DNA iş yapar mı?

1) DNA çekirdekte bulunuyor. Her hücrenin bir çekirdeğinin içinde bulunuyor. Ya yeni doğan hücre için yeni bir DNA gerekiyor mu, yoksa önceki hücre bölünmesiyle DNA’yı da mı alıyor?
2) Bu DNA iş yapabilir mi? Sanki bu kadar şeyi yapmak zorunda diye bir şey olmaz mı, bunun mantıksızlığını mikro alem üzerinden detaylı ve örneklerle açıklar mısınız?
3) Bir organın her hücresinde DNA var ya bu organ DNA’nın farklı dizilimleriyle mi oluşuyor?

Değerli kardeşimiz,

DNA, canlıların genetik yapısının şifrelendiği büyük bir moleküldür. DNA’nın anlaşılması için önce işin mantığının anlaşılması lazım. Bunun için de canlılardaki üreme sisteminin bilinmesi gerekir.

Bitkileri, hayvanları ve insanları, Allah tek hücreden yaratmaktadır. Hücre yapılarında bitkiler ile hayvanlar arasında küçük bir iki farklılık vardır. Mesela, hücre zarı bitkilerde selülozdan yaratıldığı halde, hayvan ve insanlarda normal zar sistemi vardır; selüloz yoktur. Böyle bir iki küçük farklılık haricinde bütün üreme ve gelişme sistemleri aynı kanunlara tabidir.

Mesela insanı ele alalım:

Anne karnındaki yumurta ile babadan gelen sperm birleşince zigot adı verilen 46 kromozomlu tek hücre meydana gelir. Hücre yapısı şöyledir. Dışta bir zar, ondan sonra sitoplazma adı verilen sıvı vardır. Bu sitoplazmanın içinde çeşitli organeller vardır. Mesela, mitokondrilerde enerji üretilir. Ribozomlar protein sentezlerinin yapıldığı yerdir. Bu sıvını içinde bir de çekirdek vardır. Çekirdeğin içinde 99’lık tesbih şeklinde 46 kromozom vardır. Her bir kromozom iki DNA molekülünden yaratılmıştır. Bu DNA’lar üzerinde, tesbih taneleri şeklinde gösterilen genler vardır. Genlerdeki şifreler açıldıkça oradaki programa göre protein sentezleri yapılır.

Aşağıdaki şekillerde bunların şematize edilmiş hâlini görüyorsunuz.

DNA molekülü, kendi ekseni etrafında bükülmüş bir merdiven şeklinde şematize edilir. Bu merdivenin yanları beş karbonlu şeker ve fosfat moleküllerinden, basamakları da Pürin ve Primidin bazlarından yapılmıştır. Pürin bazları; Adenin, Guanin; Primidin bazları ise Sitosin, Timin ve Urasil’dir. Merdiven basamaklarındaki bu bazlar hidrojen bağları ile birbirlerine bağlanmıştır.

Merdiven şeklindeki bu DNA molekülünü meydana getiren şeker ve bazların merdiven basamaklarının düz şekliyle gösterilişi.

 Kenarlardaki yuvarlak küçük siyah şekiller fosfat moleküllerini, beşgen şeklindeki yapılar şeker moleküllerini; merdivenin basamaklarındaki Adeninler A harfi ile Guaninler G ile Sitosin S ile ve Timin de T harfi ile gösterilmiştir.

Hücre bölüneceği zaman önce çekirdeği, ardından sitoplazma bölünür. Çekirdek bölünürken DNA’nın eşi yapılır. Meydana getirilen iki hücre genetik yapı bakımından aynıdır. İnsanda ortalama 50 trilyon hücre vardır. Alyuvar hücrelerin çekirdekleri yoktur, diğerlerinin vardır. Her hücre genetik yapı, yani DNA bakımından aynıdır. Sadece yaptıkları görev bakımından değişiklik vardır. Mesela, göz hücreleri, kemik hücreleri gibi.

Bir de üreme hücreleri adı verilen yumurta ve spermler meydana gelirken kromozom sayıları yarıya indirilir. İnsan vücudundaki diğer hücrelerde kromozom sayısı ve yapısı aynıdır. Bu insanda böyle olduğu gibi bitkilerde de hayvanlarda da böyledir. Her bir canlı türünün bir hücrede kaç kromozomu varsa, sperm ve yumurta hücrelerinde bunun yarısı kadar, diğer hücrelerde aynı sayıda kromozom ve ona bağlı DNA molekülü vardır.

İşte bütün bunlar kâinatın tek elden idare edildiğini göstermektedir. Yani bitkiler kimin ise hayvanlar da insanlar da onundur.

Güneş kimin ise insandaki göz de onundur. Elmayı kim yaratmış ise, insandaki mideyi de o yaratmıştır. Deniz kimin ise içindeki balıklar da onundur.

Kâinattaki bütün varlıkların meydana gelmesi, yapısı, şekli ve görevi Allah’ın sonsuz ilim, irade ve kudreti altındadır. Bir atom dahi onun emri dışında hareket edemez. DNA molekülü de buna dâhildir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet