Zeyd bin Sabit'in yabancı dil öğrenmesi nasıl olmuştur? Peygamberimiz (asm) kendisine dil öğrenme konusunda hangi yöntemleri tavsiye etmiştir?

Zeyd bin Sabit'in çok kısa zamanda iki dil öğrendiğini öğrendim. Acaba kendisinin bunu nasıl yaptığını anlatan bir yazı var mı?

Değerli kardeşimiz,

Peygamber Efendimiz (asm.) Muhammed-i Arabîdir. Cenab-ı Hak son peygamberini Arapların içinden göndermiştir. Peygamberimiz Mekke'de doğmuş, orada büyümüştü. Kendisi gibi bütün dedeleri de Araptı.

Yine Yüce Allah son kitabı Kur'ân-ı Kerimi de Arapça olarak inzal buyurmuştu. Peygamber Efendimiz (asm) hem neslini, hem lisanını bizzat kendisi açıklamaktadır:

"Ben nesep itibariyle Arabım, Kureyş kabilesindenim, benim lisanım da Benî Sa'd lisanıdır."

Peygamberimizin süt annesi Halime, Benî Sa'd kabilesine mensuptu. Orada dört sene kaldı, dillendi ve onların konuştuğu şekilde fasih bir Arapça öğrendi.

Gerek tefsirlerde, gerekse hadis ve siyer kitaplarında geçtiği üzere, Peygamberimizin (asm)  bilip konuştuğu tek dil Arapça idi. Peygamberimizin bir başka dili konuştuğunu kaydeden kaynak yoktur. Bazı kaynaklarda Farsça birkaç kelime söylediği bildiriliyorsa da, bu onun Farsça konuştuğu mânâsına gelmez.

Peygamberimiz (asm) Medine'ye teşrif buyurduktan sonra, başta civardaki Yahudilerden olmak üzere çeşitli milletlerden heyetler ve mektuplar geliyordu. Bu heyetlerin konuştuğunu anlamak, gelen mektuplara aynı dilden cevap vermek üzere vahiy kâtibi Zeyd bin Sâbit'e (r.a.) İbranice ve Süryaniceyi öğrenmesini tavsiye etmişti. Bu hususta Tlrmizî, Ebû Dâvud ve Müsned gibi hadis kitaplarında ve siyer kaynaklarında hadisler bulunmaktadır. Meselâ Müsned'de geçtiği üzere Zeyd bin Sabit bu hususu şöyle anlatır:

"Resulullah Medine'ye teşrif ettiklerinde çocuktum. Beni alıp huzuruna götürdüler. Resulullah beni çok beğendi. Şöyle dediler:

'Yâ Resulallah, bu çocuk Benî Neccar'dandır. Ondan fazla sûre ezberlemiştir.'

Bu da Resulullahm hoşuna gitti. Bir seferinde bana şöyle buyurdu:

"Ey Zeyd, Yahudilerin yazısını öğren. Çünkü, vallahi ben, Yahudilerin bana yazdıklarına güvenemiyorum."

"Ben de on beş gece içinde İbraniceyi yazıp okumasını öğrendim. Artık bundan sonra Yahudilerin Resulullaha gönderdikleri mektupları okuyor, cevapları İbranice yazıyordum."(Müsned, V/136)

İhtiyaç olduğu için Zeyd bin Sabit Süryanice de öğrenmişti.

Bir gün Peygamberimize (asm) Süryanice bir mektup gelmişti. Resulullah (a.s.m.) Zeyd bin Sâbit'e,

"Bana Süryanice yazılar geliyor. Sen Süryani lisanını güzelce yazabilir misin?" buyurdu. Zeyd,

"Hayır, bilmiyorum." deyince, Peygamberimiz (asm),

"Öyleyse, bu dili öğrenmeye çalış." emrini verdi.

Hz. Zeyd Süryaniceyi on yedi gün içinde öğrendi. Bu kadar kısa sürede öğrenmesi Peygamberimizin bir mucizesidir. Bundan sonra artık Peygamberimize gelen Süryanice yazıları Zeyd okudu ve yazdı.(Tirmizî, İstizan: 22; Ebû Dâvud, İlim: 2)

Bu rivayetlerden açıkça anlaşılıyor ki, Peygamberimiz (asm) kendisine yabancı dilden gelen mektupları Hz. Zeyd'e havale ediyor, bu iş için onu vazifelendiriyordu. Bütün bu rivayetler Peygamberimizin Arapçadan başka bir dil konuşmadığını gösteriyor.

(Mehmed Paksu, Meseleler ve Çözümleri - 1)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet