Peygamberimiz neden gözünü oyardım demiş?

Tarih: 17.11.2020 - 11:38 | Güncelleme:

Soru Detayı

- Nesai Kasame 44’ü yorumlar mısınız, hiçbir yerde tefsirini bulamadım?
- Hadiste Peygamberimiz (s.a.v.) i kapıdan birinin gizlice gözetliyor. Peygamber efendimiz (s.a.v.) de bunu fark ediyor ve adam da kaçıyor. Peygamber efendimiz (s.a.v.) de oku alıp kapıya çıkarak burada durmuş olsaydın gözünü oyduydum diyor. (Nesai Kasame 44)
- Nedenini açıklarsanız yorumlarsanız çok mutlu olurum.
- Bu hadisin aslı nedir?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Hadiste geçen “gözünü oyardım” cümlesi, bir tehdit ifadesidir. Hz. Peygamber (asm) Efendimizin gerçekten böyle bir şeyi yapmayı düşünmüş olmasından ziyade, bedeviye anlayabileceği şekilde etkili bir tepki göstermek istediği anlaşılmaktadır.

Nitekim İmam Azam Ebu Hanife, bu konuyla ilgili hadisleri tehditte mübalağa manasına yorumlamıştır. Ona göre, dışarıdan bakmak, eve izinsiz girmekten daha ağır bir suç değildir. Eve izinsiz girenin cezası da gözünü çıkarmak değildir. Dolayısıyla gözünü çıkaran ev sahibi diyet ödemek zorunda kalır.

İmam Şafi ise, hadisin zahirini esas alarak, evin içini gözetleyenin gözü çıkarılacak olsa, diyet gerekmez, der. (Detaylı bilgi için bk. İbn Hacer, Fethu’l-bari, 14/238-239)

Günümüz tabiriyle “röntgencilik” yaparak insanların gizli hallerini izlemek, kimsenin tasvip etmeyeceği çirkin bir harekettir. Zira hiç kimse evinin ve mahrem durumlarının gözetlenmesini kesinlikle istemez. Bu konudaki hadisleriyle Peygamber Efendimiz (asm), böyle kötü bir hasleti şiddetle reddetmiş olmaktadır.

Röntgencilik yapan bir insanda, başkalarının gizli hallerini gözetlemek zamanla hastalık haline gelir. İslam bu tür çirkin fiilleri henüz meydana gelmeden veya iyice ilerlemeden engellemek ister. Çoğu haram olan şeyin azını da yasaklaması bu sebeptendir.

Bu hikmetten dolayı içkinin çok az bir miktarını da sarhoş etmediği halde, haram kılmıştır. Burada da böyle şiddetli bir tehditle, insanların evlerini gözetlemek gibi kötü bir hareketin önüne geçilmek istenmiştir.

Bir eve veya müsaade almadan girilmesi uygun olmayan bir yere girmek için izin istemek, gözler harama bakmasın diye meşru kılınmıştır. (bk. Buhari, Diyat, 23; Müslim, Adab, 40)

Bir kimsenin başkasının evinin içine pencere veya anahtar deliği gibi yerlerden bakması, içeridekileri gözetlemesi, günümüzde kullanılan tabiriyle röntgencilik yapması haram kılınmıştır. Çünkü bu davranış bakan açısından bir ahlakî düşüklük, hasta ruhluluk, bakılan için de bir mahcubiyet ve huzursuzluk kaynağıdır.

Bu sebepledir ki, Hz. Peygamber (asm) Efendimiz: “Bir kimse izinleri olmaksızın insanların evinin içine bakarsa, gözünü çıkarmaları onlara helal olur.” (Müslim, Adab 43) buyurarak, böyle kimselerin ne kadar büyük bir suç ve günah işlediklerine dikkat çekmişlerdir.

İslam alimlerinin çoğunluğu bu hadisin bir tehdit ifadesi olduğunu, yoksa "gözü çıkarılır" anlamına gelmediğini belirtmiştir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yazar:
Sorularla İslamiyet
Okunma sayısı : 1.000+
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun