Nefsimizin hakkı nedir?

- Bizim nefsimizin üzerinde ve nefsimizin bizim üzerimizde hakkı nelerdir?

Değerli kardeşimiz,

Nefsimizin bizim üzerimizde ve bizim nefsimiz üzerinde hakları vardır. Bu haklar, dengeli bir şekilde gözetilmeli ve Allah’ın razı olduğu bir hayat yaşamalıyız. Yani, hem nefsimizi ihmal etmemek hem de onun aşırı isteklerine sınır koyarak bu dengeyi sağlamalıyız.

Nefsimizin Bizim Üzerimizdeki Hakları

Nefsin İhtiyacı Olan Fiziksel ve Ruhsal İhtiyaçları Karşılanmalı

Nefsimize zulmetmemek için onu gücümüzün üzerinde aşırı yorgunluk, açlık ya da uykusuzluk gibi zorluklara maruz bırakmamalıyız.

Ruhsal ihtiyaçlarımızı da dikkate almalı, dinlenme, huzur bulma ve meşru dairede keyfi yaşama hakkı tanımalıyız.

Helal ve Güzel Şeylerden Yararlanmalı

Allah’ın yarattığı nimetlerden helal sınırlar içerisinde faydalanmak, bunları nefse yasak etmemek nefis üzerindeki bir hakkıdır.

Kendimizi gereksiz yere mahrum bırakmak, nefse zulmetmek anlamına gelir.

Kendi Değerimizi Bilmeliyiz

İnsan, Allah’ın yeryüzündeki halifesidir. Nefsimizi küçümsememeli, kendimizi değersiz hissettirecek düşünce ve davranışlardan uzak durmalıyız.

Bizim Nefsimiz Üzerindeki Haklarımız

Nefsimizi Terbiye Etmeliyiz

Nefsimiz, sürekli olarak heva ve heveslere yönelmeye eğilimlidir. Onu terbiye etmek, doğru yola yönlendirmek bizim sorumluluğumuzdur.

Bu da ibadetlerle, ahlaki değerlerle ve disiplinle mümkündür.

Hatalardan ve Günahlarda Onu Sorumlu Tutmalıyız

Nefis, insanın kötü davranışlarına bahane olamaz. İşlediğimiz günahlar ve hatalar için nefsimizi hesaba çekmek, onu yanlışlarından dönmeye zorlamak bizim hakkımızdır.

Aşırılıklardan Kaçınmasını Sağlamalıyız

Nefsimize aşırı keyif arayışı ya da aşırı zorlama gibi uç noktalarda bir yaşam dayatmamalıyız. İslam, “vasat ümmet” anlayışıyla dengeli bir yaşamı teşvik eder.

Allah, insanın hem kendisine hem de çevresine karşı adaletli olmasını istemektedir. Bu nedenle, nefsimizle ilişkimizde şu iki ilkeye dikkat etmek gerekir:

Onu kötüye kullanmaktan, hırpalamaktan ve aşırı zorlamaktan kaçınmalıyız. Diğer taraftan da onun arzularına körü körüne uymaktan sakınmalı ve ona rehberlik etmeliyiz.

Kuran-ı Kerim’de Cenab-ı Hak, nefsi arındırmanın kurtuluşun anahtarı olduğunu belirtir:

“Nefsini arındıran kurtuluşa ermiştir. Onu kötülüklere gömen ise hüsrana uğramıştır.” (Şems, 91/9-10)

Peygamber Efendimiz (asm) de nefsin terbiyesini cihatların en büyüğü olarak nitelendirir:

“Asıl mücahit, nefsine karşı cihad eden kimsedir.” (Tirmizî, Cihad, 2)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet