Kadın neden Ademoğlu içinde geçiyor?

- Neden bazı ayetlerde kadınlar müstakilen değil de Âdemoğulları kelimesinin içinde?

Değerli kardeşimiz,

Kuran’ın mucizeliğinin en önemli bir unsuru îcazıdır yani veciz konuşmasıdır. Bu îcazlardan biri de kadınların erkeklerle aynı ifadeyi paylaşmalarıdır.

Yüzlerce yerde insanların erkek ve kadını içine alacak hükümler vardır. Eğer bütün o yerlerde bunların iki cinsi için de ayrı ayrı kelimeler kullanılsaydı, ifadeler çok uzun olur, îcazın i’cazına yani veciz söyleme mucizesine aykırı olurdu.

Ancak ilahi hikmetin ayrı ayrı olmasını öngördüğü bazı yerlerde kadın ayrıca söz konusu edilmiştir. Mesela:

“Eğer mümin erkekler ve mümin kadınlar olmasaydı...” (Fetih, 48/25), 
“Mümin erkekler ve mümin kadınlar birbirinin dostudurlar” (Tevbe, 9/71),
“Allah ve Resulünün hüküm verdiği bir konuda ne mümin erkeğin, ne de mümin bir kadının (kendine göre) bir tercih hakkı yoktur” (Ahzab, 33/36)

mealindeki ayetlerde her iki cinsin ayrı ayrı söz konusu edildiği görülmektedir.

Bununla beraber, Arapça lisanında genellikle erkek, kadın, dişil-eril kelime ve zamirlerin birlikte kullanılması hâlinde erkeklere ait kelime ve zamirler kullanılır, kadınlar veya dişiler de zımnen onların içinde varlığı kabul edilir.

Mesela: Arapçada Şems dişil, Kamer eril kabul edilir, ikisi birlikte kullanıldığı zaman “Kameran” şeklinde ifade edilir. Kuran’da bunun yüzlerce misali vardır.

“Şu bir gerçektir ki, Allah kendilerinden bir peygamber göndermekle müminlere çok iyilik yapmıştır.” (Âl-i İmran, 3/164)

“Muhakkak ki namaz müminler üzerine vakitleri belirlenmiş bir vecibedir / farzdır.” (Nisa, 4/103)

mealindeki ayetlerde ve yüzlerce benzeri ayetlerde muhatabın yalnız erkekler olmadığı açık olan ifadelerde kadınlar erkeklere tabi olarak zikredilmiştir.

Kuran’da “Âdem oğulları” mealindeki ifadeler de kullanılmış ve yaptığımız açıklamalarda görülen hikmetlere mebni olarak, bu ifade “Âdemoğulları ve Âdem kızları” ifadesine tercih edilmiştir. (Misal olarak bk. Araf, 7/26, 27, 31, 35; İsra, 17/70, Yasin, 36/60)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet