Kadın, fakir kocasına adak ve kefaret verebilir mi?

- Kadın, İmameyn’e yani İmam Muhammed’e ve İmam Abu Yusuf’a göre zekatını kocasına verebilir diyorlar. Aynı şekilde zekatını verebiliyorsa adak ettiği bir para varsa ve kocası çok fakirse bu parayı da İmameyn’e göre kocasına verebilir mi?
- Ya da yemin kefaretini kocasına verebilir mi?

Değerli kardeşimiz,

Kadının yoksul kocasına zekât vermesi, İmam Ebu Hanife’ye, İmam Mialk'e ve Hanbelilerin tercih edilen görüşlerine göre caiz değildir. Çünkü bu zekât nafaka olarak kendisine döner.

Kadın İmameyn, Şafii mezhebi ve Malikilerin sahih görüşlerine göre, yoksul kocasına da kendi çocuklarına da zekât verebilir. (bk. Vehbe Zuhayli, el-Fıkhu’l-İslami, 3/1969)

Bu görüş sahiplerine göre, kocanın karısı üzerinde herhangi bir nafaka verme yükümlülüğü yoktur. Ayrıca bunun en büyük dayanağı İbn Mesud’un hanımının sorusu üzerine Hz. Peygamber (asm) Efendimizin buyurduğu şu hadis-i şeriftir:

 “Kocan ve çocukların, vereceğin sadakaya en müstahak olanlardır.” (bk. Ebu Davud, Zekat, 44; Talak, 19)

Bu âlimler, hadisteki sadakayı farz olan zekât manasına hamlederek, kadının, yoksul olan kocasına zekâtını vermesini ca­iz görmüşlerdir.

Ancak, diğer âlimler, bu hadiste geçen sadaka kelimesini farz olan zekât manasına değil, yardımlaşma ve gönüllü sadaka manasına hamletmişlerdir.

Diyanet İşleri Yüksek kurulunun bir fetvası özetle şöyledir:

“Yine, bir kimse hanımına zekât, fitre ve fidyesini veremeyeceği gibi, hanımı da kocasına bunları veremez.” (Zeylaî, Tebyîn, 1/301)

Bir kısmını verdiğimiz Diyanet’in bu fetvasında “zekât, fitre, fidye” gibi infakların aynı statüde olduğunu görmekteyiz.

Buna göre, fakir kocaya zekât vermeyi caiz görenlere göre kefaret, adak, fidye gibi infaklar da caizdir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet