İbni Kesir ve İbni Hacer'in, İbni Teymiye'den ders okudukları biliniyor. Bu alimlerin İbni Teymiye hakkında görüşleri nasıldır?

Değerli kardeşimiz,

İbni kesir (ö: 774), İbni Hacer (Askelanî) (ö. 852), İbni Teymiye ( ö. 728)

İbn Hacer (Askelanî)’nin ölüm tarihi, onun İbn Teymiye’nin talebesi olmasına engeldir.

İbn Hacer el-Heytemî (ö: 974)’nin de İbn Teymiye’den ders alması mümkün değildir. el-Heytemî’nin el-Ftevaa’l-Hadisiye adlı eserinde çok ağır bir dille İbn Teytmiye’yi eleştirdiği bilinmektedir.

İbn Kesir’in, İbn Teymiye’den ders aldığı doğrudur. Ancak tefsirinde açıkça İbn Teymiye’den söz ettiğine rastlayamadık.

İbn Teymiye hakkında insanlar iki gruba ayrıldığına, bazıları tarafından -hatta yakın arkadaşları tarafından- şiddetle eleştirilirken, diğer bazıları tarafından hayranlıkla övüldüğüne dair bilgiler vardır. [bk. İbn teymiye, el-Fetava’l-Kübra(mukaddime), 1/z-f; Davudî, Tabakatu’l-müfessirin, 1/46-50].

Prensip olarak şunu söyleyelim ki, İbn Teymiye fıkıh, hadis, tefsir, kelam ve daha başka konularda bir allamedir. Kaynaklarda çok büyük bir takvaya sahip olduğu bildirilmiştir.

Bununla beraber, kendi devrinde mezheplere bağlı olmaksızın mutlak içtihat etmeye kalkıştığı için, cumhura muhalif bazı fetvaları olmuştur. Müthiş bir zekaya sahip olmakla beraber, kendi dönemindeki bazı tasavvuf erbabına aşırı yüklendiği için, aşırı bir tepki toplamıştır. Özellikle İbn Arabî gibi bazı büyük mutasavvıfları tekfir derecesinde tezyif ettiği için, karşı taraftan da “tekfir” edenler olmuştur.

Cumhuru ulemaya aykırı olarak “selefî mezhebi"ni ihdas etmiş ve nasların zahirisine fazla önem atfettiği için ehlisünnetin iki büyük ekolü olan Maturidî ve Eşari alimlerini pervasızca eleştirmiş ve onlardan da gereken tenkit sillelerini yemiştir.

Bize düşen bu büyük alimi ala’l-amya/körü körüne tenkit etmemek, cumhur-u ulemaya aykırı olan düşüncelerini de tenkit süzgecinden geçirmeden ala’l-aşva/iltimasla kabul etmemektir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet