Allah’tan başka galip yoksa Peygamberin ismi neden galip?

- La galibe illallah. Allah’tan başka galip olmadığını okudum.
- Kuran’da Peygamberin bir ismi galip açıklar mısınız?
- Ayrıca caiz olmayan isimlere nasıl sesleneceğiz?

Değerli kardeşimiz,

- Kur'an’da Hz. Peygamber (asm)’in “Galib” diye bir ismi yoktur.

Ancak, alimler tarafından -değişik ayet ve hadislerden derlenen veya istinbat edilen isimleri arasında “Galib” isminin olduğu söylenmiştir. (bk. en-Nehcetu’s-Seviye fi’l-Esmai’n-Nebeviye, s. 202).

Kur'an’da “galib” vasfı insanlar için de kullanılmıştır. “Allah şunu yazdı ki: ‘Ben ve peygamberlerim galib geleceğiz.'” (Mücadele, 58/21) mealindeki ayette bu vasıf peygamberler için kullanıldığı gibi, normal insanlar için de kullanılmıştır. (bk. Rum, 30/1)

- Hz. Peygamber (asm)’in bir askeri birliğe komutan tayin ettiği bir sahabinin ismi “Galib b. Fudale el-Leysi”dir. (bk. Zemahşeri, 1/552)

- Bir kelimenin Allah hakkında kullanılması ile insanlar veya başka varlıklar hakkında kullanılması arasında “Halık ile mahluk” arasındaki fark kadardır.

Örneğin “Allah, yapmak istediği bütün işlerde mutlak galiptir.” (Yusuf, 12/21) Hiçbir güç ona mani olamaz. Oysa insan bir defa galip olsa, on defa mağlup olur.

Mesela, canların hepsi “Hayy”dir. Allah da “Hayy”dır. Fakat ezeli bir hayat ile bu hayata bağımlı olan hâdis / yaratılmış hayatlar arasında ezel-ebed arası kadar bir fark vardır.

- Alimlerin tespitine göre, Allah’ın “Allah, Rahman” isimleri dışındaki isimleri, başkaları için kullanılabilir. Mesela, Allah, Kur'an’da kendi isimleri olan “Raûf, Rahim” isimlerini Hz. Peygamber (asm) için de kullanmıştır. (Tevbe, 9/128)

- Allah’ın bir ismi “Hadi” (hidayete erdiren)dir. Hz. Peygamber (asm)’in de bir ismi “Hadi”dir. (bk. Suyuti, a.g.e, 268)

Ancak Allah dilediğini hidayete erdirir. Fakat Hz. Peygamber (asm) Allah’ın izni olmadan bir tek kişiyi bile hidayete erdiremez. (bk. Kasas, 28/56)

Allah’ın bir ismi “Alî”dir. Hz. Ali de bu ismi almıştır. Allah’ın bir ismi "Muhsin"dir. Kur'an’da bu kelime insanlar için de bir sıfat olarak kullanılmıştır. (bk. Bakara, 2/112)

Ayrıca Muhsin isminde yüzlerce insan vardır.

“Caiz olmayan isimlere nasıl sesleneceğiz?” sorusuna gelince;

Başta da arz ettiğimiz gibi, Allah’tan başkası için asla kullanılması caiz olmayan “Allah, Rahman” isimleridir.

Kaynaklarda özellikle bunlar vurgulanmıştır; zaten bu isimler kullanılmamaktadır.

Bununla beraber, mana itibariyle insan için kullanılmaması gereken “Ezeli, Ebedi, Baki” ve benzeri başka isimler de vardır. Ancak bunların kullanılması İslam alimleri tarafından müsamaha ile karşılanmıştır. Mesela, İmam Rabbani, “Abdulbaki” adında bir dostunu meşhur olan kullanımıyla “Baki” olarak zikretmekten çekinmemiştir.

- Keza, İmam Rabbani Mektubat’ında “Mirza Bediüzzaman” adındaki bir zata bu unvan ile iki mektup yazmıştır. (bk. Mektubat, 74, 75. Mektuplar)

- İnsanlardaki lafzen müşterek isim ve sıfatları, Allah’ın isim ve sıfatlarını gösteren bir vahid-i kıyasi, bir ölçü birimi, bir ayna görevini yürütmekle yükümlüdür.

“Kibriya-u azamet Hakka yarar,
Kul olanda bu sıfatlar ne arar.”

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet