Bizim babamız Hz. Adem (as) olduğu halde, Hac Suresi 78. ayette neden, babanız İbrahim, deniliyor, hikmet nedir?
Değerli kardeşimiz,
İlgili ayetin meali:
“Allah yolunda gereği gibi cihad edin. Sizi insanlar içinde bu emanete ehil bulup seçen O’dur. Din konusunda, size hiçbir zorluk da yüklemedi. Haydin öyleyse babanız İbrâhim’in milletine ve yoluna! Bundan önce de, bu Kur’ân’da da, size Müslüman adını veren O’dur. Ta ki Resul size şahid olsun, siz de diğer insanlar nezdinde Hakkın şahitleri olasınız. Haydin namazı hakkıyla ifa edin, zekâtı verin ve Allah’a sımsıkı bağlanın. O sizin biricik mevlanız, efendinizdir. O, ne güzel mevla ve ne güzel yardımcıdır.”(Hac, 22/78).
Ayette yer alan “babanız İbrahim” ifadesi birkaç noktadan mülahaza edilebilir:
a. İslam Peygamberi (a.s.m) Hz. İbrahim (asv)’in torunlarındandır. Prensip olarak peygamber ümmetinin manevî babası mesabesindedir. Buna göre, Hz. Muhammed (a.s.m)’in babası olan İbrahim (as), bu ümmetin de babası sayılır. Şu ayette bu gerçeğe işaret edilmiştir:
“Peygamberin müminler üzerinde haiz olduğu hak, onların bizzat kendileri hakkında haiz oldukları haktan daha fazladır. (O, bir baba konumunda olduğundan) onun eşleri de müminlerin anneleridir.” (Ahzab, 33/6)
b. Kur’an’ın ilk muhatabı olan Araplar Hz. İbrahim (asv)’in soyundandır. Tarih boyunca hep onunla iftihar ediyorlardı. Kur’an’da da “şirkin ve putçuluğun baş düşmanı olan Hz. İbrahim (as)" gibi bir babanın çocukları olarak onların da şirkten vazgeçmeleri gerektiğine işaret edilmiş ve müspet bir yöne, tevhit yönüne kanalize olmaları için bu onurlandırıcı ifadeyle hissiyatları okşanmıştır. (bk. Razî, ilgili ayetin tefsiri)
c. “Babanız İbrahim” ifadesini sadece Hz. Peygamber (a.s.m)’e ait olduğunu düşünenler de vardır. “Baban” yerine “babanız” sözcüğünün kullanılması, Hz. Peygamber (a.s.m)’e verilen değere işarettir. (bk. İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri)
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- “Eğer kendi sözlerini bizim sözlerimiz diye söyleseydi onu yakalar şah damarını keserdik.” (Hakka, 69/44-46) ayetini, Hz. Muhammed kendi sözleri belli olmasın diye yine kendisi uydurmuştur, diyenlere ne dersiniz?
- "Allah'ın ayetlerini az bir menfaat karşılığında satmayın." ayeti nasıl anlaşılmalıdır?
- Sebe Suresi 44. ayette "Senden önce onları uyarmakla görevli bir peygamber göndermedik" buyuruluyor. Madem uyarıcı göndermemiş, niye imtihan ediyor?
- Hz. Aişe'nin, Peygamber ne zaman güzel kadın görse hemen onunla ilgili bir ayet inerdi, dediği iddia ediliyor. Böyle bir rivayet var mıdır?
- Allah Hz. İbrahim'e babası için dua etmemesini söylediği halde, onun İbrahim Suresi 41. ayette "Beni, ana-babamı ve müminleri bağışla!" diye dua etmesinin sebebi nedir?
- Hz. İbrahim ve İsmail’in Arapların atası olmadığı iddiasına ne dersiniz?
- Bakara 62. ayeti ile 218. ayeti, benzerlik ve anlatım olarak dil bilgisi açısından değerlendirebilir misiniz? 218. ayetteki hicret edenlerden maksat kimlerdir?
- Müslümanların ilki kimdir? Ayetlerde hem İbrahim (as) hem de Muhammed (asm) için kullanılmaktadır?
- Hz. Muhammed'in soyunun Hz. İbrahim'e dayanmadığı iddia edilmektedir. Bu konuda tarihi bilgiler var mıdır?
- Hz. İbrahim (as)'ın Mısır'a gelişi hangi ayetlerde anlatılıyor?