Hz. Havva, çocuğuna iblis / şeytanın adını mı vermiştir?

- Tirmizi,Tefsir, Araf 3079 nolu Hadisi Şerifte Hz. Semüre İbnü Cündeb (ra) dan rivayet edilen Havva Hamile kaldığı zaman İblis Havva’nın yanına geldi, Havva’nın çocuğu yaşamıyor, hep ölüyordu. İblis: "Çocuğa Abdülharis ismini ver, çünkü o yaşıyor." dedi Havva bu ismi verdi, çocukta yaşadı. Ancak bu durum şeytanın bir telkini ve emri idi.
- Bu Hadisi şerifin açıklamasını yapabilir misiniz, nasıl anlamalıyız?

Değerli kardeşimiz,

- Tirmizi bu hadis rivayetini aktardığı yerde, bunun “hasen-garib” olduğunu belirtmiştir. Bu ifade hadisin zayıflığına da işarettir.

- Tirmizi özellikle bu hadis rivayetinin merkezinde yer alan kimsenin “Ömer b. İbrahim (Ebu Hafs el-Basri)" olduğuna dikkat çekmiştir.

- İmam Ahmed b. Hanbel, bu zatın (konumuzla ilgili rivayette olduğu gibi) Katade’den “münker” hadisler rivayet ettiğini söyleyerek kendisini eleştirmiştir. (bk. İbn Hacer, Tehzib, 425-426)

Ebu Hatim de “Hadisi yazılabilir, fakat delil kabul edilemez.” demiştir. (Tehzib, a.y)

İbn Hibban da onu “Sika olanlar” arasında yazdığı halde, onun çokça hata yaptığını belirtmiş, sonra onu “zayıf raviler” arasında zikretmiş ve onun tek başına (bizim hadiste olduğu gibi) Katade’den yaptığı rivayetlerinin delil olamayacağını bildirmiştir. (Tehzib, a.y)

İbn Adi de bu zatın özellikle Katade’den yaptığı rivayetlerinin sağlam olmadığına işaret etmiştir. (Tehzib, a.y)

Özetle, Tirmizi’nin dikkat çektiği bu ravi özellikle (konumuzla ilgili rivayette olduğu gibi) Katade’den yaptığı rivayetlerinin sağlam olmadığı, hadis otoriteleri tarafından ifade edilmiştir.

Bunun için konuyla ilgili yapılacak başka bir yorumumuz olamaz. Nitekim, İbn Kesir de bu rivayetin iki-üç yönden malul/zayıf olduğunu bildirmiştir. (bk. Tuhafetu’l-Ahvezî, 8/366)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet