Facir kime derler?

- Facirin yaptıklarını anlatmak gıybet olmaz, anlamında bir hadis var; burada geçen facir kimdir?

Değerli kardeşimiz,

Hadisin kaynağı için bk. Kenzu’l-ummal, h. no: 8069. Ayrıca başka bir hadiste şöyle buyurulur;

“Fasık olan kimsenin gıybeti yoktur.” (Mecmau’z-Zevaid, 1/149).

Facir / fasık, doğru yoldan sapmış kimse demektir. Bu iki hadisi birlikte mütalaa ettiğimizde, buradaki facirden maksat, açıkça günah işlemekten haya etmeyen kimse olduğu anlaşılır. Hadisler birbirini açıklamaktadır. Allah’tan utanmadığı gibi, kullardan utanmayan, açıktan günah işlemekten çekinmeyenlere “fasık-ı mütecahir” denir.

Âlimler, genel olarak birkaç grup kimsenin gıybetinin caiz olduğunu söylemişlerdir. İşte bunlardan biri de fâsık-ı mütecahirdir. Yani fenalıktan sıkılmıyor, yüzünden haya örtüsünü atmış, işlediği kötülüklerle iftihar ediyor, zulüm yapmaktan lezzet alıyor, sıkılmayarak âşikâre / açıktan bir surette günah işliyorsa, bunun da gıybeti caizdir. Çünkü fısk-u fücûrunu alenen yapıyor, yaptıklarından dolayı gurur duyuyor, yaptıklarının söylenmesinden dolayı da üzülmüyor. Yaptıklarıyla övünmesi yüzünden onları anmak gıybet sayılmaz.(bk. B. Said Nursi, Mektubat, Yirmi İkinci Mektup, Hatime. Ayrıca bk. İbn Hacer, Fethu’l-Barî, 10/472-73).

İster facir olsun isterse başka birisi olsun, gıybet edilmesi haram olmasa bile, bu gıybeti yapanın iyi niyetli, samimi ve insanlara faydalı olmayı düşünmesi gerekir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- FÂCİR.

- Gıybet nedir, hangi konularda gıybet haram olmaz?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet