabilir.

Bu ikinci ihtimal, yani kadınların el ve yüzlerini açmalarının caiz olması, alimlerin cumhurunun da görüşüdür. (Kurtubi, Nur 31. ayetin tefsiri)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Kadının yüzü mahrem midir; kadınların yüzne bakılabilir mi?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet