Ölü hayvanın derisi temiz mi?

Tarih: 15.09.2019 - 20:02 | Güncelleme:

Soru Detayı

​1. Çelişik Hadis: “Peygamberimiz ‘Deri işlendi mi temiz olur.’ dedi. Sonra ölü bir koyuna rast geldi ve ‘Onun derisinden faydalansanıza.’ dedi.” Buhari 72/30
2. Çelişik Hadis: “Peygamberimiz ‘Ölü hayvanın ne derisinden ne de sinirinden faydalanınız.’ dedi.” Hanbel 4/310, 311
- Kuran’a göre hayvan leşi yemek haramdır. Leşin derisinin haramlığına dair Kuran’da bir ifade yer almaz.
- Bu konuda alıntıladığımız iki hadisten birine göre leşin (ölü hayvanın) derisi kullanılamaz, diğerine göre ise kullanılabilir.

Cevap

Değerli kardeşimiz,

İslam hukukçuları, Kur'an-ı Kerim’de (Bakara 2/173; Maide 5/3, 60; Enam 6/145; Nahl 16/115) etinin kullanılması yasaklanan domuzun derisinin de bu yasağa dahil olduğu ve herhangi bir tabaklama işleminden sonra bile kullanılamayacağı görüşünü benimsemiştir.

Diğer derilerin kullanılması ise, hayvanın necis sayılıp sayılmamasına, etinin yenip yenmemesine, ölüm şekline ve derisinin tabaklanıp tabaklanmamasına bağlı olarak mezhepler tarafından farklı şekillerde değerlendirilmiştir.

Eti yenen hayvanların usulüne göre kesilmesi halinde, eti gibi derisinin de dinî bakımdan temiz sayılacağı ve tabaklamaya gerek kalmadan kullanılabileceği hususunda mezhepler görüş birliği içindedirler.

Ölmüş veya usulüne göre kesilmediği için bu hükümde olan hayvan derisinin tabaklanmadan kullanılamayacağı konusunda da ittifak vardır.

Hayvan derilerinin kullanılması hususunda en geniş yorumu yapan Hanefî fakihlerine göre eti yensin veya yenmesin, domuz dışındaki bütün hayvanların derileri kullanılır. Bir hayvan canlı iken kesilmişse derisini tabaklamaya gerek yoktur. Ölü olarak bulunan hayvanların derileri ise ancak tabaklanarak kullanılır.

Soruda da geçtiği üzere, bazı hadislerde ölmüş hayvan etinin yenilmesinin haram, derisinden faydalanmanın caiz olduğu ifade edilirken, başka hadislerde tabaklamanın deriyi temizlediği bildirilmiştir. (Buhari, Büyu, 10; Müslim, Ḥayz, 100, 105; Ebû Dâvûd, Libâs, 41; Tirmizî, Libâs, 7; Nesâî, Ferʿ ve’l-ʿatîre, 4)

Bu hadisleri birlikte değerlendiren fakihler, ölü hayvan derisinin tabaklanmakla temizleneceği sonucuna varmışlardır.

Ayrıca bu iki hadisin arasını telif etmek üzere şu noktaya da dikkat çekilmiştir:

Derinin temizlenmeyeceğini belirten hadiste “İHAB” tabiri kullanılmıştır. Arapçada “İHAB” kelimesi, tabaklanmadan önceki deri için kullanılır.

Dolayısıyla, bir hadiste tabaklanmamış / işlenmemiş derinin temiz olmadığına, diğer hadiste ise işlenmiş olan derinin temiz olduğuna işaret etmektedir. (bk. Neylu’l-Evtar, 1/64; el-Fıkhu’l-İslamî, 1/104)

İlave bilgi için tıklayınız:

Eti yenmeyen hayvanların, derilerinden ve kıllarından faydalanmak ...
Deri işlendi mi temiz olur, Peygamberimiz ölü bir koyununun ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yazar:
Sorularla İslamiyet
Kategori:
Okunma sayısı : 1.000+
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun