Peygamberimiz Hz. Muhammed’in, oğlu İbrahim’in cenaze namazını kıldığı ve kılmadığı şeklinde iki ayrı rivayetin olması bir tezat değil midir?

Değerli kardeşimiz,

Hadisler arasındaki farklılıklar, senetteki ravilerin durumuyla da alakalıdır. Her ravî -sika / güvenilir ise- kendi bilgisini, bildiğini aktaracaktır. Farklı rivayetlerdeki ihtilafların farklı sebepleri vardır. Ancak genellikle, bir senet diğerinden daha kuvvetli olduğu için o tercih edilerek mesele çözüme kavuşturulur.

Hz. Peygamber (a.s.m)’in oğlu İbrahim üzerinde namaz kılmadığını söyleyenler, hiç kimsenin İbrahim’in cenaze namazını kılmadığını ve onun cenaze namazı kılınmadan defnedildiğini söylemek istemiyorlar. Yalnız, Efendimiz(asm)'in -bilmediğimiz bir sebebe binaen- onun cenaze namazında bulunmadığını, ancak sahabelerden bazılarının bu namazı kıldığını söylemek istiyorlar. Çünkü, sahih bir hadis-i şerifte Efendimiz (asm) şöyle buyurmuştur:

“Ölen bir TIFIL üzerinde namaz kılınır / kılınmalıdır.” (Tirmîzî, Cenaiz, 4; Nesaî, Cenaiz, 55).

Bu gibi sahih hadislere dayanan dört mezhebe göre, yeni doğan bir yavrunun hayat sahibi olduğunu gösteren ağlama sesi ve benzeri bir belirtinin olması halinde cenaze namazı kılınır...” (bk. V. Zuhaylî, el-Fıkhu’l-İslamî, 2/504-506).

İmam Nevevî’ye göre, bu farklı rivayetleri şöyle değerlendirmek mümkündür:

a. “Hz. Peygamber(asm)’in oğlu İbrahim üzerinde namaz kıldığını” bildiren rivayetler, “kılmadığını bildiren” rivayetlerden daha sağlamdır.

b. “...Cenaze namazını kılmadı” diyen rivayet olumsuzluğu / namazın vuku bulmadığını bildirir. "Cenaze namazını kıldı” diyen rivayet ise, olumluluğu / namazın vuku bulduğunu ifade etmektedir. Prensip olarak bir şeyin var olduğunu söyleyen rivayetler, var olmadığını söyleyen rivayetlerden daha tercihe şayandır.

c. Bu iki farklı rivayetin arasını bulmak da mümkündür:  “… cenaze namazını kılmadı” diyenlerin maksadı “onun cenaze namazını bizzat kıldırmadı” demek istemişlerdir. “...Kıldı..” diyenlerin maksadı ise, “Hz. Peygamber (asm) o sırada tutulan Güneş namazını kılmakla meşgul olduğu için İbrahim’in cenaze namazına katılamamış, ancak başkasının kıldırmasını emretmiştir.” (bk. el-Mecmu, 5/257)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet