Erkeklerin çok eşli olması, erkeklere torpil yapıldığını göstermez mi?

Erkeklerin çok eşli olması, erkeklere torpil yapıldığını göstermez mi?
Tarih: 17.11.2021 - 08:44 | Güncelleme:

Soru Detayı

- Kuran’da erkeklere 4 eş verilmesinden bahsediyor. Bunun sebebi de kadınların hayızlı olduğu günlerde kendi eşi ile cinsel ilişkiye girememesinden kaynaklanıyormuş. Yani erkek boş kalmaması için onların zina yapmasını engellemek için eş alabilir düşüncesi.
- Peki bu durum, erkeklerin hayvani isteklerine engel olamayan, dirayetsiz zihninde cinsellik ötesinde fikir barındırmayan bir mahluk olduğunu göstermez mi?
- Hapiste senelerce yatan erkekler var. Onlar nasıl cinsellik yaşamadan duruyor?
- Aynı şekilde kadın da hayızlı olduğu zaman cinsel ilişkiye giremiyor. Ama kadın bekliyor.
- Erkeklerin bu konuda çok eşli olması erkeklere torpil yapıldığını göstermez mi? Yani Allah kul ayırt eder mi?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

İslam’da çok evlilik konusuna ışık tutacak bazı noktalara değinmekte fayda vardır:

a) Evvela şunu ifade etmek gerekir: Çok evliliği, İslâm başlatmamıştır, sınırsız sayıda kadınla evliliği benimsemiş bir düzeni belli sınırlamalara tabi tutmuştur.

b) Birden fazla evlenebilmek bütün müminler için bir "emir" değil, bazı durumlarda tanınmış bir "izin"dir (ruhsat).

c) Birden fazla (dörde kadar) evlenen erkeklere de eşleri arasında "adaleti temin etme" vazifesi yüklenmiştir. Aksi halde Allah'ın azabıyla ikaz edilmiştir.

- Ayet-i kerimede:

"Yetim kızlar hakkında adâleti sağlamaktan korkarsanız uygun gördüğünüz diğer kadınlardan iki, üç ve dörder olmak üzere nikah ediniz. Bunlar arasında adaleti sağlayamayacak olursanız, o zaman bir kadın veyahut sahip olduğunuz bir cariye ile iktifa ediniz. Bu şekilde adaletten sapmamağa daha yakın olursunuz." (Nisa, 4/3) buyurulmuştur.

- Peygamber Efendimiz de şöyle buyurmuşlardır:

"Bir erkeğin nikahında iki kadın bulunur da aralarında adalet gözetmezse, kıyamet gününde bir tarafı felçli olarak diriltilir." (İbn-i Mâce, Nikah, 47)

d)  Savaş ve benzeri, erkeklerin toplu bir şekilde yok edildiği hallerde, bakıma muhtaç ve ortada kalmış kadınların şahısları ve toplum adına ne gibi zorluklar ve zararlarla karşılaşabileceği ortadadır. Geçimini bir şekilde temin etmesi gereken kadın hangi kapıya, ne yüzle müracaat edecek ve nelerle karşılaşabilecektir?!. Bunun tarihteki en güzel misali, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya'da yaşanmıştır. Erkek başına beş-altı kadın düşüyordu. Ve bu sebeple Alman yetkilileri çok evliliği açıkça savunmaya başladılar.

e) Evliliğin asıl gayesi insan neslinin üretilmesidir. Allah’ın insanları çift yaratmasındaki en önemli hikmetinin İNSAN üretimi olduğunda şüphe yoktur. Bu üretim şeklinin belli bir kanuna / prensibe bağlanması kadar makul bir şey olamaz. Dünyada hiçbir kimsenin başkasının fabrikasında izinsiz mal üretmesine izin verilmez. Neslin çoğalma yolu olan evlilik, birden çok kadınla olduğu takdirde bu nüfus çoğalması daha da fazla olur. İnsanlık tarihi İslam’dan çok öncesinden bu gibi sebeplerden ötürü çok evliliği benimsemişlerdir.

f) Bununla beraber, İslam’da kadının evlenmek ve eş seçme özgürlüğü vardır. Çok eşliliği olan bir erkekle evlenmeyebilir.  Ayrıca dünya hayatında her zaman sağlık, sosyal, savaş durumları ve başka tali sebeplerden dolayı çok evlilik ihtiyacı vuku bulabilir. 

g) “Hem de dörde kadar taaddüd-ü zevcat tabiata, akla, hikmete muvafık olmakla beraber şeriat bir taneden dörde çıkarmamış, belki sekiz-dokuzdan dörde indirmiştir."

"Bahusus taaddüdde öyle şerait koymuştur ki; ona müraat etmekle hiçbir mazarrata müeddi olmaz. Bazı noktada şer olsa da ehven-i şerdir. Ehven-i şer ise bir adalet-i izafiyedir. Heyhat!.. Âlemin her halinde hayr-ı mahz olamaz.” (bk. Münazarat, s. 82 );

“Malûmdur ki; kesret-i nesil herkesçe matlubdur. Hiçbir millet ve hükûmet yoktur ki, kesret-i tenasüle tarafdar olmasın. Hattâ Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm ferman etmiş: تَنَاكَحُوا تَكَاثَرُوا فَاِنِّى اُبَاهِى بِكُمُ اْلاُمَمَ (Beyhakî, 7/81) -ev kema kal- yani, 'İzdivaç ediniz; çoğalınız. Ben kıyamette, sizin kesretinizle iftihar edeceğim.'" (bk. Lem'alar, s. 198)

Nitekim, eski İran, Çin ve Brahmanlar hukukunda, Babil'de Hammurabi kanunlarında birden çok kadınla evlilik kabul edilmişti. Roma hukukunda istifraş yani evli olmaksızın birlikte yaşamak mevcuttu. (bk. Mahmut Es'ad, Tarih-i İlm-i Hukuk, İstanbul 1331/1912, s. 75, 97, 139, 141, 149, 165, 173, 175)

Birden Fazla Evlilik İzni Sosyal Bir İhtiyaç Haline Gelebilir

Çok evlilik konusu Batı dünyasında ağır şekilde eleştirilmiş, kadın-erkek eşitliğini ortadan kaldırdığı, kadın hak ve hürriyetlerini engellediği, modern hayat tarzını zedelediği, geri kalmışlığın ve ilkelliğin bir kalıntısı olduğu söylenmiş, İslâm ülkelerinde de bazı çevrelerce aynı görüşler tekrarlanmıştır.

Bu arada bazı Batılı düşünürler aksine açıklamalarda bulunarak çok evliliğin meşrulaştırılmasının gerektiğini, sosyal, ahlakî ve ekonomik açıdan örnek bir sistem olduğunu söylemiş, uygulamada Batılıların çoğunun tek evlilikle yetinmediğini, realitede gayrimeşru yoldan çok evliliğin bulunduğunu belirterek, bu sistemi kınayanları iki yüzlülükle itham etmişlerdir. Konu ile ilgili olarak Alman filozofu Schopenhauer ile Fransız hekimi ve psikoloğu Gustave Le Bon’un ilginç düşünceleri vardır. (bk. Nizamü teaddüdi’z-zevcât fi’l-İslâm, Kahire 1985, s. 217 vd.)

Konuya Sadece Bir Açıdan Bakmak İsabetli Olmaz

Prensip olarak tek kadınla evliliği tavsiye eden İslam dininin çok evlilik hususundaki tutumunu eleştirenlerin çoğu, öyle anlaşılıyor ki konu ile ilgili hükmü yeter derecede bilmemekte ve bazı şartlara bağlı olarak verilen müsaadeyi dinî bir emir ve zorunluluk zannetmektedirler. Evlilik dışı ilişkiler hususunda müsamahakâr olan eleştiricilerin, meseleyi sadece kadın hakları açısından ele almaları da isabetli değildir.

Aslında çok evlilik uygulamasının bütün kadınların aleyhine bir durum olduğu söylenemez. Çünkü tek tek fertler açısından bakıldığında, çok evlilikten zarar gören kadınlar olduğu gibi, kadının kendisi de dahil olmak üzere bundan faydalanan fertler ve cemiyetler de vardır.

Birden Fazla Evlilik Çok Yaygın Olmamıştır

Toplumlarda zannedildiğinden çok daha yaygın olan birden fazla kadınla ilişki kurma olayında problem hukukî bir statüye kavuşturulmadığı takdirde ikinci kadın çeşitli haklar, sosyal baskı ve benzeri yönlerden zarar gördüğü gibi, ilk hanım da gayri meşru yollara başvuran bir erkeğin eşi olmanın çeşitli sıkıntılarını çeker. Ayrıca bu tür ilişkileri yürüten erkeğin, doğacak çocukların, dolayısıyla aile müessesesi ve toplumun da çeşitli problemleri söz konusudur.

Çok evlilik İslam’ın ihtiyaç halinde, belli kayıt ve şartlarda kullanılabilen bir müsaadesi, toplumda dengeyi sağlayan ve bazı problemleri çözen bir çözüm şekli ve bir tür “sosyal sigorta” olarak kabul edilmelidir.

Esasen Müslüman toplumlarda öteden beri tek evliliğin hâkim olması, tahminen % 10’u geçmeyen bir oranın çok evliliğe yönelip bunların da genelde ikinci evlilikle yetinmesi bunu göstermektedir.

Diğer taraftan, çok evliliğin kanunen yasaklandığı İslam ülkelerinde bu uygulama belli oranda da olsa fiilen devam etmekte, bu fiilî durumun yol açtığı mağduriyetlerin de kanuni tedbirlerle giderilmesine çalışılmaktadır. Temelde dinî müsaadeye ve iki taraflı rızaya dayanan çok evliliğin şekli ve kanuni düzenlemelerle önlenmesi yerine, İslam hukukunun kendi yapısı ve tedbirleri içerisinde kayıt ve şart altına alınması, Müslüman toplumların sosyal olgusuna ve yapısına daha uygun görünmektedir.

Eşitlik Adına Fıtrata Aykırı Teklifler Yapılamaz

Çok evlilik meselesine kadın-erkek eşitliği açısından yaklaşanların içinde, bu konuda erkeğe tanınan hakkın kadına tanınmadığını söyleyenler de vardır. Selim yaratılışı bozulmamış hiçbir insanın kabul edemeyeceği çok kocalılık uygulamasına İslâm’ın olumlu bakması düşünülemez. Yalnız kadın-erkek ilişkileri bakımından değil aile ve toplum ilişkilerini düzenleyen nesep, nafaka, miras vb. hukuk kuralları bakımından da son derece sakıncalı olan bu durum, esasen tarih boyunca bazı Eskimo, Hint ve Afrika kabilelerindeki sınırlı uygulama dışında taraftar bulmamıştır.

Sonuç

Özetle söylemek gerekirse, İslamiyet tek bir topluma, tek bir zamana hitap etmez. İslam evrensel bir dindir. Savaş durumlarında ülkelerde kadınların sayısı erkeklerin sayısından çok yüksek olabilmektedir. Kadınların muhafaza edilmesi, tecavüze uğramalarının önlenmesi, geçimlerinin sağlanması ve zinadan kaçınılması için, erkeğin birden fazla kadınla evlenmesi bir zaruret haline gelebilir. Bu nedenle ihtiyaca göre birden fazla evlenmeye izin verilmiştir.

İlave bilgi için tıklayınız:

İslam'da neden dört kişiyle evlilik vardır?

Çok evliliğin şartları nelerdir? ...

Çok evlilik konusunda bilgi verir misiniz? ...

Çok evlilik kadına haksızlık değil mi? ...

Çok evliliğin şartları nelerdir? İkinci evliliği yapmak istiyorum ...

Kadın neden birden fazla eş ile evlenemez?

Birden fazla evlilik ile ilgili Nisa suresi üçüncü ayeti açıklar mısınız ...

Birden çok evlilik mutlaka gerekli miydi? ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yazar:
Sorularla İslamiyet
Kategori:
Okunma sayısı : 10.000+
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun