Tahyir ayetler ne demek?

- Ahzab 28 ve 29. ayetlerin ikisi de Tahyir Ayetleri olarak mı geçer?

Değerli kardeşimiz,

Tahyir, mükellefin iki hüküm veya fiil arasında seçim yapmakta serbest olması anlamında fıkıh terimidir.

Sade bir hayat yaşayan Hz. Peygamber (asm) Efendimiz, eşlerinin bazı maddi taleplerinden dolayı üzülmüş ve îlâ yaparak onlardan bir ay uzak kalmıştır. Daha sonra nazil olan Ahzab suresinin 28-29. ayetleriyle Resul-i Ekrem’in hanımları olan annelerimiz, müreffeh bir hayat yaşamak üzere kendisinden ayrılmak veya Allah’ı, Resulünü ve ahiret hayatının güzelliklerini tercih etmek hususunda serbest bırakılmış, bunun üzerine onlar da isteklerinden vazgeçerek Hz. Peygamber ile yaşamayı tercih etmişlerdir.

İşte bu sebeple ilgili ayetlere "tahyir ayetleri" ismi verilmiştir.

Ayetlerin mealleri şöyledir:

“Ey Peygamber! Eşlerine de ki: 'Eğer dünya hayatını ve şaşaasını istiyorsanız, gelin, size boşanma bedellerinizi vereyim ve sizi güzelce özgür bırakayım. Eğer siz Allah’ı, Peygamberini ve ahiret yurdunu istiyorsanız Allah içinizden kulluğu samimi yerine getirenlere çok büyük bir mükâfat hazırlamıştır.'” (Ahzab, 33/28-29)

Bu ayetlerde, Hz. Peygamber’in (asm) eşlerinden dünya hayatı ile Allah, Resulü ve ahreti içine alan hayat arasında bir tercihte bulunmaları istenmektedir. Ayette lafzen yer almamakla beraber böyle bir tercihten bahsetmesi hasebiyle Ahzab 33/28-29. ayetlere “Ayetu’t-Tahyîr - Muhayyerlik / Tercih Ayeti)” denilmiştir.

Hz. Aişe (r.anha) validemizden gelen bir rivayette onun ifadesiyle, “Tahyîr Ayeti” nazil olduğu zaman Hz. Peygamber (asm), Hz. Aişe’ye bu durumu arz etmişti. Kendisi de “O da ne, ey Allah’ın Resulü?” dediğinde Hz. Peygamber mealini verdiğimiz ayeti okudu.

Hz. Aişe (r.anha) “Ben Allah’ı, Peygamberini ve ahiret yurdunu istiyorum, babama ve anneme sormama gerek yok.” deyince Hz. Peygamber güldü ve odalarda oturan eşlerine “Aişe böyle diyor.” dedi. Onlar da “Biz de “Aişe’nin dediğinin aynısını diyoruz.” dediler. (bk. Buhari, Tefsir 5; Müslim, Talak 22, 23, 29, 30)

Hz. Aişe’ye isnat edilen bir başka rivayette ravinin dilinden, “Hz. Peygamber ona ‘Tahyîr / Muhayyerlik Ayetini’ okudu” ifadesi yer almaktadır.

Bu konu ile ilgili olarak aynı anlamda fakat içerisinde “Tahyîr” ifadesi bulunmayan rivayetler de mevcuttur. (bk. Taberi, İbn Ebi Hatim, ilgili ayetin tefsiri)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet