Cennet, güneşin boynuzlarındadır, anlamında bir hadis var mıdır?

بن عمرو قال: الجنة مطوية في قرون الشمس تنشر في كل عام مرتين، وارواح المؤمنين في طير الزرازير

Bu rivayette Amr (ra) 'ın oğlu Abdullah (ra) şöyle diyor: Cennet, güneşin boynuzlarındadır... diye devam eder.

البعث والنشور للبيهقي -والهيتمي في مجمع الزوائد وذكر أن الطبراني رواه في المعجم الكبي (Beyhâki, El Ba'su ven-Nuşûr,1/210; Heysemi de Mecmauz Zevâid'inde Mu'cemul Kebir,Taberâniden nakletmiştir.)

- Hadisin açıklamasını yapar mısınız?

Değerli kardeşimiz,

Müminlerin ruhlarının yeşil kuşlar hadisini Taberani rivayet etmiştir. Biraz uzun bir rivayetteki ilgili  bilgi şöyledir:

“Müminlerin ruhları cennette asılı yeşil bir kuşun içindedir. Nihayet kıyamet vakti geldiğinde Allah o ruhları alıp cesetlerine gönderecektir.” (Taberanî, el-Kebir, 19/64)

Bu konumlandırma şehitlerin ruhları için de söz konusudur. (bk. Taberani, 19/66)

Sorudaki şekliyle söz konusu hadis rivayetinin manası şöyledir:

Abdullah b. Amr anlatıyor:

“Cennet, dürülmüş bir halde güneşin boynuzlarına asılıdır. Yılda bir defa yayılırlar / açılırlar (dürülmüş vaziyetten açılmış duruma getirilirler). Müminlerin ruhları da kargaya benzer yeşil bir kuşun içindedir. Birbiriyle tanışırlar ve cennetin ürünlerinden rızıklanırlar.” (Ebu Nuaym, Sıfetu’l-Cennet, 1/153)

Beyhakî’dki rivayette ise, “yılda iki defa yayılırlar” ifadesine yer verilmiş ve “birbiriyle tanışırlar“ ifadesine de yer verilmemiştir. (bk. Beyhakî, el-Ba’su ve’n-Nüşur, 1/154)

Bu rivayet mevkuftur. Yani, Hz. Peygamber (asm)'in değil, Abdullah b. Amr’ın sözüdür.

Bununla beraber, İbn Kayım’ın konuyla ilgili yorumunu aktarmakta fayda vardır. Ona göre;

“'Cennet, dürülmüş bir halde güneşin boynuzlarına asılıdır.' ifadesinden maksat, her yıl bildiğimiz güneş vesilesiyle dünyada yaratılan ürünler, meyvelerdir. Bu ifadeyle, asıl cennetin nimetlerine işaret edilmiştir. Nitekim dünyadaki ateşle de asıl ateşlerin her türlüsünün bulunduğu cehnneme işaret edilmiştir. Bunu böyle bilmek gerekir."

"Yoksa gerçek cennet güneşin çok üstünde ve güneşten çok büyük bir konumdadır. Genişliği yer ve gökler kadardır. Nitekim Buhari ve Müslim’de: “Cennette yüz derece bulunduğu, her iki derece arası, yer ile gök arası kadar olduğu, belirtilmiştir.” (bk. İbn Kayyım, Hadi’l-Ervah, 1/66-67)

İbn Kayım, hadisin ruhlar kısmına değinmemiştir.

Bu yeşil kuşların ne anlama geldiği, nasıl bir varlık olduğu konusu bizce meçhuldür. Bilinebilen yönü, mümin veya şehitlerin ruhlarının -tabir caiz ise- havada seyahat etmek için bindikleri bazı -cennete ait- tayyarelerin bulunduğudur...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet