Eşarp içinde boğuluyorum diyene ne diyelim?

- Ablamın kronik depresyonu, anksiyetesi var. Kendi isteğiyle kapanmıştı, ama şimdi;
“Eşarpla kendimi o kadar kötü ve çirkin hissediyorum ki aynadan bakınca ağlayasım geliyor. Eşarp içinde boğuluyorum, beni böyle zorladıklarında ölsem daha iyi gibi geliyor. Açsam da en fazla saçımı açarım, tişört giyerim açık giyinmem.”
diyor,  açılmak istiyor.
- Ama annem ve babam buna karşı. Sizce böyle bir durumda ne yapılmalı?

Değerli kardeşimiz,

Anladığımız kadarıyla ablanızın intihara teşebbüs edecek kadar ağır bir ruhsal sorunu var. Bu derece ağır ruhsal sorunlar, mutlaka alanında uzman ve dini bütün bir ruh sağlığının yönlendirmesi ve Allah’ın izni ile iyileşebilir. Çünkü ablanızı dinlemeden, görmeden uzaktan sorunun kökenine inmek mümkün değil.

Ayrıca anladığımız kadarıyla ablanızın bir sorunu da babanız ve annenizin tutum ve yaklaşımlarıyla ilgilidir.

Dolayısıyla burada önemli olan sorunu çözmek için bizzat onların arayış içinde olmasıdır.

Bizim burada anlatacaklarımız sizin üzerinizden ablanıza ve anne-babanıza yönelik olacaktır.

Öncelikle depresyonda olan kişi dünyayı ve olayları olduğundan çok daha fazla karamsar ve olumsuz yorumlar. Depresyondan kurtulduğunda bazen yüz seksen derece düşüncesini değiştirir.

Bundan dolayı psikologlar, depresyonda olan bir insana kesinlikle hayatı ile ilgili karar almamasını tavsiye ederler. Kişinin dünya ve ahiret hayatı için ağır sonuçları olacak kararların sağlıklı bir ruh hâli içinde alınmasını tavsiye etmektedirler.

Siz de ablanıza bu gerçeği anlatın ve başörtüsünü çıkarma kararı gibi ciddi bir konuda acele etmemesini, depresyondan Allah’ın izni ile kurtulduktan sonra konuyu daha sağlıklı değerlendirebileceğini telkin edin.

Böylece hem doğrudan onun kararına karşı çıkmamış olacağınızdan rahatsız olmayacak hem de ablanıza kararı konusunda bir farkındalık kazandırmış olacaksınız.

Depresyonda olan kişi, aşırı bir can sıkıntısı yaşadığından dolayı, çevresi ve yaşadığı hayat ona sıkıcı gelebilir. Bu nedenle kendisini sıktığını, engellediğini, sınırlandırdığını düşündüğü şeylerden kurtulmak ister. Bunlardan kurtulursa can sıkıntısının geçeceğini zanneder.

Bu gerçekten dolayı, büyük bir ihtimalle, ablanız başörtüsü taktığı için depresyona girmediği gibi, başörtüsünü çıkarınca da depresyondan çıkmayacaktır.

Depresyon gerçeğine bakışı değişmedikçe, hayatında yapacağı değişikliklerin de sonu gelmeyecektir. Çok şeyi feda etmesine karşın, depresyonunun geçmediğini anlayan kişiler, Allah korusun ya bağımlılık yapan maddelere ya da intihara yönelebilirler.

Bu çerçevede ablanıza tavsiyemiz, onu depresyona sokan geçmişte yaşanmışlıklar ise, geçmişi asla değiştiremeyiz. Ancak geçmişe bakışımızı değiştirebiliriz. Çünkü çoğunlukla olaylara olumsuz anlam verdiğimiz zaman, depresyona girer, depresyona girince de karamsar oluruz. Bu bir kısır döngü, bir bataklık gibi bizi içine çeker.

Bu çerçevede başörtüsüne bakışını da değiştirebilirse, başörtüsü onu sıkmak yerine huzur verecektir. Çünkü bir kadının başörtü örtmesinin veya örtmek istememesinin arkasında bir düşünce, bir inanç, bir anlayış yatmaktadır.

Kişi eğer başörtüsüne, inancı zayıf insanların veya feministlerin baktığı gibi bakarsa, yani onu sıkan, bağlayan, güzelliğini örten, özgürlüğüne engel olan vb. bir örtü olarak bakarsa elbette çok sıkılacaktır. 

Ama eğer başörtüsünü, Allah’ın emri ve onu koruyan, muhafaza eden, saldırılara karşı bir siper, edebini koruduğu için değerine değer katan, Allah’ın ve kulların nazarında kıymetli yapan bir şey olarak görürse memnuniyetle takmaya devam edecektir.

Şeytan, bazen inancı olup da nefsinin istekleri ağır basan kişilere "Baş örtüsünü çıkar, ama yine dindarlığını koru.", diyebilir.

Oysaki pratikte bu böyle gerçekleşmez. Çünkü insanın inancı ve başörtüsü takmak veya takmamak gibi pratik yaşama yansıyan davranışları, o insana bir kimlik / kişilik kazandırır. Başörtüsünü çıkarıp atan bir kadın, artık eski kadın değildir. O güne kadar inancının somut yansıması olan başörtüsü onu nefsinin istediği gibi davranmaktan alıkoyuyorken, başörtüsünü çıkardığında artık, başörtüsü takmayan milyonlarca kadından birsidir ve davranışlarını da sınırlama gereği duymaz.

Tüm bunların dışında, depresyon aslında kaygıdan, korkudan, ümitsizlikten, çaresizlikten, hayal kırıklığından, geçmişe takılıp kalmaktan veya geleceği ile ilgili endişelerden vb. kaynaklanır.

Elbette her insanda bu duygular vardır ve bir miktar olması da faydalıdır. Çünkü bu duygular kişiyi uyanık yapar, gayretli yapar ve önlem almasını sağlar. Ancak bu duygular aşırı olursa, kişiyi depresyona sokup mutsuz eder. Bu durumda imdadımıza imanımız ve iman gücümüz gelir. Çünkü Allah’a inanmak, ona tevekkül etmeyi gerektirir.

Bediüzzaman Hazretlerinin ifadesiyle “İman tevhidi, tevhid teslimi, teslim tevekkülü, tevekkül saadet-i dareyni (iki dünya saadetini) iktiza eder.” Demek ki, Allah’a iman eden ona teslim olmak durumundadır. Çünkü Allah’a iman etmek, onun isim ve sıfatlarına ve bu isim ve sıfatlarının hepsinin güzel olduğuna iman etmek demektir. Kuran surelerinin başında kendini Rahman ve Rahîm olarak takdim eden Allah’a hüsnüzan etmek, onun yaptığı her şeyin güzel olduğunu düşünmek, “Görelim Mevla neyler, neylerse güzel eyler.” düşüncesini kalbine yerleştirmek gerekir.

Görüldüğü gibi depresyona girmek, dini yaşamakla değil, Allah’a olan imanın güçlü olmamasıyla alakalıdır. Bu çerçevede ablanıza da tavsiyemiz, Kuran tefsirlerini daha fazla okuyarak Allah’a olan imanını güçlendirmesi ve elinden geleni yaptıktan sonra gerisi için Allah’a teslim olmasıdır.

Bunun yanında ablanızın içinde bulunduğu düşüncelerden kurtulması için severek yapacağı bir uğraşının olması, hobiler edinmesi, kurslara katılması, açık öğretim okuması, meslek edinmesi, arkadaş grubuna girmesi, İslami gruplarla birlikte kadın etkinliklerine katılması, ailecek sık sık dışarı çıkması çok faydalı olacaktır.

Rabbimiz yâr ve yardımcınız olsun.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet