Biri hakkını helal etmiyorsa, o kişinin tövbesi hiç kabul olmaz mı?

- Birisi hakkını helal etmiyorsa, suçlu olan kişi ise bundan çok pişmansa, tövbe etmenin şartında eğer kul hakkı varsa helalleşilmesi gerekiyor denildiği için o kişinin tövbesi hiçbir zaman kabul olmaz mı?
- Çünkü tövbenin kabul olması için kul hakkının olmaması gerekiyor diye duymuştum. O kişi ömür boyu vicdan azabıyla mı yaşar?
- Yoksa o tövbe, o günah kabul olmayıp ahirette mi hesaplaşma olur?
- Yoksa Allah tüm günahlarını affedip, o tövbeyi kabul edip, kul hakkı ahirete mi kalır?
- Allah ile kul hakkı farklı şeyler ise neden tövbenin kabul olma şartında kul hakkı vardır?
- Umarım soruyu anlatabilmişimdir. Detaylı bilgi verebilir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Evvela şunu bilelim ki “Bir kişinin hakkını helal etmemesi” için, Allah katında hak olan bir konuda, maddi veya manevi bir alacağı bir hakkı olması gerekir. Böyle bir hakkı yoksa ve olmayan bir hakkı helal etmediğini söylüyorsa, bunun karşıdaki kişiyi bir bağlayıcılığı olmayacağı gibi, “Hakkımı helal etmiyorum.” diyen kişi müfteri durumuna düşeceği için, kendini sıkıntıya sokar. Onun için hak var mı yok mu iyice emin olmak lazım.

Ayrıca kâmil bir Müslümana, hakkını helal etmemek değil, her şartta helal etmek yakışır. Çünkü Müslüman dünya için değil ahiret için yaşar. Ve böyle bir hakkı helal etmenin, yani bağışlamanın, affetmenin mükafatını Rabbinden alacağı için, helallik isteyen kişiye peşinen sevinerek hakkını helal eder ve etmeli.

Bütün bunlara rağmen bir kişinin bizde hakkı kalmış ve maddi manevi bedelini ödeyip helalleşmek istiyoruz, ancak kişi gene de hakkını helal etmiyorsa, burada da o kişi zulüm etmiş olur ve hakka tecavüz etmiş olur. Biz gene de bu kişiden helallik almak için gerekirse büyüklerden aracı olmalarını isteyip işin ucunu bırakmamalıyız, Rabbimizden de yardım istemeliyiz.

Bütün bunlar yapılmasına rağmen helallik alınamıyorsa veya helallik alınacak kişiye zorunlu sebeplerle ulaşılamıyorsa, Rabbimize dua ederek o kişinin bizde olan hakkını devralmasını, ona hakkını vermesini, buna karşılık bizi borçlandırmasını ve gene Rabbinin bu borcu bize affetmesini niyaz edebiliriz. Hem kişi hakkını almış olur hem de Rabbimiz bizi affetmiş olur. O isterse her şeyi yapar, takdir onundur.

Tövbe konusu ise ayrı bir konudur. Sualinizden anlıyoruz ki, birisinin sizde kul hakkı kalmış, şu veya bu sebeple bütün gayretinize rağmen helalleşemediğiniz için başka konulardaki tövbeniz kabul olmayacak zannındasınız.

Örnek vermek gerekirse, birisinin sizde bin lira hakkı kalmış ve henüz helalleşememişsiniz, başka bir yerde de kul hakkı içermeyen bir günah işlemişsiniz ve bu günahın farkına varıp tövbe istiğfar etmişsiniz. Bunları birbirinden ayırmak lazım.

Yoksa bu mantıkla üzerinde kul hakkı olan ve bu sebeple tövbesi kabul edilmeyecek bir kişinin ne duası kabul olunur ne de namazı ne de ibadeti...

Demek ki, üzerinde kul hakkı olanların, diğer günahlarından tövbe etmesi halinde bu tövbelerinin kabul edilmeyeceğini söylemek asla doğru değildir.

Üstelik unutmayalım ki az çok hepimizin üzerinde kul hakkı olabilir; bir kere dahi emniyet şeridinden gittiysek ve 10 araba geçtiysek, haklarını helal etmedilerse o 10 araba bizden ahirette hesabını alacak.

Şimdi sizin bunlarla -ki hiçbirini bilmiyorsunuz, tanımıyorsunuz- helalleşme imkânınız yok. Sizin sualinizdeki gibi olsa, bu kişilerle helalleşmeden hiçbir konuda tövbe imkânımız olmayacak ki bu da zulüm olur, Allah ise zulüm etmez.

Özetle, kul hakları ayrıdır, Allah hakları ayrıdır. Esas olan bütün haklardan kurtulmaktır. Ancak bir kul hakkından kurtulamadık diye diğer günahlardan tövbe edilmez düşüncesi, şeytanın bir tuzağı olabilir, dikkatli olmamız gerekir.

Bu konuyu şöyle özetlemek uygun olacaktır:

Bir günah işlemişsek hemen tövbe etmemiz gerekir. Kul hakkını da ilgilendiren bir günahımız varsa, tövbe ettikten sonra kul ile de helalleşmek gerekir.

İlave bilgi için tıklayınız

- Günah işleyen kişi tövbe etmekle günahlarından kurtulabilir mi ...

- Tövbenin kabul şartları ve tövbe-istiğfar duası hakkında bilgi verir ...

- Allah kul hakkını affeder mi?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet