Maliki mezhebine göre abdest nasıl alınır?

Değerli kardeşimiz,

Malikilere göre; abdest alırken niyet, uzuvların art arda yıkanması ve uzuvların yıkanırken ovulması şarttır, diğerleri Hanefilerle aynıdır.

Abdestin farzları, ayette zikredildiği üzere şunlardır: Yüzü yıkamak, kolları dirseklere kadar yıkamak, başı meshetmek, ayakları topuklara kadar yıkamak. (bk. Maide 5/6)

Sünnî dört mezhep bu şartlar üzerinde ittifak etmiştir.

Ancak Şafiler bu şartlara, niyet ve tertibi yani ayette geçtiği sıraya göre yıkamayı de ilave ederler.

Hanbeliler tertibi ve uzuvların ara verilmeden art arda yıkanmasını (muvalat), Malikiler niyet ve uzuvların art arda yıkanması yanında, uzuvların yıkanırken ovulmasını da (tedlik) abdestin şartlarından sayarlar.

Abdestin sünnetleri şöyledir:

Abdeste besmele ile başlamak, önce elleri bileklere kadar yıkamak, ağıza ve buruna su vermek (mazmaza ve istinşak), önce sağ organları yıkamak veya meshetmek, organları üçer defa yıkamak, kulakları ve boynu meshetmek, misvak kullanmak.

Niyet, tertip, organları art arda yıkamak ve ovmak da Hanefilere göre sünnettir.

Abdestten sonra iki rekat namaz kılınması da Hz. Peygamber (asm) tarafından tavsiye edilmiştir. Abdest alırken kıbleye dönmek, suyu israf etmemek, zaruret olmadıkça başkasından yardım istememek, gereksiz yere konuşmamak, ağıza ve buruna suyu sağ elle vererek burnu sol elle temizlemek gibi hususlar abdestin adabından olup bunların aksini yapmak mekruhtur.

Özetle, Malikilere göre; niyet, uzuvların art arda yıkanması ve uzuvların yıkanırken ovulması da (tedlîk) abdestin şartlarındandır.

Usul ve adabına uygun bir abdest şöyle alınır:

Abdeste besmele ile başlanıp önce eller bileklere kadar üç defa yıkanır. İki elin parmak aralarının da iyice yıkanmasına dikkat edilir. Misvak veya fırça ile bunlar yoksa sağ elin parmaklarıyla dişler temizlendikten sonra, ağız sağ avuca alınan su ile üç defa çalkalanır. Üç defa da yine sağ elle buruna su çekilir ve sol elle sümkürülür.

Oruçlu olmayan kimse avucuna bol su alarak suyun ağız ve burnun her yerine ulaşmasını sağlar. Oruçlu olanın ise daha tedbirli davranarak suyun boğaza kaçmamasına dikkat etmesi gerekir.

“Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya.” diye niyet edilerek yüz üç defa yıkanır (eller yıkanırken de niyet edilebilir).

Sakalı olan kimse parmaklarını alttan yukarı sakalın arasına geçirerek kıl diplerine suyun ulaşmasını sağlar.

Sonra sağ kol dirsekler de dahil olmak üzere üç defa yıkanır. Ardından sol kol aynı şekilde yıkanır.

Sağ el ıslatılarak başın üstü bir defa meshedilir. Bu şekilde başın dörtte birini meshetmek yeterli ise de iki elle tamamının meshedilmesi sünnettir.

Eller yine ıslatılarak başparmakla kulağın dışı, şahadet parmağı veya serçe parmakla içi meshedildikten sonra her iki elin arkasıyla boyun meshedilir.

Önce sağ, sonra sol ayak, parmak uçlarından başlayarak topuklar ve aşık kemikleri dahil olmak üzere bileklere kadar üçer defa yıkanır. Parmak aralarının yıkanmasına özel dikkat gösterilir.

Abdestten sonra kelime-i şehadeti okumak, kıbleye yönelerek abdest alınan sudan bir miktar içmek ve Kadr suresini okumak abdestin adabındandır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet