Hz. Ömer, Dırar bin Ezver'e recim cezasını neden verdi?

- Dırar bin Ezver'e, cariyeye zinadan dolayı Ömer (r.anh')'in recm ceza hukuku vermesinin sebebi nedir?
- Bu bilgi sahih midir?

Değerli kardeşimiz,

Bu kıssanın mahiyeti şöyledir:

Rivayete göre, Başkomutan Halid b. Velid, Dırar’ın da içinde bulunduğu bir seriyeyi / askeri birliği sefere gönderdi. Seriye Beni Esed’den bir kabileye saldırdılar. Aldıkları ganimet içinde güzel bir kadın da vardı.

Dırar, arkadaşlarından bu kadını kendisine hibe etmelerini istedi, onlar da bu teklifini kabul ettiler. Dırar, artık kendisine ait bir cariye olduğunu düşündüğü bu kadınla yattı.

Sonra (kuvvetli ihtimalle, ganimet usulüne uygun paylaşılmadan önce bu kadına sahip olmaya çalıştığından ötürü) bu işi yaptığından pişman oldu ve konuyu Hz. Halid’e anlattı.

Halid: “Sen onu meşru bir yolla almışsın (bunda bir beis yok)” dediyse de Dırar bu konuyu Halife Ömer’e bildirmesini istedi.

Hz. Halid’in ilgili mektubuna cevap veren Hz. Ömer: “Dırar’ı taşlamak suretiyle recm etmesini istiyordu.”

Ancak mektup ulaştığında Dırar -normal eceliyle- ölmüştü. Bu manzarayı göre Hz. Halid: “Allah Dırar’ı rezil ve perişan etmemek için daha önce canını almış.” dedi. (bk. İbn Hhacer, el-İsabe, 3/391-392)

- Buhari de bu konuya kısaca temas etmiş, sonra bu kişinin Dırar b. Ezver değil, Dırar b. Hattap olduğunu bildirmiştir. (bk. Buhari, et-Tarihu’l-Kebir, 4/338)

Not:

Hz. Ömer mektubunda: “Erdıh hu bi’l-hicareti” diyor. Bu ifadenin manası “Recm etmek”ten ziyade, “başını taşla kır” şeklindedir. Çünkü, kullanılan “رضخٌ RDH” kelimesi dişini başını kırmak, yılanın başını ezmek gibi manalara gelir. (bk.Lisanu’l-Arab, Tacu’l-Arus, ilgili yer)

Buna göre muhtemeldir ki, Hz. Ömer bu emriyle Dırar’a recm değil, “t’azir” cezası uygulanmasını istemiştir. Çünkü burada zina söz konusu değildir. Hz. Halid’in sözlerinden de bunu anlamak mümkündür.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet