Sultan II. Abdulhamid Han'ın 18 eşinin olmasını nasıl anlamalıyız?

- İslam halifesi olması hasebiyle sultan'ın çok eşinin olması cariye sistemi ile mi karıştırılıyor?

Değerli kardeşimiz,

Osmanlı Padişahlarından hiçbirinin aynı anda dörtten fazla hanımla evlendiğine dair bir rivayet veya bilgi yoktur ve olamaz.

Zira aynı anda dörtten fazla hanımla yapılan nikah geçersizdir.

Soruda geçen konu ve benzeri durumlar cariyelerle ilgilidir. Bunların eş olanları da böyle abartılı değildir.

Padişahların bu sistemdeki evliliklerinden İslamiyetin hükümlerine uyularak nikah yapılmamıştır. Zira İslamiyet´e göre cariyeler köle (kadın) statüsünde olduğundan sahipleri isterlerse onları istifraş ederek eşi olarak kabul edebilirdi.

Saraya alınan cariyelerin büyük bölümü hizmet birimlerinde çalışırdı. Bunların en güzel ve kabiliyetli olanları padişahın hizmetinde, ona yakın olanlar da şehzadeler dairesine gönderilirdi. Bunlardan padişah hanımı olabilecek durumda olanlar Haznedar Usta´nın emrine verilirdi. O bunları yetiştirir ve efendisine yaraşır bir kadın olmasını sağlardı.

Bunların dışındakiler ise padişah hiçbir bakımdan irtibatta bulunmadığı gibi, belki kendilerini ne görür ne de tanırdı. Bu bakımdan padişahın zaman zaman bütün cariyeleri toplayıp içlerinden en güzelini seçmesi gibi konular artık fantazi masallar olarak tarihteki yerini almışlardır.

Has odalık olarak yetiştirilen cariyelerle padişah münasebette bulunduğunda, şayet bunlar gebe kalırlarsa İkbal ve Haseki adını alırlardı. Bunlar derecelerine göre Baş İkbal, İkinci İkbal, Üçüncü İkbal… denirdi. Sayıları yediye kadar çıkabilirdi.

İkballer hanım veya hanımefendi diye çağrılırlar ve artık azad edilip saraydan ihraç edilmekten kurtulurlardı. Haseki Sultan tabirinin yerini zamanla Kadın veya Kadın Efendi almıştır.

İşte padişahların eşleri diye verilen listelerin nedeni budur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet