İstişare ortamında, insanların menfaati için onların arkasından konuşmak gıybete girer mi?

Bazen istişare ortamında insanları birebir ele alıyoruz. Onların dünyevi ve uhrevi hayatını güzelleştirme adına yapılan bu gayretlerin gıybete girmemesi için dikkat etmemiz gereken hususları ayrıntılı bir şekilde izah edebilir misiniz?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Gıybetin caiz olduğu yerler:

Gıybet, mahsus birkaç maddede caiz olabilir:

Birisi: Şekva suretinde bir vazifedar adama der, tâ yardım edip o münkeri, o kabahati ondan izale etsin ve hakkını ondan alsın.

Birisi de: Bir adam onunla teşrik-i mesaî etmek ister. Senin ile meşveret eder. Sen de sırf maslahat için garazsız olarak, meşveretin hakkını eda etmek için desen: "Onun ile teşrik-i mesaî etme. Çünki zarar göreceksin."

Birisi de: Maksadı, tahkir ve teşhir değil; belki maksadı, tarif ve tanıttırmak için dese: "O topal ve serseri adam filan yere gitti."

Birisi de: O gıybet edilen adam fâsık-ı mütecahirdir. Yani fenalıktan sıkılmıyor, belki işlediği seyyiatla iftihar ediyor; zulmü ile telezzüz ediyor, sıkılmayarak aşikâre bir surette işliyor.

İşte bu mahsus maddelerde, garazsız ve sırf hak ve maslahat için gıybet caiz olabilir. Yoksa gıybet, nasıl ateş odunu yer bitirir; gıybet dahi a'mal-i sâlihayı yer bitirir.

Buna göre, bir insanın maslahatı için ve meşveret için garazsız olmak şartıyla arkasından konuşmak gıybet olmaz.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet