Yedinci günde kulak deldirmek sünnet mi?

- Kütüb-i sitte hadis kitabında kız çocuklarının kulaklarını deldirmenin 7. günde sünnet olduğu yazıyor, sizin bu konudaki görüşleriniz nedir?

Değerli kardeşimiz,

Küpe için kız çocuklarının kulaklarını delmek çoğunluk tarafından caiz kabul edilirken bazı fakihler bunu fıtratı bozma şeklinde görüp mekruh saymıştır.(1)

Buna göre, sağlık açısından bir sakıncası yoksa, eziyet olmayacak bir tarzda kız çocuklarının kulaklarını delmenin bir sakıncası yoktur.

İslam, evlilik seçimi anından çocuğun gelişim ve terbiyesine önem verdiği gibi, bu önem çocuğun doğumundan büluğ dönemine kadarki süreçte gittikçe artmaktadır.

Bu sebeple çocuğun doğumundan itibaren ilk hafta icra edilmesi icap eden sünnet ve adabın en önemlileri şunlardır:

- Çocuğun doğumunun hemen ardından sağ kulağına ezan sol kulağına kamet okumak.

- Çocuğa tahnik yapmak, yani hurma ezmesi veya bal gibi tatlı bir maddenin yeni doğan çocuğun damağına sürülmesi.

- Çocuğa güzel bir isim vermek.

- Akika kurbanı kesmek.

- Saçını kesip ağırlığınca tasadduk etmek.

- Erkek çocuğu sünnet (hıtan) ettirmek.

Kız çocuklarının yedinci günü kulaklarının delinmesinin sünnet olması konusuna gelince:

Hz. Abdullah b. Abbas (r. anhüma)’dan gelen rivayet şöyledir:

“Çocukla ilgili şu yedi şeyi yapmak sünnettir: Yedinci gün adı konulur, sünnet edilir, ondan eza bertaraf edilir (banyo yaptırılır), kız ise kulağı delinir, akika kurbanı kesilir, saçı tıraş edilir, akika kurbanının kanı başına sürülür ve kesilen saçının ağırlığınca altın veya gümüş sadaka olarak verilir.”(2)

Hadisi rivayet eden Taberani hadisin ardından “Bu hadisi Abdülmelik’den Revvad’dan başkası rivayet etmemiştir.” demiştir.(3)

Revvad b. el-Cerrah’ın güvenilir olduğunu söyleyen alimlerin(4) yanında zayıf diyenler de vardır.(5)

İbn Hacer ise, bu rivayetin senedinin zayıf olduğunu ifade eder.(6)

Ayrıca bu rivayette başka sahih hadis-i şeriflere aykırı ifadeler vardır.

Örneğin, “saçı tıraş edilir, akika kurbanının kanı başına sürülür.” ifadesi merfu sahih hadislere muhaliftir.

Bu hadislerin ilki Hz. Aişe validemizden sahih bir senetle rivayet edilen şu hadistir:

“Cahiliye döneminde bir çocuk adına kurban kestikleri zaman bir kumaş parçasına o kurbanının kanını sürerlerdi. Çocuğun saçını tıraş ettikleri zaman da o kanlı kumaşı çocuğun başına sürerlerdi. Bunun üzerine Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: 'O kanın yerine haluk (zağferan)(7) sürün.'”(8)

İkincisi hasen bir senetle rivayet ettikleri şu hadistir:

“Cahiliye döneminde birimizin çocuğu olduğu zaman bir koyun keser ve kanını çocuğun başına sürerdi. Allah İslam’ı gönderdikten sonra yine bir koyun kesmeye devam ettik; fakat çocuğu başını (kanla kirletmek yerine) tıraş edip zağferan sürmeye başladık.”(9)

Bu hadislerin ifade ettiğine göre Cahiliye döneminde Araplar arasında akika kurbanı kesmek adetti. İslâmiyet bu adeti meşrulaştırmış, fakat çocuğun başına kan sürülmesini menetmiştir. Bu nedenle ilgili hadislere dayanan alimlerin ekserisi, akika kanını çocuğun başına sürmeyi mekruh görmüştür.(10)

Özetle, çocukların doğumundan itibaren yapılması sünnet olan davranışlar vardır. Ancak kız çocuğunun kulaklarının delinmesi caiz ise de bunun yedinci gün yapılmasının sünnet olduğunu söylemek uygun olmaz.

Kaynaklar:

1) İbn Abidîn,  Reddü’l-muḥtar (Kahire), 6/420.
2) Hadisi bu lafızla Taberânî (ö. 360/971); Ahmed b. el-Kâsım (b. el-Müsâvir el-Cevherî) (ö. 293/906) Þ Babam (el-Kâsım b. el-Müsâvir el-Cevherî) (ö ?) ve Amcam Îsâ (b. el-Müsâvir el-Cevherî) (ö. 244/858) Þ Revvâd b. el-Cerrâh el-ʻAskalânî (ö. 156/773) Þ Abdülmelik b. Ebî Süleymân el-Arzemî (ö. 145/762) Þ Atâ’ b. Ebî Rebâh (ö. 114/732) Þ İbn Abbâs (ö. 68/687-88) tarîkiyle Hz. Peygamber (asm) Efendimizde rivayet etmiştir. Bk. Taberânî, el-Mu’cemu’l-evsat, 1/176 (No. 558); Heysemî, Mecmaʻu’z-zevâid, 4/59 (Taberânî, el-Mu’cemu’levsat’ta rivâyet etmiş olup ricâli güvenilirdir).
3) Taberânî, el-Mu’cemu’l-evsat, 1/176.
4) İbn Adî, el-Kâmil, 3/1039; İbn Hibbân, es-Sikât, 8/246 (No. 13254); İbn Ebî Hâtim, Kitâbü’l-Cerh ve’t-ta’dîl, 3/524 (No. 2368).
5) Dârekutnî, Alî b. Ömer, ed-Duʻafâ’ ve’l-metrûkûn, nşr. Muvaffak b. Abdullah b. Abdülkâdir (Riyâd: Mektebetü’l-Meârif, 1404/1984), 213 (No. 229); Zehebî, Dîvanu’d-Duafâ’ ve’l-metrûkîn, nşr. Hammâd Muhammed el-Ensârî (Mekke: Mektebetü’n-Nahdati’lHadîse, 1387/1967), 1/139 (No. 1422). Ay. bkz. Zehebî, Mîzânü’l-i’tidâl, 2/55; İbn Hacer, Telhîsu’l-habîr fî tahrîci ehâdisi’r-Râfiiyyi’l-kebîr, nşr. Hasen b. Abbâs b. Kutb (Mekke: Müessesetü Kurtuba, 1416/1995), 4/272.
6) İbn Hacer, Fethu’l-bârî, 9/502-503, 10/355, Takrîbü’t-Tehzîb, 329 (No. 1969).
7) Terkibinin çoğu zağferandan/safrandan oluşan güzel koku. İbnü’l-Esîr, Mecdüddîn el-Mübârek b. Esîrüddîn el-Cezerî, en-Nihâye fî garîbi’l-hadîs ve’l-eser, nşr. Tâhir Ahmed ez-Zâvî ve Mahmûd Muhammed et-Tanâhî (Beyrut: el-Mektebetü’l-‘İlmiyye, ts.), 2/71; Nevevî, el-Mecmû’, 8/429. Bkz. Sâlim Alî Râşid eş-Şiblî - Muhammed Halîfe Muhammed er-Rebâh, Ahkâmu’l-mevlûd, 78-79.
8) Abdürrezzâk es-Sanʻânî, el-Musannef, 4/330 (No. 7963); Bezzâr, Ahmed b. Amr, el-Müsned [bkz. Heysemî, Keşfü’l-estâr an zevâidi’l-Bezzâr ale’l-Kütübi’s-sitte, nşr. Habîburrahmân el-A’zamî (Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1405/1985), 2/75 (No. 1239)]; Ebû Ya’lâ, el-Müsned, 8/17 (No. 4521); İbn Hibbân, el-Müsnedü’s-sahîh ‘ale’ttekâsîmi ve’l-envâ’i min gayri vucûdi kat’in fî senedihâ ve lâ subûti cerhin fî nâkilihâ (Emîr İbn Balabân’nın el-İhsân fî takrîbi Sahîhi İbn Hibbân tertibiyle), nşr. Şuayb el-Arnavût (Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1408/1988), 12/124 (No. 5308); Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, 9/303. İsnâdı sahihtir. Bkz. Nevevî, el-Mecmû’, 8/428; Heysemî, Mecmaʻu’zzevâid, 4/91; İbn Hacer, Fethu’l-bârî, 9/508; a.mlf., Telhîsu’l-habîr, 4/269-270 (No. 2419); a.mlf., el-Metâlibü’l-ʻâliye, 2/289 (No. 2265). Hadisin daha ayrıntılı tahrîci için bkz. Necmi Sarı, Hadislerde Teşebbüh Yasağı (İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010), 128, 445 nolu dipnot.
9) Ebû Dâvûd, “Edâhî”, 21 (No. 2843); Tahâvî, Ahmed b. Muhammed, Şerhu Müşkili’l-âsâr, nşr. Şuayb elArnavût (Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1415/1994), 3/75; Hâkim, el-Müstedrek, 4/238; Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, 9/302. İsnâdı hasendir. Bkz. İbn Hacer, Fethu’l-bârî, 9/508; a.mlf., Telhîsu’l-habîr, 4/270 (No. 2419. Hadisin daha ayrıntılı tahrîci için bkz. Sarı, Hadislerde Teşebbüh Yasağı, 129, 446 nolu dipnot.
10) bkz. Mâlik, el-Muvatta’, “Akîka”, 7, 2/502; İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, 5/116 (No. 24264 İbn Şihâb ezZührî’den); Nevevî, el-Mecmû’, 8/428-429, 432; İbnü’l-Kayyim, Tuhfetü’l-mevdûd, 126-130 (çev., 60-63); İbn Hacer, Fethu’l-bârî, 9/508; Hür el-ʻÂmilî, Tafsîlü vesâ’ili’ş-Şîʻa, 21/429 (No. 27500, 27501); Sarı, Necmi. “Çocukların Yedi Günlükken Sünnet Edilmesine Yönelik Hadislerin Sened ve Metin Yönünden Değerlendirilmesi, İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi- Temmuz 2021, 616-656.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet