Bakara Suresi'nin son iki ayeti (Âmene'r-Resûlu) hangi olay üzerine ne zaman nazil olmuştur?

Değerli kardeşimiz,

Ayetlerin iniş sıraları hakkındaki rivayetler farklılık gösterebilmektedir. Bir rivayette, Bakara Suresi'nin son iki âyeti Cibrîl vasıtasıyla nazil olmamış, Resulullah (asm) bunları Mirac gecesinde vasıtasız olarak işitmiştir.

Bundan dolayı Bakara Sûresi Medine devrinde nazil olmuştur, ancak o takdirde bu iki âyet müstesna olarak daha önce nazil olmuş, demektir. Bununla beraber bir başka rivayette, "Bunlar da Medine'de Cibrîl ile nazil oldu." demişlerdir. (bk. Elmalılı, Hak Dini Kuran Dili, Bakara Suresi 286. ayetin tefsiri)

İlgili rivayetler şöyledir:

Bakara suresinin son iki ayetinin iki nüzul sebebi belirtilmiştir:

a) Bir rivayete göre, "Siz içinizdekini açığa vursanız da gizleseniz de" (Bakara, 2/284) âyeti nazil olunca, bu ashaba pek ağır geldi, toplanıp Resulullah'ın (asm) huzuruna vardılar, diz çöktüler: "Ey Allah'ın Resulü, namaz, oruç, cihad, sadaka gibi gücümüzün yeteceği amellerle mükellef olduk. Şimdi ise bu âyet indirildi. Halbuki bizim buna gücümüz yetmeyecek." dediler ve "Her birimiz, kendi gönlünde öyle şeyler konuşur ki, dünyaları verseler bunların kalbinde bulunmasını arzu etmez." diye insanın elinde olmadan içinde bulunan duygu, düşünce, tasarı ve hayallerden söz ettiler.

Peygamber (asm) onlara: "Siz de sizden önceki Kitap ehli gibi, 'Duyduk ve karşı koyduk.' mu demek istiyorsunuz? 'Duyduk ve uyduk, ey Rabbimiz ğufranını dileriz, dönüş ancak sanadır.' deyiniz!' buyurdu. Bunu hep birlikte okumaya başladılar, okudukça dilleri alıştı ve gönülleri yatıştı. Bunun üzerine amenerresulü ayetleri nazil oldu. İbn Abbas, İbn Mesud, Ebu Hureyre, İbn Cübeyr’den nakledilen bu rivayete göre Bakara suresinin bu son iki ayeti Medine'de Cibrîl ile nazil muştur. (bk. Maverdi, ilgili ayetin tefsiri).

Bu manaya gelen bir rivayet, Müslim’de (İman, 199) yer almaktadır.

b) Hasan ve Mücahid ile İbn Sirin'den, bir rivayette de İbnü Abbas'dan naklen anlatıldığına göre, Bakara suresinin bu son iki âyeti Cibrîl vasıtasıyla nazil olmamış, Resulullah (asm) bunları Mirac gecesinde vasıtasız olarak işitmiştir

el-Vahidi de Mukatil b. Süleyman’dan naklen bu son iki ayetin Miraç gecesinde vasıtasız olarak Hz. Peygambere (asm) nazil olduğunu belirtmiştir. (bk. Razi, ilgili ayetin tefsiri).

İbn Kesir de bu manada bir rivayete yer vermiştir. (İbn Kedsir, ilgili ayetin tefsiri)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet