"Cennet nefse hoş gelmeyen şeylerle, cehennem de nefsin hoşlandığı şeylerle kuşatılmıştır." Bu hadiste ne anlatmaktadır; izah eder misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Cenab-ı Hak, imtihan sırrı olarak her bir günaha nefis için bir lezzet koyduğu gibi, itaat ve ibadette dahi, nefse hoş gelmeyen sıkıntı ve zorluklar koymuştur. Ancak başlangıçtaki bu küçük sıkıntı ve meşakkatlerin ardından, ruh ve kalbi huzura kavuşturacak rahatlık vardır.(1)

Nefis, yaratılışı icabı günahlara koşarken, sıkıntılara sabretmeyi gerektiren ibadetlerden daima kaçar. Günahlar, yasaklar, başlangıçtaki lezzetlerine karşılık, sonradan maddi ve manevi ızdırap getirirken; iman, itaat ve ibadette başlangıçta çekilen küçük sıkıntılara karşılık, rahatlık ve huzura vesile olur. İşte bundan dolayıdır ki, günahlarda bulunan lezzetler “zehirli bal” olarak ifade edilmiştir.(2)

İşte, bahsini ettiğiniz hadis-i şerifte bu hususa işaret edilir:

Hadis alimlerinden İmam-ı Nevevi, bu kuşatılmayı bir perdeye benzetmektedir. Yani, cennete, onu kuşatan şeyler; ibadet, itaat, meşakkat, gayret, çalışma v.s. gibi nefsin hoşlanmadığı şeylerden meydana gelmiş olan bir perdeyi geçerek varılabilir. Aynı şekilde cehennem de nefsin hoşlandığı günahların lezzetleriyle, isyan ile içki ve kumar gibi günahlarla perdelenmiştir. Onların işlenerek yırtılmasıyla da cehenneme varılır.(3)

“Dünya mü'minin zindanı, kâfirin ise cennetidir.”(4)

mealindeki hadis-i şerif bu hakikatin bir başka ifadesidir. Şurası da muhakkak ki, mü'min için dünyanın zindan oluşu, cennetteki ebedi saadetine göre, kâfir için de dünyanın cennet oluşu, cehennemdeki ebedi azabına göredir.(5) Yoksa, mü'min bu dünyada, akıl ve kalb cihetiyle, kâfirden çok daha lezzet almaktadır. Çünkü, inançsız kimselerin aklını sıkça zorlayan, "ebedi yok oluş" düşüncesi, onların dünya nimetlerinden aldığı lezzeti hiçe indirir. (6)

Mesnevi-i Nuriye'de şöyle buyrulur:

“Dünyanın lezzetleri, zevkleri ve zinetleri Halikımızı ve Mevlamızı bilmediğimiz takdirde cennet olsa bile cehennemdir.”(7)

“Seni intizar etmekte ve senin de sür'atle ona doğru gitmekte olduğun kabir, dünyanın zinetli, lezzetli şeylerini hediye olarak kabul etmez. Çünkü dünya ehlince güzel addedilen şey, orada çirkindir.”(8)

Onun için, nefsimize hoş gelen, fakat ruh ve kalbimizin hoşlanmadığı fani güzelliklerin, peşinde olmamalıyız ki, Rabbimizin rızasına ve cennetine nail ve cehenneminden emin olalım.

Kaynaklar:

1. Soruda geçen hadisi şerif Tirmizi, Cennet, 31.' de geçmektedir.
2. Meyve Risalesi, s. 25; Mesnevi-i Nuriye, s. 118.
3. a.g.e.
4. Müslim, Cennet, 1.
5. Tirmizi Zuhd, 56.
6. Lem'alar.s. 201.
7. Mesnevi-i Nuriye s, 98.
8. a.g.e. s, 118.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet