Al-i İmran suresi 40 ve Meryem suresi 8. ayet arasındaki zıtlığın sebebi nedir?

- Al-i İmran 40. ayette Hz. Zekeriya ben ihtiyarım dedikten sonra karım kısırdır diyor. Meryem 8. ayette ise tam tersini yani karım kısırdır dedikten sonra ben ihtiyarım diyor. Bu zıtlığın sebebi nedir?

Değerli kardeşimiz,

Her iki ayette de iki şeyden bahsedilmiştir: “Hz. Zekeriya’nın yaşlılığı ve hanımının kısırlığı.”

- Eşlerden birinin bir yerde daha önce, diğer bir yerde daha sonra zikredilmesi, bir zıtlık değildir. Çünkü bu sıranın farklılığı anlatılmak istenen gerçeklerden birini ortadan kaldırmıyor.

Örneğin, A ve B adında iki misafirinizden söz etseniz, bir defasında “A ve B” deseniz, diğer bir defasında “B ve A” deseniz, bunun ne gerçeğe, ne de dil kurallarına aykırı hiçbir tarafı yoktur.

- Bununla beraber, aynı gerçeğin ifade edilmesi halinde, söz konusu ifadede değişiklik yapılmasına “tefennun” denilir ki, güzel edebi bir sanattır. Bu iki ayette de bu tefennun sanatına yer verilmiştir.

- Kur’an’da “fasıla” denilen ayetlerin son kelimesi, son harfinin diğer ayetlerin -tabir caizse- kafiyelerine uyum sağlaması önem arz etmektedir.

Meryem suresinin ayetleri umumen başta zikredilen Hz. “Zekeriya”nın ismine uygun bir “fasıla”nın olması için erkeğin durumu sona bırakılmış ki, “ıtıyya” kelimesi bu uyumu sağlasın...

Al-i İmran suresinde prensip olarak tekdüze bir “fasıla” takip edilmeyip, başka hikmetlere bakan yönlerine önem atfedilmiştir. Yalnız Hz. Zekeriya’nın hikayesi kendi duasıyla başladığı için,  38. ayette yer alan “Duâ” kelimesine eşlik etmesi için 40. ayetin fasılası da “yeşâ” olarak zikredilmiştir.

- Ayrıca, Hz. Zekeriya’nın çocuk sahibi olmasını mucizevi kılan şu iki unsurdur:

Hz. Zekeriya’nın çocuk yapması imkânsız görünen bir yaşta olması, Hanımının çocuk yapmaya elverişli olmaması.

Aslında bu iki sebepten yalnız bir tanesinin varlığı çocuğun olmasına yeterli bir engeldir. Fakat ikisinin bir araya gelmesi bu işin imkânsızlığını daha da güçlendirmiştir. Edebi ifadelerde, önemsenen hususlara öncelik verilir.

İşte bir ayette Hz. Zekeriya’nın çocuğa elverişli olmadığına, diğer ayette hanımın buna elverişli olmadığına öncelik verilmiştir. Bununla, söz konusu durumlardan her birinin tek başına yeterli bir engel olduğuna dikkat çekilmiş ve çocuğun olmasının mucizevi yönüne vurgu yapılmıştır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet