Abdest alırken omzu yıkamak sünnet mi?

- Abdestin sünnetleri nelerdir?
- Usul ve adabına uygun bir abdest nasıl alınır?

Değerli kardeşimiz,

Hayır, abdest alırken omuzu yıkamak sünnet değildir.

Dört mezhebin kaynak olarak gördüğü abdest ayetinin meali şöyledir:

“Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalkacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi yıkayın; başlarınızı meshedin, ayaklarınızı da topuk kemiklerine kadar (yıkayın). Eğer cünüp olursanız temizlenin. Şayet hasta veya yolculuk halinde bulunursanız veya içinizden biri ayak yolundan gelirse yahut kadınlarla cinsel ilişkide bulunursa, bu hallerde su bulamadığınız takdirde temiz bir toprağa yönelin (teyemmüm edin), yüzünüzü ve ellerinizi onunla meshedin. Allah size herhangi bir güçlük çıkarmak istemez, fakat o sizi tertemiz kılmak ve üzerinizdeki nimetini tamamlamak ister ki şükredesiniz.” (Maide, 5/6)

Bu ayetin verdiği bilgilere göre, abdest alırken yıkanması gereken organlar şunlardır:

Abdestin rükünleri, yani farzları dörttür:

1. Yüzü bir kere yıkamak...

2. Elleri dirseklerle beraber bir defa yıkamak...

3. Ayakları iki topuklarıyla beraber bir defa yıkamak...

4. Başın -Hanefilere göre- dörtte birini bir kere meshetmek. (bk. V Zuhayli, el-Fıkhu’l-İslami, 1/366-371)

Abdestin Hz. Peygamber (asm) Efendimizin uygulamasına dayanan başlıca sünnetleri şunlardır:

Abdeste besmele ile başlamak, önce elleri bileklere kadar yıkamak, ağza ve burna su vermek (mazmaza ve istinşak), önce sağ organları yıkamak veya meshetmek, organları üçer defa yıkamak, kulakları ve boynu meshetmek, misvak kullanmak.

Niyet, tertip, organları ardarda yıkamak ve ovmak da Hanefîlere göre sünnettir.

Abdestten sonra iki rekat namaz kılınması da Peygamberimiz (asm) tarafından tavsiye edilmiştir.

Abdest alırken kıbleye dönmek, suyu israf etmemek, zaruret olmadıkça başkasından yardım istememek, gereksiz yere konuşmamak, ağza ve burna suyu sağ elle vererek burnu sol elle temizlemek gibi hususlar abdestin adabından olup bunların aksini yapmak mekruhtur.

Usul ve adabına uygun bir abdest şöyle alınır:

Abdeste besmele ile başlanıp önce eller bileklere kadar üç defa yıkanır. İki elin parmak aralarının da iyice yıkanmasına dikkat edilir.

Misvak veya fırça ile bunlar yoksa sağ elin parmaklarıyla dişler temizlendikten sonra, ağız sağ avuca alınan su ile üç defa çalkalanır.

Üç defa da yine sağ elle buruna su çekilir ve sol elle sümkürülür.

Oruçlu olmayan kimse avucuna bol su alarak suyun ağız ve burnun her yerine ulaşmasını sağlar. Oruçlu olanın ise daha tedbirli davranarak suyun boğaza kaçmamasına dikkat etmesi gerekir.

“Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya.” diye niyet edilerek yüz üç defa yıkanır (eller yıkanırken de niyet edilebilir). Sakalı olan kimse parmaklarını alttan yukarı sakalın arasına geçirerek kıl diplerine suyun ulaşmasını sağlar.

Sonra sağ kol dirsekler de dahil olmak üzere üç defa yıkanır.

Ardından sol kol aynı şekilde yıkanır.

Sağ el ıslatılarak başın üstü bir defa meshedilir. Bu şekilde başın dörtte birini meshetmek yeterli ise de iki elle tamamının meshedilmesi sünnettir.

Eller yine ıslatılarak başparmakla kulağın dışı, şahadet parmağı veya serçe parmakla içi meshedildikten sonra her iki elin arkasıyla boyun meshedilir.

Önce sağ, sonra sol ayak, parmak uçlarından başlayarak topuklar ve aşık kemikleri dahil olmak üzere bileklere kadar üçer defa yıkanır. Parmak aralarının yıkanmasına özel dikkat gösterilir.

Abdestten sonra kelime-i şehâdeti okumak, kıbleye yönelerek abdest alınan sudan bir miktar içmek ve Kadr suresini okumak abdestin adabındandır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet