İslam'ın karıncanın bile hukukuna olan hassasiyetine değinir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Hz. Süleyman, bir sefer esnasında ordusuyla karınca vadisinden geçerken, karıncaların reisi diğer karıncalara şöyle seslenir:

يَٓا اَيُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَسَاكِنَكُمْۚ لاَيَحْطِمَنَّكُمْ سُلَيْمٰنُ وَجُنُودُهُۙ وَهُمْ لاَيَشْعُرُونَ

"Ey karıncalar, yuvalarınıza girin! Süleyman ve ordusu farkına varmadan sizi çiğnemesin." (Neml, 27/18-19)

Karıncanın “farkına varmadan sizi çiğnemesin" demesi dikkat çekici bir durumdur. Böyle demesinde şu mesaj vardır: “Bu, peygamber ordusudur, bunlar hak ve hukuka riayet eden insanlardır, bilerek karıncayı bile incitmezler.”

Said Nursi, bu olaydan mülhem olarak dinin hukuka bakan yönünü şöyle ifade eder:

“Acaba bir şeriat ‘Karıncaya bilerek ayak basmayınız.’ dese, tazibinden men etse, nasıl Benî Âdemin hukukunu ihmal eder?” (Nursi, Âsar-ı Bediiyye, Münazarat, s. 387)

Karınca, son derece küçük bir varlıktır. Onun bile bir hukuku varsa, elbette yeryüzünün halifeleri kılınan insanların birbirleri üzerinde çok önemli hakları olacaktır. Din, bu hakları hem beyan eder, hem de korunmasını ve bunlara riayet edilmesini sağlar. Şu anekdot, buna güzel bir misaldir:

Kanuni Sultan Süleyman, zaman zaman bazı meseleleri hocası Şeyhülislam Ebussuud Efendiye şiirle sormaktadır. Bir defasında sarayın has bahçesinde gezerken taze ayva ağacını karıncaların sardığını görür, bunların katli için fetva almak ister, hocasına şu notu gönderir:

"Dırahta ger ziyan etse karınca,
Zarar var mıdır ânı kırınca?"

(Karınca ağaca zarar verse, onu öldürmekte bir zarar var mıdır?)

Ebussuud Efendi, aynı üslupla şu latif cevabı yazar:

"Yarın Hakk'ın divanına varınca,
Süleyman'dan hakkın alır karınca." (bk. Muhittin Eliaçık, “Lâle Devri Şeyhülislâmı Yenişehirli Abdullah Efendi ve Manzum Fetvası”,  Journal of Language Academy, 2014 Volume 2/4 Winter, s. 88)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet