Stilistlik / disinatörlük çizimleri yapmak ve resim, biblo ve heykel caiz midir?

Resim çizmek (canlı ve cansız) heykel yapmak haram mı? Stilistlik eğitimi alıyorum şu an. Anatomi dersimiz var. Bu derste insan figürleri çizmemiz gerekiyor ki; ileride kıyafet tasarlarken insan modeli çizerek üzerinde çalışalım...

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Genel ahlak kurallarına uygun olmak kaydıyla, resim yapmakta ve karikatür çizmekte bir sakınca yoktur.

Eğer kıyafet tasarlama açısından bir insan figürü resmediliyor, çiziliyor ise haram ve günah denilemez. Ancak resmedilen insan figürleri İslam’ın meşru saymadığı, haram kabul ettiği bir takım yerlerde kullanılıyor, onlara malzeme teşkil ediyor ise, buna caiz demek hiç mümkün değildir. Mesela, çizilen resimler pornografik bir takım internet siteleri veya mecmualar için malzeme olur ise kesinlikle haramdır.

İnsanlığın var olduğu günden beri tevhid dinleri putperestlikle hep mücâdele ede gelmişlerdir. Putperestlik ise temelde, “sûrete ve heykele tâzim, ihtiram, saygı ve eğilmek” fiilleri üzerine kurulmuştur. Binâenaleyh, sûrete ve heykele tâzim ve saygının, tarih boyunca insanlığın inanç hayatında önemli bir sapmaya neden olduğunu görmeli; bu batıl inanışın gerek doğrudan tapınma, gerekse uğur ve şans dileme ve aracı ve vesîle kılma da dahil muhtelif biçimlerinin insanlığın kahir çoğunluğunu peşinde sürükleyip götürdüğünü akıldan uzak tutmamalı; sûretçiliğin ve heykelciliğin, tevhid dinlerinin nazarında îtibar kaybına uğramasını anlayışla karşılamalıyız.

Günümüzde her ne kadar sanat mâsumiyeti altında âdetâ yeni bir yüzle insanlık karşısındaki varlığını sürdüren heykelciliğin, tarih boyu kendisine yüklenen “ihtiram ve saygıyı” yeniden canlandırma veya devam ettirme misyonundan tam olarak sıyrıldığını söylemek mümkün değildir. Yani heykelin yapılış ve var oluş nedeni, genelde ya tazim ifâde etmek, ya ihtiram konusu olmak, ya da bir saygıyı canlı tutmak olmuştur. Bu yaklaşım ise heykeli İslâmiyet nezdinde mahkûm kılmaya yeterlidir. Bu nedenle heykel için İslâmiyet’in barış dalı uzattığını söylemek ve mubah olduğunu ifâde etmek güçtür.

Ancak bibloları, çocuk oyuncaklarını, çocuk bebeklerini, küçük figürleri, tek boyutlu resimleri, tek çizgili karikatürleri “heykel” düzeyinde mahkûm etmeye gerek yoktur. Çünkü bunlar ihtiram ve tazim ifâde etmemekte, tevhid dîni ile olumsuz bir düzlemde buluşmamaktadırlar.

Heykelciliği ve heykel satışını tasvip edemeyiz. Ama bibloların, küçük figürlerin, çocuk bebeklerinin, tek boyutlu resimlerin, gayr-i ahlâkî konuları ve meşrû olmayan görünümleri işlemedikleri sürece satışını yapmakta bir sakınca yoktur. Doğrusunu Allah bilir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet