Allah, bazı ayetleri neden çelişkili görünecek şekilde göndermiş olabilir?

- Hud 42 ve 43. ayetleri hakkında sizin sitenizde bulunan Razi hazretlerinin yorumunu okudum. Lakin bir şey kafamı karıştırdı. Razi’nin yorumunda şu ayet bu ayete atıf olmalı vs. diyor.
- Allahu Teala neden bu ayetleri biraz çelişkili görünecek şekilde göndermiş olabilir?
- Yani siz de okusanız Hud 42 ve 43. Ayetlerini, sanki Kuran’da hata olabilecekmiş gibi gelebiliyor. Ve bazı kimseler Nuh Peygamber oğluyla cep telefon gibi şeylerle konuşmuş olabilir vs. diyor.
- Neden Allah bu ayetleri daha da iyi anlaşılacak şekilde göndermemiş olabilir? Hikmeti nedir?

Değerli kardeşimiz,

Bu konudaki yazımızı sitemizde okuduğunuza göre, yeniden onun izahına girişmeye gerek kalmamıştır. İlgili LİNKİ en sonda vereceğiz, bakılabilir.

Bununla beraber, “Allah Teala neden bu ayetleri biraz çelişkili görünecek şekilde göndermiş olabilir?” şeklindeki soruya birkaç madde halinde açıklamaya çalışacağız:

a) Alimlerin bildirdiğine göre, “mukattaat harfleri” gibi manaları kapalı olan ayetlerin Kur'an’da yer alması, insanların akıllarını kullanmalarına imkan vermeye yöneliktir. Aklın çalıştırılması ise, gelişmesine vesiledir.

b) Kur'an “tilavetiyle taabbud olunan” bir kitaptır. Demek Kur'an aynı zamanda bir ibadet olarak sevap kazandıran bir kitaptır. Böyle zor anlaşılan ayetlerin bulunması insanların fazla gayret göstermelerini ve ona göre sevap kazanmalarını temin etmeye yöneliktir. 

c) Kur'an’ın, anlayışı birbirinden farklı insanları ve muhataplarının çok farklı seviyelerini nazara alınması da bazı ayetlerin manalarını kapalı gibi bir görüntüye büründürmüştür. Bu hakikati, Bediüzzaman Hazretlerinden dinleyelim:

“Evet Kur'an, bu kâinat Hâlık-ı Zülcelalinin kelâmı olarak rububiyetinin mertebe-i a'zamından çıkarak, umum mertebeler üstüne gelerek, o mertebelere çıkanları irşad ederek, yetmiş bin perdelerden geçerek, o perdelere bakıp tenvir ederek, fehm ve zekaca muhtelif binler tabaka muhatablara feyzini dağıtıp ve nurunu neşrederek kabiliyetçe ayrı ayrı asırlar, karnlar üzerinde yaşamış ve bu kadar mebzuliyetle manalarını ortaya saçmış olduğu halde kemal-i şebabetinden, gençliğinden zerre kadar zayi' etmeyerek gayet taravette, nihayet letafette kalarak gayet sühuletli bir tarzda, sehl-i mümteni' bir surette, her amiye anlayışlı ders verdiği gibi; aynı derste, aynı sözlerle fehimleri muhtelif ve dereceleri mütebayin pek çok tabakalara dahi ders verip ikna' eden, işba' eden bir kitab-ı mu'ciznümanın hangi tarafına dikkat edilse, elbette bir lem'a-i i'caz görülebilir.” (Sözler, s. 390)

d) Bir eserde bulunan bir kapalılık, ya müellifin meramını ifade etmekten aciz olmasından ya da ifadelerin yüksek perdeden hitap eden bir üsluba sahip olmasından kaynaklanır.

Birinci şık, Allah hakkında mümkün olmadığına göre, ikinci şık zorunlu olarak kabul edilmek durumundadır.

Bu konuyla ilgili hakikatleri Bediüzzaman Hazretlerinin eserlerinden öğrenilmesini tavsiye ile beraber, bir misal olarak şu ifadelerini de burada takdim etmekte fayda olduğunu düşünüyoruz:

“Kur'an'da müşkilât (anlaşılmasında problem) vardır dedikleri birinci şübhenin ikinci kısmına cevap: İşkal dedikleri şey ya üslûbun pek yüksek ve muhtasar olmasıyla mananın çok derin ve inceliğinden ileri gelir, Kur'an’ın müşkilâtı bu kabildendir."

"Veya ibarede karışık ve düğümlü noktaların bulunmasından neşet eder; Kur'an-ı Kerim, bu kısım müşkilattan müberra ve münezzehtir."

"Acaba cumhurun zihninden uzak ve pek derin hakikatları kolay ve kısa bir suretle avam-ı nasın fehimlerine yakınlaştırmak ayn-ı belâgat değil midir? Belagat, mukteza-yı hali müraattan ibaret değil midir?” (İşaratü’l-İ'caz, s. 116)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Hz. Nuh'un, azgın dalgalar arasında oğlunun sesini duyması ...
- Kur'an'da olduğu iddia edilen çelişkilere nasıl cevap verilebilir ...
- Bazı ayetlerde çelişki olduğu iddia ediliyor?
- Nuh'un ailesinin kurtulacağı müjdelendiğine göre, oğlunun ...
- Kur'an'da çelişki olmaması, onun vahiy olduğuna nasıl delil olabilir ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet