Düğünlerde takı takmak nasıl bir adettir? Durumu müsait olmayan misafirler için bir baskı olmuyor mu?

Değerli kardeşimiz,

Düğün ve nişan gibi merasimlerde, davetlilerin taktıkları şeyler birer hediyedir.

Kur'ân-ı Kerîm'de hediye verme ve hediye kabul etmenin hükmüyle ilgili özel bir açıklamaya rastlanmaz; sadece Sebe melikesinin Hz. Süleyman (as)'a bazı hediyeler gönderdiği, fakat siyasî amaç taşıması sebebiyle bunların geri çevrildiği anlatılır:

"Ben (şimdi) onlara bir hediye göndereyim de, bakayım elçiler ne (gibi bir sonuç) ile dönecekler. (Elçiler, hediyelerle) Süleyman'a gelince şöyle dedi: Siz bana mal ile yardım mı ediyorsunuz? Allah'ın bana verdiği, size verdiğinden daha iyidir. Hediyenizle (ben değil) siz sevinirsiniz." (Neml, 27/35-36)

Hadislerde ise, hediye ve hediyeleşme konusunda ayrıntılı hüküm ve bilgiler bulunur. Hz. Peygamber (asm), hediyeleşmenin kural olarak insanlar arasındaki sevgi ve dostluğu geliştirdiğini; kıskançlık, bencillik ve cimrilik gibi kötü duygulan giderdiğini ve rızkın genişlemesine vesile olduğunu belirterek hediyeleşmeyi teşvik etmiş (Muvatta, Hüsnü'l-huluk 16; Müsned, II/405; Tirmizî, Velâ, 6), verilen hediyelerin -haklı bir sebep yoksa- geri çevrilmemesini istemiştir.

Yine Resûl-i Ekrem (asm)'in komşu ülke hükümdarlarına, arkadaşlarına ve aile fertlerine çeşitli hediyeler verdiği, peygamberlik görevinin de bir gereği olarak sadaka ile hediye arasında ayırım yapıp kendisine verilen veya gönderilen sadakaları geri çevirdiği, fakat hediyeleri temiz ve helâl olduğu sürece kabul ettiği ve hediyelere yine hediye ile karşılık verdiği bilinmektedir (Buhârî, Hibe, 7; Şevkânî, V/377-393; Abdülhay el-Kettânî, I/273, 276; II/66, 207-209, 310).

İslâm ahlâkçıları, hediye vermenin ve hediyeye hediye ile mukabele etmenin güzel bir davranış olduğunu, taraflar arasında dostluk ve sevgi bağını güçlendirdiğini, bu sebeple de hediyeden karşılık beklemenin veya verilen hediyeyi geri istemenin doğru olmadığını ifade etmişlerdir. Nitekim bir hadiste, bu şekilde davranabilecek kişilerden hediye almanın uygun olmayacağı belirtilmiştir. (Tirmizî, Menâkıb, 73)

Buna göre;

- Nişan, düğün gibi yerlere davet edilenler, kendi durumlarını dikkate alarak örf ve adete de uygun olarak bir hediye alabilirler. Ancak davet edilen yere  hediye almak dini anlamda gerekli bir görev yoktur. Asıl hediye kişinin kedisinin davete uyması ve gitmesidir.

- Davetlileri zor durumda bırakacak ve onların rahatsız olmalarına neden olacak hal ve hareketlerden sakınmak gerekir.

- Sünnet olan bir daveti yerine getirirken, insanları utandıracak ve manevi bir baskıya neden olacak hatalardan uzak durulmalıdır.

- Sünnet işleyeceğiz derken günaha girmeye gerek yoktur. "Kaş yapayım derken göz çıkarmak" gibi büyük sıkıntılara girmek, hem davet edene hem de davetliye yakışmaz.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet