Kendilerine hiçbir uyarıcı gelmeyen kavim hangisidir?

- Her millete bir uyarıcının geldiğini biliyordum. Ancak Secde suresi 3. ayetinde kendilerine hiçbir uyarıcı gelmeyen kavim olduğunu okudum, bu doğru mu, bir çelişki mi var?
- Ayrıca kendilerine uyarıcı gelmeyen kavim hangisidir? Hz. Peygamberden önce bir kavim midir?
- Ayet: “Bilâkis O, senden önce kendilerine hiçbir uyarıcı gelmemiş olan bir kavmi uyarman için Rabbin tarafından indirilmiş hak kitaptır.”

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetlerin mealleri şöyledir:

Elif-lâm-mîm. Bu kitabın âlemlerin rabbi tarafından indirilmekte olduğunda asla kuşku yoktur. Buna rağmen 'Onu kendisi uydurdu.' diyorlar öyle mi? Hayır! O, senden önce kendilerine uyana gelmemiş bir toplumu uyarman için rabbin tarafından gönderilen hak kitaptır. Umulur ki doğru yolu bulurlar. (Secde, 32/1-3)

Bu ayetteki kavimden maksat Hz. Peygamber (asm) Efendimizin kavmi olan Mekke müşrikleri veya Hicaz ehli olan Araplardır. (Maverdi, Razi, Beydavi, Meraği, İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri)

Demek herhangi bir çelişki yoktur.

Hz. Peygamber Efendimizin (asm) tebliğ görevine başlamasının üzerinden epeyce bir zaman geçmesine rağmen, Mekkeli putperestler hâlâ Kur'an'ı kendisinin uydurduğu iddiasını yayarak, etrafındakileri hak dine girmekten alıkoymaya çalışıyorlardı.

Sureye, dikkat çekme ve uyarma anlamı da taşıdığı kabul edilen “elif-lam-mîm” harfleriyle başlanıp, hemen ardından bu kitabın bütün evrenin görüp gözeticisi olan Allah katından geldiği ve kendilerine uzun bir süredir bir uyarıcı gelmemiş bu ilk muhatapların, onu bir nimet sayacakları yerde hak peygamberi uydurmacılıkla itham etmelerinin çelişki olduğu vurgulanmaktadır.

Hz. Muhammed aleyhissalatü vesselamın ilk muhataplarına kendisinden önce uyarıcı gelmemiş olmasından maksadın ne olduğu açıklanırken, genellikle bu toplumun ümmî oluşu (ilahî bir kitaba sahip olmayışı) üzerinde durulur.

Her ne kadar ayetin ifade tarzı bu topluma baştan beri hiçbir peygamberin gelmemiş olduğu anlamım düşündürüyorsa da naklî ve aklî deliller burada kastedilenin şu olduğunu göstermektedir:

Bunların hidayet yolunu tanımalarından sonra içine düştükleri dalalet döneminden beri kendilerine bir uyarıcı gelmemişti.

Öte yandan ayetten, Peygamber Efendimizin (asm) sırf bu toplumu uyarmak için gönderildiği gibi bir mana çıkarılması yanlış olur; bu ifadede amaç muhatap kitlesiyle ilgili bir sınırlandırma getirmek değil, ilk muhataplar hakkında özel bir vurgu yapmaktır. Nitekim benzeri bir durum Hz. Peygamber'e (asm) gelen ilk vahiylerde uyarma görevine yakınlarından başlamasını isteyen ifadelerde (Şuara 26/214) görülür. (bk. Razi, ilgili ayetin tefsiri)

Burada Hz. İsa (as) ile Hz. Muhammed (asm) arasında geçen zaman diliminde yaşayan toplumların (fetret ehli) kastedildiği yönünde bir yorum da yapılmıştır. (bk. Şevkani, ilgili ayetin tefsiri)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet