Resulullah, yirmi dokuz deve verip bir elbise mi almış?

- Resulullah, yirmi dokuz deve verip bir elbise (hulle-sevb) satın aldı, rivayeti var mı, sahih mi? (Kettani, te-Teratibü’l-idariyye, 2/310)
- Peygamberimizin bir elbise için bu kadar ücret vermesinin mutlaka bir hikmeti olmalı?

Değerli kardeşimiz,

Evet, bu konuda bazı rivayetler vardır.

Ancak bu rivayetlerin tamamı dikkate alındığında, Peygamber Efendimiz (asm)'e bir müşrik tarafından hediye edilmek istenen çok pahalı bir elbiseyi, satın almak durumunda kaldığı anlaşılmaktadır.

Ayrıca bu elbiseyi bir defa giydikten sonra, bir sahabiye hediye etmiştir.

İlgili rivayetler özetle şöyledir:

“Hz. Peygamber (asm) bir el­biseyi (râvi hülle veya sevb dedi) yirmi dokuz deveye satın aldı.” (İbn Sa’d, Tabakat, I, 461)

Üsame b. Zeyd'in biyografisinde verilen bilgiler, konuyu daha iyi anlamamıza yardımcı olmaktadır:

O sırada müşrik olan Hakîm b. Hizam elli dinara satın aldığı Zîyezen'e ait elbiseyi Resulullah'a hediye etmek istedi. Resulullah "Biz müşrikten hediye kabul etmeyiz, fakat eğer onu gönderirsen ücretiyle alırız. Onu kaça aldın?" buyurdu. O "elli dinara" (bir dinar yaklaşık 4 gram altın) dedi. Resulullah (asm) elbiseyi aldı, sonra giydi ve cuma için minbere çıkıp oturdu. Sonra indi ve elbiseyi Üsâme b. Zeyd'e giydirdi. (İbn Sa’d, Tabakat, IV, 65)

Buna göre, o zaman henüz Müslüman olmamış bir müşrikten hediye almak istemeyen Peygamber Efendimiz (asm), bu değerli elbisenin karşılığını vererek satın almış, daha sonra da Hz. Üsame’ye giydirmiştir.

Peygamber Efendimiz (asm), Hakem b. Hizam’ın gönlünü İslama ısındırmak için böyle bir yol izlemiş olabilir. Nitekim, daha sonra Huneyn ve Taif gazvelerine katılan Hakim’i Hz. Peygamber müellefe-i kulûbdan sayarak kendisine Huneyn ganimetlerinden yüz deve vermiştir.

Son derece cömert ve hayırsever olan birine, ancak bu şekilde davranmak hikmete uygun olur.

Nitekim, cömertliğiyle meşhur olan Hakîm b. Hizam, Cahiliye devrinde yüz köle azat etmiş ve fakirlere yüz deve bağışlamıştır.

Hakîm, Müslüman olduktan sonra da hayır işlerine devam etmiş, bir hac mevsiminde yüz köle azat ettiği ve kurbanlık olarak yüz deve kestirdiği rivayet edilir.

Ayrıca, ticaretinin bereketli olması hususunda Resûl-i Ekrem (asm)’in hayır duasına mazhar olan Hakîm, Hz. Ömer’in divandan kendisine tahsis ettiği atıyyeyi kabul etmemiş, Cemel Olayında öldürülen amcasının oğlu Zübeyr b. Avvam’ın borçlarının yarısını ödemeyi üzerine almıştır. (bk. TDV İslam Ansiklopedisi, Hakim b. Hizam md.)

Bütün bunlar dikkate alındığında, Peygamber Efendimiz (asm)'in kendisine hediye edilmek istenen bir elbiseyi, yirmi dokuz deve vererek satın almasının hikmetleri daha iyi anlaşılacaktır...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet