Kur'an'da geçen "indellah=Allah katı" ne demektir?

Değerli kardeşimiz,

“Allah katında, Allah’ın nezdinde” şeklinde tercüme edilen “indellah” tabiri, genel olarak iki-üç anlamda değerlendirilebilir:

Birincisi: Mücerret / soyut bir kavram olarak; “Allah’ın değer ölçüsüne göre; Allah’ın adaletine göre; Allah’ın yargısına göre; Allah’ın öngördüğü kritere göre” manalarına gelir. Bu mücerret / soyut kavramlar, herhangi bir yere / mekâna bakmaksızın bir anlam ifade etmektedir. Buna şu ayetleri misal olarak verebiliriz:

“Eğer evlat edindiğiniz çocuklarınız varsa, onları öz babalarının isimleri ile çağırın. Soylarını ve gerçek kimliklerini koruyun. İşte Allah nezdinde en doğru ve en adaletli davranış şekli budur.” (Ahzab, 33/5).

“Resulüm! Sanki sen kıyametin ne zaman kopacağını biliyormuşsun gibi, sana onun vaktini soruyorlar. De ki: 'Onun bilgisi yalnız Allah’ın katındadır.', fakat insanların çoğu bunu bilmezler.” (Araf, 7/187).

“Resulüm! De ki: Allah katında bundan daha ağır bir cezayı kimlerin hak ettiğini size bildireyim mi? Onlar, kendileriyle övünerek izinden yürüdüğünüz atalarınızdır. Yani, isyankârlıklarından dolayı Allah’ın lânetlediği, peygamberleri öldürdükleri için gazap ettiği, sözlerinden caydıkları için ahlâkî çöküntüye uğratıp doyumsuz maymunlara ve tepeden tırnağa pisliğe batmış domuzlara dönüştürdüğü ve böylece, Allah’ın buyruklarına başkaldıran azgın yönetimlere, yani tağutlara kul köle yaptığı kimselerdir! İşte, ilâhî ölçülere göre en kötü yerde bulunanlar ve doğru yoldan en çok sapmış olanlar bunlardır.” (Maide, 5/60).

“'Ayrıcalıklı millet' saplantısı içinde bulunan o Yahudilere de ki: Eğer Allah katında âhiret yurdu ve cennet nimetleri, iddia ettiğiniz gibi hiç kimsenin değil de sadece sizin olacaksa ve bunda gerçekten samimi iseniz, o zaman ölümü arzu etsenize!” (Bakara, 2/94).

“Zekeriya onu ne zaman mabette ziyaret etse, yanında türlü türlü yiyecekler görürdü. Bunun üzerine, hayret ve hayranlıkla ona sorardı: 'Ey Meryem, bunlar sana nereden geliyor?' Meryem de: 'Bunlar Allah katındandır. Bu yiyecekleri yaratan ve bana ulaşmasını sağlayan Allah’tır.' derdi.” (Al-i İmran, 3/37).

İkincisi: “Allah katı”ndan maksat Allah’a olan aidiyettir. “Allah tarafından” manasına gelir. Aşağıdaki ayet buna örnek olabilir:

“Allah katından / tarafından onlara -yanlarında bulunan Tevrat’ı onaylayan- bir Elçi gelince, kendilerine daha önce Kitap verilmiş olan bu insanlardan bazıları, sanki hakikati hiç bilmiyorlarmış gibi Allah’ın kitabını kaldırıp arkalarına atıverdiler!” (Bakara, 2/101).

Üçüncüsü: Bundan maksat âlem-i bekadır.

“Namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin. Kendiniz için yapıp gönderdiğiniz her iyiliği, Mahşer Günü Allah katında /Allah’ın huzurunda / ahirette/ Alem-i bekada mutlaka göreceksiniz. Unutmayın ki, Allah yaptığınız her şeyi görmektedir.” (Bakara, 2/110).

Bediüzzaman Hazretleri de “Şayet Allah katında dünyanın sivrisinek kanadı kadar bir değeri olsaydı, kâfirler ondan bir tek yudum su bile içemeyeceklerdi.” (Kenzu’l-Ummal, h. no: 6132) mealindeki hadiste yer alan  “indellah=Allah katında / Allah yanında” sözcüğünü “Âlem-i beka” olarak yorumlamıştır. (bk. Sözler, Yirmi Dördüncü Söz)

Beka âlemine / ahiret yurduna “indellah=Allah katı” denmesinin hikmetlerinden biri; âlem-i bekanın -Allah’ın ibka etmesiyle, onun bakî olan esmasının cilvelerine mazhar kılmasıyla- bakîleşmesi ve onun bâki isim ve sıfatlarının bir aynası olarak varlıkta devam etmesidir. Diğer bir hikmeti ise; âlem-i beka insanlar için bir gaip âlemidir. Görünmeyen âlemlerin yerlerini tespit etmek, ancak onları Allah’a isnat ederek mümkündür. Bunun en veciz ifadesi ise, “indellah=Allah katında” tabiridir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet