Kuran'ın bütün kıraatleri yazıldı mı?

- Kuran'ın bütün kıraatleri Hz. Ebubekir ve Hz. Osman döneminde yazıldı mı?
1) Hz. Ebubekir döneminde Kuran'ın bütün kıraatleri yazıldı mı? Ve Hz. Osman döneminde Kuran'ın bütün kıraatleri çoğaltıldı mı?
2) Kuran'ın bir kıraatini sadece 1 sahabe ezberlemişti, diğerleri bilmiyordu gibisinden bir durum yok değil mi? Her kıraati birçok sahabe hıfzetmişti, değil mi?
3) Sahabede Kurra Hafız var mıdır? Sahabede çok büyük alimler var. Bunların hepsi Kurra hafızdır diyebilir miyiz?
4) Kuran'daki farklı kıraatler bazı kelimelerin farklı okunuşuyla ilgilidir, değil mi? Yani farklı kelime olması durumu değildir... Yani, "(a) kıraatinde bu kelime var, (b) kıraatinde şu kelime var" gibi bir durum asla söz konusu değildir, değil mi? Doğru mu biliyorum?

Değerli kardeşimiz,

Sahabe Efendilerimiz, Kuran’ın hükümlerini, kıraatlerini, lehçelerini, vecihlerini, manalarını ve inceliklerini öğrenmeye, ezberlemeye ve yazmaya büyük bir itina ile önem veren; canlarından, mallarından, sevgilerinden ve sevdikleri her şeyden feragat edip bütün zamanlarını bu yola adayan binlerdi. Kuran’a verdikleri önem ve sürekli Kuran’la iştigal olmaları nedeniyle çoğu zaman gündüzleri yemek yemez ve geceleri uyumazlardı.

İşte bu eksiksiz itina ve büyük önem sayesinde Kuran yirmi küsur yıllık nüzul döneminde binlerce sahabe tarafından ezberlenerek ve okuma yazma bilenler tarafından yazılarak hiçbir şey kaybolmadan günümüze kadar ulaşmıştır.

Bu kısa bilgiden sonra sorularınıza gelince:

1. Öncelikle şunun bilinmesi gerekir: Sahabe toplumu bizim gibi yazılı kültüre sahip bir toplum değildir. Onlar sözün hâkim olduğu bir toplumda yetiştiler ve Kuran da bu sözlü kültüre uygun olarak indirildi.

Ancak ortam ve toplum böyle olduğu halde, Kuran ayetleri iner inmez Hz. Peygamber (asm) Efendimiz hemen sözlü olarak okuyup vahiy katiplerine yazdırıyor, sahabiler de buna uygun olarak ezberliyordu. Böylece Kuran hem yazılı hem de sözlü olarak muhafaza ediliyordu.

Kuran kelimelerinin farklı okunuşu denilen kıraatler ise genel itibariyle ses farklılığı olduğu için zaten yazıda gösterilme imkânları yoktur. Yani bir kelimenin a sesiyle okunuşu veya e sesiyle okunuşunun yazıda bir simgesi yani şekli yoktur. Bu nedenle bunlar zaten sözde geçerlidir. Az bir kısmı kelime harf değişikliği içerir ki bunlar da sözlü olarak muhafaza edilmiştir.

Böylece Hz. Ebu Bekir döneminde Kuran’ın yazımı değil yazılan malzemelerin bir araya toplanması söz konusudur. Hz. Ebu Bekir döneminde yapılan işlem nüzul döneminde yazılan Kuran ayetlerinin ve surelerinin bir araya toplanmasıdır. Dolayısıyla kıraatlerin yazımı söz konusu değil, zaten hafızalarda yer almaktaydı.

Hz. Osman döneminde ise bir araya toplanan bu vahiy malzemeleri düzenlenerek bir Mushaf haline getirildi ve çoğaltıldı. Burada da yine kıraatlerin çoğu ses farklılığı olduğu için zaten yazıda gösterilme imkânları söz konusu değildir. Ancak yazı ile alakalı olan okumalar ise Mushaf’ta farklı yollarla gösterilmiştir. Bu kıraatler sözlü nakil yoluyla sonraki nesle aktarılmış, belirli bir dönem sonra da yazının gelişimine bağlı olarak kitabiyatta yerini almıştır.

2. "Kuran’ın bir kıraatini sahabe ezberlemişti" şeklinde bir durum söz konusu değildir. Sahabe Hz. Peygamber Efendimiz (asm)'den duyduğu her vahyi ve okumayı belleğine almış ve nakletmiştir. Kıraat konusunda ön planda olan her bir sahabe, aynı zamanda bu kıraatler konusunda ön plandadır.

3. Sonradan oluşmuş kavramlarla önceki dönemi yani tarihi anlamlandırmak tarihsel yanılgıdır ve doğru sonuçlar vermez. "Kurra" kelimesi sonradan oluşmuş bir kavramdır. Bu kavramla sahabeyi tanımlamak doğru değil, çünkü aynı şartlara sahip değildirler. Sahabenin kıraat ile uğraşan, Kuran’ın okunuşunda mahir olanlar elbette vahyin her şeyine vakıftırlar.

4. Kıraatlerin büyük çoğunluğu ses farklılığıdır, ancak çok az bir kısmı da kelime veya hareke farklılığıdır. Bu farklılıkların tamamı da ilk günden itibaren sahih nakille sonraki nesillere aktarılmıştır.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Kıraat senetleri mütevatir mi?

- Kuran'ı kaç kişi ezberlemişti?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet