Nisyan (unutma) da peygamberler için caiz midir?

Değerli kardeşimiz,

Peygamberler için caiz olan ve olmayan bazı hususlar vardır. Mesela, bir peygamber için Allah'ın emirlerini tebliğ etmemek düşünülemez. Ama acıkmak, yorulmak, savaşta yaralanmak gibi durumlar peygamberler için caizdir.

Nisyan (unutma) da peygamberler için de caiz olan durumlardandır. Bazı mezhepler ise bunu peygamberler için caiz görmezler, Hz. Âdem'in unutarak yasak ağaçtan yemesiyle alakalı olarak “Hz. Âdem o zaman peygamber değildi.” şeklinde açıklama yaparlar. Ama göz ardı ettikleri bir durum vardır: Unutma fiili Kur'anda başka peygamberler için de kullanılmıştır!

Mesela Kur’an’da Hz. Musa’nın ve yol arkadaşının Hz. Hızır’a giderken mola verdikleri yerde, yanlarındaki yiyeceği unutmaları nazara verilir:

فَلَمَّا بَلَغَا مَجْمَعَ بَيْنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا  “Derken iki denizin birleştiği yere vardıklarında balığı unuttular…” (bk. Kehf, 18/61-63)

Keza aynı kıssa içinde Hz. Musa’nın unutması da ayrıca anlatılır. Şöyle ki:

Hz. Musa "Sana öğretilenden bana da öğretmen için sana tabi olabilir miyim?" diyerek Hz. Hızır’la yol arkadaşlığı yapmak ister.

Hz. Hızır “Doğrusu sen benimle beraberliğe asla sabredemezsin. İçyüzünü kavrayamadığın şeye nasıl sabredeceksin?” diyerek, bunu kabul etmek istemez.

Hz. Musa “İnşaallah beni sabırlı bulacaksın ve senin hiçbir işine karşı gelmeyeceğim” diye cevap verir. Böylece beraber yola koyulurlar.

Ama Hz. Musa daha ilk karşılaştığı olayda itiraz edince Hz. Hızır “Sen benimle beraberliğe asla sabredemezsin.” diye hatırlatır.

Hz. Musa da لاَ تُؤَاخِذْن۪ى بِمَا نَس۪يتُ  “Unuttuğum şeyden dolayı beni suçlama.” diyerek mazeretini bildirir. (bk. Kehf, 18/66-73)

Kur'anda peygamberlerin nisyanıyla (unutmasıyla) ilgili böyle açık ifadeler varken, “Hayır, onlar unutmaktan münezzehtirler.” gibi ifadeler kullanmak, din adına lüzumsuz bir gayretten ibarettir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet