Peygamberimiz, sol eliyle yemiş mi?

"Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)i gördüğümde sağ elinde salatalık, sol elinde ise birkaç hurma vardı. Mübarek ağızları ile bir salatalıktan bir de hurmadan ısırarak yiyorlardı." (Taberani, el-Mucemü’l-evsad, 7.cilt, 372, no: 7761)
- Enes ibni Mâlik (Radıyallâhu Anh) anlatıyor:
“Peygamber Efendimiz sağ eline hurmayı, sol eline de karpuzu alır, hurmayı karpuz ile birlikte yerlerdi. Karpuz onun çok sevdiği bir meyve idi.” (Ali el Kari Cem’ul-Vesail, s. 285. Ebu Nuaym’ın Kitab’üt Tıbbından naklen)
- Bu hadislerden Efendimiz (s.a.v) 'in sol elle yediğini çıkarabilir miyiz?

Değerli kardeşimiz,

Bu konuda, hadis kaynaklarımızda soruda da dikkat çekilen iki rivayet tespit edilebilmiştir. Ancak her ikisinin de senedi zayıftır.

Bunlardan birincisine göre Hz. Abdullah b. Cafer şöyle demiştir:

“Hz. Peygamber’in sağ elinde salatalık / acur, sol elinde de taze hurma gördüm. O (asm), bir keresinde acurdan bir keresinde de öbüründen yiyordu.”(1)

Diğer rivayette ise Hz. Enes b. Malik şunları anlatmıştır:

“Hz. Peygamber, sağ eline taze hurma, sol eline de kavun aldı. Hurmayı kavunla birlikte yedi.”(2)

Molla Aliyyu’l-Kari bu rivayeti delil alarak, sol elin yemek esnasında ihtiyaç duyulduğunda kullanılabileceğini söylemiştir.(3)

Özürsüz olarak sol elle yemek mekruh görülmüş, ancak yemek yeme sırasında sol eli de kullanıp onun sağa yardımcı olmasında bir mahzur görülmemiştir.

Yeme-içmeyle ilgili genel ilkeleri belirleyen Hz. Peygamber (asm), sol elle yeme-içmeyi hoş karşılamamıştır. Nitekim o, bu konu üzerinde önemle durmuş; şeytanların sol elle yiyip içtiklerini haber vererek ümmetini uyarmış ve çocuklara sağ elle yemek yemeyi öğretmiştir.(4)

Hz. Peygamber (asm)’in sağ elle yeme ve içme konusundaki tavsiye ve irşadlarına uymak her Müslümanın vazifesidir. Bu nedenle anne ve babaların çocuklarına diğer yemek âdâbıyla birlikte sağ elle yeme ve içmeyi de öğretmeleri gerekir.

Fizikî bir engel sebebiyle sağ eliyle yiyemeyen kimselerin sol elle yeme içmesinde ise bir sakınca yoktur.(5)

Kaynaklar:

1) Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 204; Taberânî, el-Mu’cemu’s-sağîr, tahk. Muhammed Şekûr Mahmud el-Hâc, Amman: Mektebetu’lİslâmî-Dâru Ammâr, II, 205; Bu hadisin senedinde “metruku’lhadis” bir ravi bulunduğundan hadis zayıf kabul edilmiştir. bk. Mecmau’z-zevaid, 5/38.
2) Ebû Nuaym el-İsfahânî, et-Tıbbu’n-nebevî, tahk. Mustafa Dönmez, Beyrut: Dâru İbn Hazm, s. 729; Bu rivayetin de senedinde zayıf raviler olduğundan hadis zayıf kabul edilmiştir. bk. Mecmau’z-zevaid, 5/38.
3) Molla Aliyyu’l-Kârî, Cemu’l-vesail fi şerhi’şşemâil, Mısır: Matbaatu’ş-Şerefiyye, I, 240.
4) Buhârî, Etʽime, 2; Müslim, Eşribe, 105-109.
5) Şevkânî, Neylü’l-evtâr, 8/183.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet