Bir toplumun liderine saygı göstermekle ilgili hadis var mı?

- O lider batıl da olsa?
- ​Böyle bir hadis var mı?
- Biz görüşlerimize veya İslam’a karşı çıkanlara karşı nasıl davranmalıyız?
- Bir toplum o insana değer verdiği için saygı duymamız icap eder mi?

Değerli kardeşimiz,

İlgili hadis rivayeti şöyledir:

“Size bir kavmin büyüğü geldiği zaman ona ikram ediniz.” (İbn Mace, Edeb 19)

Heysemi bu hadisin senedindeki Saîd bin Mesleme’nin zayıf olduğunu belirtir.

Camiü's-Sağir haşiyesinde bu hadisle ilgili şu açıklama var:

Bu hadise göre, bir kavmin eşrafından, ileri gelenlerinden biri fasık bile olsa ona değer verilip iltifat edilmelidir. Çünkü ona değer verilmediği zaman, kendisinde bir kin ve düşmanlık doğabilir. Bu itibarla zararını defetmek için değer verilmesi uygundur. Hatta kıymet verilmemesi halinde Müslümanlara zarar vermesinden endişe duyulan kişi kafir bile olsa kıymet verilmelidir.

Bu hadisin buyurulmasına sebep olan olay şudur:

Bir gün Hz. Peygamber Efendimiz (asm) evinde oturuyordu. Oda sahabilerle dolu vaziyette idi. Bu arada Cerir bin Abdullah el-Beceli geldi ve boş bir yer bulamayınca kapıda oturdu.

Bunun üzerine Peygamberimiz (asm), kendi ridasını (hırkasını) kaldırarak onun için yere serdi ve ona: “Bunun üzerine otur.” buyurdu. Cerir ise ridayı alıp yüzüne koyup öpmeye ve ağlamaya başladı. Sonra Peygamberimize geri verdi ve: “Ben senin elbisen üzerinde oturacak değilim. Bana ikramda bulunduğun gibi Allah da sana ikram etsin.”, dedi. Sonra Peygamberimiz sağına ve soluna baktı ve “Size bir kavmin büyüğü geldiği zaman ona ikram ediniz.” buyurdu.

ed-Dümeyri demiş ki: Benim anlayışıma göre, Peygamberimiz (asm)'in maksadı, takvaca üstün olan kimseye ikram etmektir. Yani takva sahibi olmayan bir kimse bir kavmin büyüğü olduğu zaman ona ikram edilmesi istenmemiştir.

Hadisteki "Kerim = Kerem sahibi" sözcüğünün ölçüsü: “Allah katında en kerim (üstün) olanınız, takvaca en üstün olanınızdır.” (Hucurat, 49/13) ayetidir. Bu açıdan kafir bir kimse bu hadisin kapsamına girmez. (bk. Sünen-i İbni Mâce Tercemesi ve Şerhi, Kahraman Yayınları: 9/504 505)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet